Alkany CnH2n+2 C4 gazy, C5-C15 ciecze, C15 ciała stałe spalanie: CH4 + 2O2= CO2+4H2O całkowite, 2CH4+ 3/2O2 = 2CO+4H2O półcałkowite, CH44+O2=C+2H2O niecałkowite r. substytucji CnH2n+2+X2= CnH2n+1X +HX X-chlorowiec otrzymywanie synteza Wurtza połączenia z metalami CH3-J +NaCH3= CH3- CH3 +NaI piroliza CH3COONa + NaOH = CH4 + Na2CO3 elektroliza CH3COONa K: Na+, H2O->H2 A: CH3COO-+ 1e->CH3COO0
Alkeny CnH2n wiaz 2, spalanie, addycja CH2=CH2 + H2 CH3CH3 reg Markownikowa CH2=CH-CH3 + HCl CH3-CHCl-CH3 utleniania 1. odbarwia wodę bromową: C2H4+ Br2=CH2Br2- CH2Br2 2. odbarwia KMnO4 3 CH2=CH2 + 2MnO4- +4 H2O -> 3CH2OH-CH2OH +2MnO2+2OH- polimeryzacja nCH2=CH2 (-CH2-CH2-)n otrzymywanie eliminacja: wody z alkoholu CH3-CH2-OH --> CH2=CH2 + H2O, odszczepienie chlorowców CH3-CHBr-CH2Br + Zn --> CH3-CH=CH2 + ZnBr2
Alkiny CnH2n-2 wiaz 3 spalanie, addycja C2H2 + HX --> CH2=CHX, r. Kuczerowa C2H2 + HOH --> CH3-CHO polimeryzacja 3C2H2 --> C6H6, odbarwia KMnO4 CH≡CH +2KMnO4+2 H2O->2HCOOH + 2MnO2 +2KOH otrzymywanie acetylenu: węgliku wapnia CaC2 + 2H2O --> C2H2 + Ca(OH)2, z metanu (piroliza) 2CH4 --> C2H2 + 3H2 inne odwodornienie akanów i alkenów
Areny C6H6 benzen, metylobenzen – toluen, o-ksylen – 1,2-dimetylobenzen, naftalen (2połączone benzeny) Nitrowanie C6H6+ HNO3-> C6H5NO2 (Nitrobenzen) +H2O, Sulfonowanie C6H6 +H2SO4 + SO3= C6H5SO3H (k. benzenosulfonowy)+H2O otrzymywanie benzenu: trimeryzacja etynu 3C2H2-> C6H6, odwodornienie cykloheksanu C6H12-> C6H6+3H2
Alkohole C1 - C4 gaz, C5 - C16 ciecz wyższe ciała stałe, mono CnH2n+1OH, poli CnH2n(OH)2 otrzymywanie hydroliza chlorowcopochodnych R-X + HOH --> ROH + HX, addycja wody do alkenów CH2=CH2 + HOH --> CH3-CH2OH, fermentacja C6H12O6 --> 2C2H5OH + 2CO2. redukcja aldehydów i ketonów RCHO + H2 --> R-CH2-OH, synteza m Grignarda RX + Mg --> RMgX, tworzenie alkoholanów 2CH3CH2OH +2Na-> 2H3CH2Ona +H2 Alkohole wielowodorowe glikol etylenowy (etan-1,2-diol), gliceryna (propan-1,2,3-triol) Fenole Ar-OH fenol C6H5OH dysocjacja ArOH->Ar-O-+H+ z zasadami ArOH+NaOH-> ArONa +H2O, nitrowania HNO3, bromowania Br2
Odróżnienie fenol-alkohol NaOH fenol, bromowodór, eliminacja wody za pomocą Al2O3 alkohol eten – etan Br2 eten odbarwia wode bromową benzen – heksan nitrowanie benzenu, propan-1ol – glicerol Cu(OH)2 do glicerol tworzy osad wodorotlenku ciemnoniebieski roztwor
KOLOSY
1. Biotechnologia
1. ile gram K przereagowało z butanolem2 jeżeli w wyniku reakcji otrzymano 2,8dm3 wodoru.
2. Wzory i izomery
a. 3,4dimetylo heks3em
b. 3bromo5chloro3,4,6trimetylohept1yn
c. 1,2dichlorocyklobutan
d. 1chloropent2en
3. W wyniku stechiometrycznej reakcji 0,02 mol etanu z KMnO4 w środowisku obojętnym otrzymano ditlenek manganu, etanodiol oraz pewną ilość związku X. Oblicz ph roztworu, jeżeli ilość związku chemicznego X otrzymano w tej reakcji będzie zawierać w 1 dm3 roztworu wodnego
4.
H KOH G
ICl2 hv
prop2en+H2O AK2CrO4 BCH3COOH C
I polimer I K
F E
5. Odróżnić fenol od fenyloetanolu oraz proanol1 od propanolu2
2. Zestaw 2 grupa 4?
1. Ile dm3 CO2 (warunki normalne) potrzeba do wydzielenia fenolu z 150g fonolanu sodu jeżeli drugim produktem reakcji jest wodorowęglan sodu
2. Narysuj wzory półstrukturalne oraz nazwy 4 alkoholi nasyconych z 4 węglami. Napisz reakcje utleniania tych alkoholi
3. Narysuj i podaj izomerie geometryczna.
a. 3dichloro2metylohes2en
b. 2,3dimetylopent2en
c. 1,2dibromohep2en4yn
4. nazwy związków z reakcjami
E
I KMnO4
toluen Cl2 hv A KOH, H2O E K2CrO7 D
I Cl2, FeCl3
F
3. Zestaw 3 grupa 4 ?
1. Fenol reaguje z wodą bromową tworząc 2,4,6 tribromofenol. Napisz reakcje i oblicz ile otrzymano, tribromofenolu jeżeli jednocześnie powstało 2,4 jonów bromowych
2. Narysuj i podaj izomerie geometryczna
a. 3chloro2metyloheks2en
b. 2,3dimetylopent2en
c. 1,2 dinitrocyklopentan
3. Napisz reakcje za pomocą, których których z odpowiednich alkinów otrzymamy tylko te związki:
a. 2,2dibromopentan
b. 3,3,4trichloroheksan
4. Napisz reakcje
3metylopent1enHBr A KOH, H2O B +CH3COOH E
I KMnO4 I –H2O
D Na F C