Minerały w organizmie człowieka

Beta-karoten

Beta-karoten wykorzystywany jest w organizmie człowieka do syntezy witaminy A. Poza tym posiada on wyraźne właściwości antyoksydacyjne, sprzyja obniżeniu ryzyka rozwoju chorób nowotworowych oraz innych, wywołanych zwiększonym zanieczyszczeniem środowiska. Termin "Witamina A" obejmuje grupę substancji: retinol i jego estry, retinal, kwas retinowy. Prowitaminą A, oprócz beta-karotenu, są także alfa- i gamma-karoteny. Pozostałe karotenoidy (około 1000) nie są prowitaminami, tym nie mniej odgrywają istotną rolę jako rozpuszczalne w tłuszczach antyoksydanty i zmiatacze ozonu. Witamina A gromadzona jest w wątrobie i w celu dostarczenia jej do innych tkanek niezbędne jest specjalne (zawierające cynk) białko transportowe.Powszechnie wiadomo, że witamina A jest niezbędna do funkcjonowania organów wzroku (wchodzi w skład barwników wzrokowych: rodopsyny i jodopsyny) a jej deficyt (i/lub deficyt cynku) doprowadza do zaburzeń adaptacji w ciemności (tzw. "kurzej ślepoty") oraz do zapalenia spojówek (kseroftalmi). Witamina A odgrywa ważną rolę w pracy całego organizmu. Jest niezbędna do wzrostu, dzielenia i różnicowania się komórek tkanek nabłonkowych a jej antyoksydacyjny charakter sprawia, że działa ona przeciwnowotworowo. Kolejnym ważnym aspektem działania witaminy A jest jej zdolność do zwiększania miejscowej i ogólnej odporności organizmu. Jej niedobór zwiększa ryzyko powstania ostrych infekcji układu oddechowego i innych chorób.Witamina A sprzyja wytwarzaniu hormonów płciowych i jest niezbędna do podtrzymania reproduktywnych funkcji mężczyzn i kobiet.Beta-karoten, tak jak witamina A, daje dobry efekt terapeutyczny w leczeniu zapalenia żołądka, wrzodów żołądka i dwunastnicy oraz sprzyja szybkiemu gojeniu się ran i powrotowi do zdrowia po zabiegach operacyjnych.
Powrót


Ceramidy

Ceramidy to złożone, neutralne lipidy (lipoidy), zaliczające się do grupy glikolipidów - cerebrozydów. Wchodzą one w skład struktur błon komórkowych, przede wszystkim komórek nerwowych i komórek krwi. Uważa się, że ceramidy są wtórnymi przekaźnikami. Ponadto odgrywają one ważną rolę w utrzymaniu prawidłowego stanu skóry i włosów.
Powrót


Chrom

Chrom jest bardzo ważnym mikroelementem, ponieważ reguluje przemianę węglowodanową i poziom glukozy we krwi. Jest on składnikiem nisko-molekularnego związku organicznego tzw. "czynnika tolerancji glukozy" (Glucose Tolerance Faktor, GTF). Chrom normalizuje przenikalność błon komórkowych dla glukozy, procesy jej wykorzystania i magazynowania, działając w tym zakresie łącznie z insuliną. Domniemywa się, że chrom tworzy z insuliną kompleks, regulujący poziom glukozy we krwi. Chrom podnosi wrażliwość receptorów komórkowych na insulinę w tkankach, ułatwiając ich współdziałanie i zmniejszając zapotrzebowanie organizmu na insulinę. Chrom potrafi wzmacniać działanie insuliny we wszystkich procesach metabolicznych, które są przez nią regulowane. Z tego powodu chrom jest niezbędny dla osób chorych na cukrzycę (zwłaszcza II typu), ponieważ u tych chorych poziom chromu we krwi jest obniżony. Poza tym, duży niedobór tego mikroelementu może stać się przyczyną stanu podobnego do cukrzycy. Poziom chromu obniża się u kobiet w ciąży i po porodzie. Niedoborem chromu można wyjaśnić cukrzycę u ciężarnych, chociaż nie jest to jedyna przyczyna. Deficyt chromu w organizmie prowadzi nie tylko do wzrostu poziomu glukozy we krwi. Wzrasta również stężenie trójglicerydów oraz cholesterolu we krwi. W efekcie dochodzi do powstania miażdżycy. Chrom wpływa na przemianę lipidową również pośrednio przez regulację funkcji insuliny. W związku z powyższym chrom posiada duże znaczenie w profilaktyce cukrzycy i chorób układu krążenia.W eksperymentach na zwierzętach udowodniono, że niedobór chromu powoduje zatrzymanie wzrostu, neuropatie i zaburzenia wyższych czynności nerwowych oraz obniża zapładniającą zdolność plemników. Należy podkreślić, że nadużywanie cukru zwiększa zapotrzebowanie na chrom i jednocześnie powoduje jego wydalanie wraz z moczem.
Powrót


Cynk

Cynk to mikroelement będący koenzymem kilkuset enzymów. Jest niezbędny do funkcjonowania DNA- i RNA- polimeraz, kontrolujących procesy przekazu informacji genetycznej i biosyntezy białka, a tym samym i procesy regeneracyjne w organizmie. Jest koenzymem w głównej reakcji biosyntezy hemu, który wchodzi w skład hemoglobiny, cytochromów łańcuchów oddechowych w mitochondriach, cytochromu P-450 i katalazy. Cynk wchodzi w skład głównego antyoksydacyjnego enzymu - (Zn, Cu)-dysmutazy nadtlenkowej (SOD) i indukuje biosyntezę obronnych białek komórki - metalotionein, na skutek czego cynk jest antyoksydantem o regeneracyjnym działaniu.Cynk odgrywa ważną rolę w realizacji hormonalnych funkcji w organizmie. Wpływa on bezpośrednio na produkcję i funkcjonowanie insuliny, a tym samym na całe spektrum insulino-zależnych procesów. U mężczyzn bierze on udział w syntezie testosteronu i czynności gruczołów płciowych. W związku z tym obserwuje się zależność między poziomem cynku w organizmie a potencją. Będąc inhibitorem 5-alfa-reduktazy, cynk reguluje poziom metabolitu testosteronu - dihydrotestosteronu, którego nadmiar powoduje przerost (hiperplazję) prostaty. Cynk jest niezbędnym czynnikiem i dla organizmu kobiety, ponieważ wchodzi w skład receptorów estrogenów, regulując tym samym wszystkie estrogeno-zależne procesy.Cynk jest niezwykle ważny dla czynności grasicy i normalnego stanu układu immunologicznego organizmu. Ponadto, będąc składnikiem białka transportującego retinol, cynk razem z witaminą A (i witaminą C) zapobiega osłabieniu układu immunologicznego, stymulując syntezę przeciwciał i wykazując działanie przeciwwirusowe.Cynk przyspiesza gojenie się ran i owrzodzeń, bierze udział w procesach smakowych i węchowych, jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania centralnego układu nerwowego, w tym także w procesach zapamiętywania.
Powrót


Fluor

Fluor to mikroelement, który bierze udział w procesach tworzenia kości, zębiny i emalii zębów. Jest niezbędny w celu zapobieżenia rozwojowi lub zmniejszenia próchnicy zębów i osteoporozy.
Powrót


Fosfor

Znaczenie fosforu i jego rola w procesach przemiany materii organizmu jest określona przez substancje, w których skład on wchodzi. Fosfor nieorganiczny pełni funkcje strukturalne: wchodzi w skład tkanki kostnej i fosfolipidów struktur błon komórkowych; jest składnikiem buforu krwi oraz innych płynów biologicznych a także zapewnia utrzymanie równowagi kwasowo-zasdowej.Organiczne związki fosforu wchodzą w skład kwasów nukleinowych i biorą udział w procesach wzrostu i podziału komórek, przechowywania i wykorzystania informacji genetycznej. Ponadto stanowią centralne ogniwo przemiany energetycznej (w rezultacie estryfikacji nieorganicznego fosforanu i jego wiązania - za pomocą bogatego w energię wiązania pirofosforanowego - w cząsteczce ATP); oraz biorą udział w procesach enzymatycznych, umożliwiając szeregu witaminom pełnienie ich biochemicznych funkcji, regulację przemiany materii (poprzez cAMP), przewodzenie impulsów nerwowych oraz skurcze mięśniowe.
Powrót


Izoflawony z nasion soi

Izoflawony soi zaliczane są do bioflawonoidów. Bioflawonoidy to naturalne polifenole, do których zalicza się obecnie około czterech tysięcy związków. Wspólną ich właściwością jest zdolność do wzmacniania ścianek naczyń kapilarnych (aktywność P-witaminowa). Bioflawonoidy są nadzwyczaj rozprzestrzenione w świecie roślin (w BAD "Medisoya" - izoflawony soi). Bioflawonoidy posiadają szerokie spektrum aktywności biologicznej; przede wszystkim, działanie detoksykacyjne i antyoksydacyjne. Są one regulatorami aktywności różnych grup enzymów, agonistami i antagonistami receptorów. Wiąże się z tym szerokie spektrum ich aktywności farmakologicznej, łącznie z działaniem osłaniającym mięsień sercowy, spazmolitycznym, przeciwzapalnym, radioochronnym, przeciwalergicznym, osłaniającym wątrobę, żółciopędnym, przeciwmiażdżycowym, moczopędnym oraz regulującym funkcje gruczołów wydzielania wewnętrznego. Dla bioflawonoidów charakterystyczne są właściwości antymutagenne i antykancerogenne.Izoflawony otrzymane z soi zawierają 35 % substancji azotowych, 17 % oleju tłuszczowego, 30 % ekstrachowalnych substancji azotowych. Izoflawony (daidzina, daidzeina, glicyteina, genistrina, genisteina) wykazują działanie podobne do hormonów. Izoflawony z soi działają wybiórczo, przejawiając aktywność zarówno estrogenową jak i antyestrogenową w zależności od ilości estrogenów w krwi. Ponadto, izoflawony soi przejawiają właściwości podobne do właściwości estrogenów organizmu kobiety, tzn. pozbawione są skutków ubocznych, charakterystycznych dla syntetycznych estrogenów. Przede wszystkim izoflawony soi nie stymulują hiperplazji i nie prowadzą do powstania hormonozależnych nowotworów, co jest możliwe przy zastosowaniu syntetycznych estrogenów.W medycynie izoflawony soi stosuje się jako środek obniżający ciśnienie tętnicze, wzmacniający układ sercowo-naczyniowy i nerwowy oraz zmniejszający "uderzenia gorąca" w okresie menopauzy.
Powrót


Jod

Jod reguluje pracę tarczycy i przysadki, zapobiega gromadzeniu się radioaktywnego jodu, zapewnia ochronę przed działaniem promieniowania jonizującego. Jod jest strukturalnym komponentem hormonów tarczycy - tyroksyny T4 i trijodtyroniny T3. Wyjściową substancję dla T4 i T3, które są substancjami niskomolekularnymi, stanowi jodowane białko tarczycy - tyreoglobulina, którego ograniczona proteoliza doprowadza do powstania T4. T3 powstaje z T4 w procesie dejodowania pod wpływem Se-zależnej dejodynazy. Tym sposobem jod i selen są metabolicznie ściśle związane - jod w organizmie nie funkcjonuje bez selenu.Podstawowa funkcja metaboliczna tych hormonów polega na intensyfikacji procesu syntezy ATP a co za tym idzie, zwiększaniu zużycia tlenu przez mitochondria w procesie fosforylacji oksydacyjnej. Poprzez ten uniwersalny mechanizm, hormony tarczycy wykazują działanie układowe na cały organizm. Dlatego niedobór jodu doprowadza do obniżenia podstawowej przemiany materii. Przede wszystkim, odbija się on na stanie centralnego układu nerwowego. Dziecko już w okresie życia płodowego powinno otrzymywać niezbędną ilość jodu. W przypadku dzieci niedoczynność tarczycy doprowadza do głębokich zaburzeń wyższych czynności nerwowych, niedorozwoju intelektualnego, kretynizmu. U osób dorosłych niedobór jodu prowadzi do psychicznej bierności, zahamowań, obniżenia zdolności myślowych, zmniejszenia siły i częstotliwości skurczów serca oraz do nadciśnienia rozkurczowego. Hamowanie procesów zmierzających do wytworzenia energii powoduje niedostateczne utlenienie produktów, co prowadzi do zaburzenia stanu endoekologicznego organizmu i jego "zanieczyszczania". Jednocześnie hamowane jest utlenianie cholesterolu i gromadzone są jego arteriogenne formy, co prowadzi do wczesnej miażdżycy, a w połączeniu z zaburzeniami czynności układu sercowo-naczyniowego - do zawału serca i udaru. Z powodu niedoboru produktów energetycznych dochodzi do uogólnionego obniżenia napięcia mięśni, słabości mięśni poprzecznie-prążkowanych i gładkich, w tym także mięśni przewodu pokarmowego. Niedobór jodu prowadzi do osłabienia układu immunologicznego i wzrostu ryzyka rozwoju nowotworów - w pierwszej kolejności nowotworów tarczycy. Na skutek niedoboru jodu powstaje wole endemiczne - choroba bardzo rozprzestrzeniona w rejonach ubogich w jod. Niebezpieczny jest nie tylko niedobór jodu, ale i niedobór innych mikroelementów - w pierwszej kolejności selenu, kobaltu, miedzi i innych.
Powrót


Kwas linolowy

Kwas linolowy jest zaliczany do grupy omega-6 i stanowi składnik witaminy F, będącej mieszaniną kwasów: linolowego, gamma-linolenowego i arachidowego. Równocześnie spełnia on rolę substancji wyjściowej w syntezie innych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z grupy omega-6: gamma-linolenowego, dihomogammalinolenowego i arachidowego. Kwasy: dihomogammalinolenowy i arachidowy są prekursorami eikozanoidów, posiadających wysoką aktywność biologiczną. Wspólnie z fitosterolami kwas linolowy tworzy kompleks liposterolowy, dobroczynnie wpływający na funkcję prostaty.
Powrót


Lecytyna z nasion soi

Lecytyna jest złożoną substancją organiczną, zaliczającą się do grupy fosfolipidów (fosfatydów), które pod kątem budowy chemicznej stanowią złożone estry gliceryny i kwasów tłuszczowych, łącznie z kwasem fosforowym i substancją zawierającą azot. Wykorzystywana w preparatach lecytyna sojowa zawiera fosfatydylocholinę, fosfatydyloserynę, fosfatydyloinozytol, kwas fosfatydowy.Lecytyna to jeden z najważniejszych lipidowych składników błon komórkowych wszystkich komórek w organizmie. Wykazuje ona stabilizujące działanie na błony komórkowe. Szczególnie wysoką zawartość lecytyny obserwuje się w komórkach układu nerwowego i tkankach mózgu. Poprawia ona funkcje neuronów i stan otoczek mielinowych. Tym samym lecytyna pozytywnie wpływa na pamięć, kojarzeniową funkcję mózgu i zdolność do pracy umysłowej.Lecytyna jest źródłem grup metylowych, odgrywających ważną rolę w procesach przemiany materii. Aktywnie przejawia się w przemianie tłuszczowej: zapobiega stłuszczeniu i rozwojowi marskości wątroby. Poza tym jako ważny składnik błon komórkowych hepatocytów i substancja tworząca wraz z lipidowymi antyoksydantami efekt synergii, lecytyna posiada działanie osłaniające wątrobę, zwiększając właściwości ochronne komórek wątroby w stosunku do infekcji i różnego rodzaju toksyn.Lecytyna posiada właściwości przeciwmiażdżycowe. Obniża poziom cholesterolu we krwi i zapobiega jego osadzaniu się na ściankach naczyń. Ponadto, będąc składnikiem lipoprotein osocza krwi, lecytyna wchodząca w skład lipoprotein o wysokiej gęstości (HDL) sprzyja tzw. odwrotnemu transportowi cholesterolu i usunięciu jego ze ścian naczyń. Jednocześnie wpływa ona korzystnie na obniżenie poziomu ciśnienia tętniczego. Wszystko to określa ważną rolę lecytyny w profilaktyce i leczeniu miażdżycy i innych chorób sercowo-naczyniowych.W skład lecytyny wchodzi cholina i kefalina, podstawowym składnikiem tego ostatniego jest etanoloamina. Z choliny w organizmie powstaje acetylocholina - jeden z podstawowych mediatorów pełniących funkcję pobudzającą, m.in. w przekazie nerwowo-mięśniowym. Stąd lecytyna stymuluje zdolność włókien mięśniowych do skurczy, a także zwiększa siłę i wytrzymałość mięśni.Normalizuje funkcje gruczołów płciowych i wykazuje pozytywny wpływ na aktywność seksualną.
Powrót


L-karnityna

L-karnityna to niskomolekularny związek zawierający azot (pochodna kwasu gamma-amino-beta-oksymasłowego), zaliczający się do biogennych, witaminopodobnych substancji. Jest ona wytwarzana w organizmie z aminokwasów: lizyny i metioniny przy dostatecznym zaopatrzeniu organizmu w żelazo oraz witaminy: C, PP i B6. L-karnityna pełni kluczową rolę w transporcie wyższych kwasów tłuszczowych do mitochondriów, gdzie następuje ich utlenienie z utworzeniem ATP, sprzyjając tym samym lepszemu wykorzystaniu tłuszczów. Zapobiega wykorzystywaniu aminokwasów w celu zaspokojenia potrzeb energetycznych, a tym samym posiada działanie osłaniające w stosunku do białek.L-karnityna jest niezbędna do podtrzymania optymalnego stanu fizjologicznego i prawidłowej czynności mięśni (jego zawartość w tkance mięśni wynosi około 20 - 50 mg %). Bierze ona udział w procesach zaopatrzenia tkanki mięśniowej w energię i, co szczególnie ważne, mięśnia sercowego. Jest ona skuteczna w niewydolności serca, dusznicy bolesnej, arytmiach. Sprzyja wzrostowi wytrzymałości na obciążenia fizyczne, zarówno u chorych jak i zdrowych ludzi, w tym sportowców. W praktyce sportowej L-karnityna wykorzystywana jest w celu zwiększenia wytrzymałości organizmu, poprawy czynności serca, zmniejszenia ilości podskórnej tkanki tłuszczowej, zwiększenia masy mięśniowej, szybszej regeneracji organizmu po treningach. L-karnityna sprzyja obniżeniu poziomu cholesterolu i trójglicerydów w surowicy krwi, sprzyja podwyższeniu HDL, normalizuje przemianę tłuszczową w wątrobie. Tym samym hamuje rozwój miażdżycy, optymalizuje przemianę materii, poprawia czynność wątroby. Ma to ważne znaczenie dla osób cierpiących na alkoholizm oraz cukrzycę, ponieważ w chorobach tych poziom L-karnityny w tkankach jest obniżony. Ponadto normalizuje ona czynność centralnego układu nerwowego, posiada właściwości antydepresyjne oraz poprawia pamięć. Jest niezbędna w funkcjonowaniu układu rozrodczego mężczyzn: sprzyja zwiększeniu ilości i aktywności plemników.
Powrót


Magnez

Organizm dorosłego człowieka zawiera około 25 g magnezu, przede wszystkim w kościach, w postaci fosforanów i kwaśnych węglanów. Fizjologiczna funkcja magnezu polega na jego udziale, w postaci kofaktoru, w wielu bardzo ważnych procesach enzymatycznych. Magnez jest strukturalnym komponentem szerokiego kręgu (około 300) enzymów, w tym także enzymów ATP-zależnych. To właśnie powoduje, że magnez posiada układowy wpływ na procesy energetyczne we wszystkich organach i tkankach, zwłaszcza - aktywnie zużywających energię (serce, układ nerwowy, pracujące mięśnie). Wiąże się z tym szerokie spektrum farmakologicznej aktywności magnezu. Posiada on działanie osłaniające w stosunku do mięśnia sercowego, wykazując korzystny wpływ na serce w zaburzeniach rytmu, w chorobie niedokrwiennej serca, m.in. w zawale serca, poprawiając zaopatrzenie mięśnia sercowego w tlen i ograniczając rozległość jego uszkodzenia. Magnez wykazuje także działanie rozszerzające na naczynia krwionośne i sprzyja obniżeniu ciśnienia tętniczego.Magnez jest mikroelementem antystresowym. Wykazuje normalizujący wpływ na stan układu nerwowego i jego wyższych struktur (szczególnie w połączeniu z witaminą B6) w stanach napięcia nerwowego, depresji i nerwicach.W cukrzycy magnez zapobiega powikłaniom ze strony naczyń i - w połączeniu z cynkiem, chromem, selenem - poprawia funkcję beta-komórek trzustki. W chorobach układu oddechowego sprzyja poszerzeniu oskrzeli i likwidacji spazmów oskrzelowych. W obu wypadkach magnez - w połączeniu z podstawowymi środkami leczniczymi - stanowi ważny czynnik terapii.Magnez wykazuje pozytywny wpływ na stan układu rozrodczego. U kobiet ciężarnych magnez zapobiega niedorozwojowi płodu (razem z kwasem foliowym i pantotenowym), rozwojowi zatrucia ciążowego, poronieniom i przedwczesnym porodom. W okresie menopauzy, zmniejsza u kobiet jej negatywne objawy.
Powrót


Mangan

Mangan jest mikroelementem niezbędnym do funkcjonowania enzymów biorących udział w tworzeniu tkanki kostnej i tkanki łącznej oraz uczestniczących w regulacji glukoneogenezy. Aktywnie wpływa na biosyntezę cholesterolu, metabolizm insuliny oraz inne rodzaje przemiany materii. W większości przypadków mangan nie jest strukturalnym składnikiem enzymów, ale wpływa na ich aktywność katalityczną.Szczególne znaczenie posiada mangan w podtrzymaniu czynności gruczołów płciowych, narządu ruchu, układu nerwowego i immunologicznego. Mikroelement ten jest niezbędny w profilaktyce rozwoju cukrzycy, patologii tarczycy i niewydolności tętnic wieńcowych serca.
Powrót


Metionina

Metionina to niezastąpiony aminokwas, który jest donorem grup metylowych w procesach przenoszenia grup metylowych w organizmie, funkcjonując w postaci S-adenozylmetioniny i pełniąc funkcje koenzymu różnorodnych metylaz. Stąd metionina odgrywa ważną rolę w syntezie choliny i lecytyny, sprzyja normalizacji przemiany lipidów i fosfatydów, zapobiega stłuszczeniu wątroby i innym jej uszkodzeniom oraz wykazuje działanie przeciwmiażdżycowe. Ponadto pełni ona ważną rolę w czynności nadnerczy, przede wszystkim w syntezie adrenaliny, a także w procesach inaktywacji katecholamin, regulując tym samym równowagę katecholaminową. Udowodniono istnienie ścisłego związku między metioniną a przemianą kwasu foliowego i witaminami B6 i B12. Metionina jest substancją wyjściową dla cysteiny, która stanowi element struktury jednego z ważniejszych antyoksydantów komórkowych - glutationu. Tym sposobem, metionina wpływa na antyoksydacyjny status organizmu, a także jest ważna w procesach detoksykacji ksenobiotyków i biotransformacji leków (poprzez połączenie z glutationem). Z metioniny tworzy się również kwas aminosulfonowy - tauryna, posiadający szerokie spektrum oddziaływania farmakologicznego (tworzenie kwasów żółciowych, normalizacja czynności serca, mózgu, trzustki itd.).Ponadto metionina poprawia stan skóry, zapobiega łamliwości paznokci i wypadaniu włosów. Wskazana jest w osteoporozie, zatruciu ciążowym, chorobach reumatycznych i alergicznych. Zaleca się ją kobietom stosującym doustne środki antykoncepcyjne.
Powrót


Miedź

Miedź odgrywa ważna rolę w procesach biosyntezy hemu a więc i hemoglobiny. Jej niedobór, także jak i żelaza, może doprowadzić do powstania anemii. Miedź wchodzi w skład oksydazy cytochromowej - końcowego enzymu łańcucha oddechowego mitochondriów. W związku z czym jest ona niezbędna w procesie wytwarzania energii w komórce. Miedź odrywa ważną rolę w antyoksydacyjnej ochronie organizmu, ponieważ razem z cynkiem wchodzi w skład antyoksydacyjnego enzymu tkankowego - dysmutazy nadtlenkowej (SOD) i antyoksydacyjnego białka osocza krwi - ceruloplazminy, które jest nośnikiem tego metalu. Miedź posiada właściwości przeciwzapalne i antyseptyczne (być może dzięki właściwościom antyoksydacyjnym). Reguluje przemianę katecholamin, serotoniny, tyrozyny, melaniny, sprzyja wzrostowi aktywności insuliny i lepszego wykorzystania węglowodanów.Mikroelement ten bierze udział w tworzeniu struktury białek tkanki łącznej - kolagenu i elastyny, które stanowią strukturalne komponenty tkanki kostnej i chrzęstnej, skóry, płuc oraz ścianek naczyń krwionośnych. Stąd też niedobór miedzi może doprowadzić do tworzenia się tętniakowatych poszerzeń aorty i naczyń krwionośnych mózgu. Z tego samego powodu niedobór miedzi doprowadza do demineralizacji tkanki kostnej i osteoporozy.Miedź bierze udział w tworzeniu otoczek mielinowych nerwów, których degeneracja doprowadza do stwardnienia rozsianego i do innych poważnych zaburzeń układu nerwowego.
Powrót


Pałeczki kwasu mlekowego

Bifidobakterie są mikroorganizmami należącymi do prawidłowej flory bakteryjnej jelit człowieka. Biorą one udział w procesach trawienia i metabolizmu, są producentami wielu witamin, szczególnie witamin z grupy B, naturalnych antybiotyków i substancji hormonalnych. Ponadto regulują czynność jelit, podtrzymują równowagę ich flory bakteryjnej oraz poprawiają stan układu immunologicznego. W przypadku niewystarczającej ilości bifidobakterii w jelitach człowieka rozwija się dysbakterioza, która prowadzi do procesów zapalnych, zaburzenia przyswajania i wykorzystania biologicznie aktywnych substancji, obniżenia odporności organizmu. Stan taki powoduje rozwój wtórnego niedoboru układu immunologicznego i w konsekwencji prowadzi do podwyższenia ryzyka rozwoju chorób onkologicznych oraz infekcyjnych.
Powrót


Selen

Rola tego mikroelementu w organizmie wynika, w pierwszej kolejności, z jego udziału w jednym z najważniejszych antyoksydacyjnych enzymów - Se-zależnej glutation-nadtlenkowej oksydazie, która chroni komórki przed nagromadzeniem produktów nadtlenkowego utlenienia, zapobiegając tym samym uszkodzeniu jądra komórkowego i naruszeniu procesu syntezy białka. Selen działa synergicznie z witaminą E i sprzyja wzrostowi jej antyoksydacyjnej aktywności. Ponadto selen wchodzi w skład enzymu - jodotyronin-5-dejodynazy (kontrolującego tworzenie trijodotyroniny ) oraz w skład tkanki mięśniowej i, co szczególnie ważne, białek mięśnia sercowego. Jako selenoproteina wchodzi w skład tkanki jąder. Stąd deficyt selenu prowadzi do obniżenia poziomu ochrony antyoksydacyjnej i antykancerogennej, niedoboru układu immunologicznego, do powstawania dystrofii mięśnia sercowego i zaburzeń funkcji reprodukcyjnych.Poza tym selen wykazuje antymutagenne, antyteratogenne i radioochronne właściwości, pobudza przeciwtoksyczną ochronę, normalizuje przemianę kwasów nukleinowych i białek, poprawia czynność układu rozrodczego, normalizuje przemianę eikozanoidów (prostaglandyn, prostacyklin, leukotrienów) oraz reguluje czynność tarczycy i trzustki. W rezultacie zapobiega przedwczesnemu starzeniu się organizmu.
Powrót


Srebro

Srebro posiada wyraźne działanie bakteriobójcze, antyseptyczne, przeciwzapalne i ściągające. Srebro jest bakteriobójczym metalem, skutecznym w zwalczaniu 650 rodzajów bakterii. Mikroorganizmy te nabywają odporność na działanie praktycznie wszystkich antybiotyków, ale nie są w stanie uodpornić się na działanie srebra. Ponadto srebro działa antybiotycznie w stosunku do licznych pierwotniaków a nawet wirusów. Przypuszcza się, że hamuje ono czynność enzymów kontrolujących przemianę energetyczną czynników infekcyjnych.
Powrót


Wapń

Organizm człowieka zawiera 1000 - 2000 g wapnia, przy czym 99% - znajduje się w tkance kostnej, zębinie i emalii zębów, a 1% odgrywa bardzo ważną rolę jako wapń wewnątrz-komórkowy, wapń krwi i płynu tkankowego. Ogólnie zrozumiałe jest, że wapń odgrywa bardzo ważną rolę w tworzeniu kości. Należy dodać, że w celu wbudowania wapnia w tkankę kostną niezbędne są: witamina D, fosforany, magnez, cynk, mangan, witamina C i inne czynniki. Wapń bierze udział w procesach przekazywania impulsów nerwowych, warunkuje równowagę między procesami pobudzania i hamowania w korze mózgu, bierze udział w skurczach serca i mięśni szkieletowych, wpływa na równowagę kwasowo-zasadową organizmu oraz na aktywność szeregu enzymów. Wapń jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania błon komórkowych i jądra komórkowego. Wpływa na stabilizację komórek i hamuje wydzielanie histaminy, zmniejszając tym samym objawy reakcji alergicznych, bólu i procesów zapalnych. Stanowi czynnik krzepliwości krwi. Obniża cholesterol we krwi. Bierze udział w kształtowaniu odpowiedzi immunologicznej. Należy podkreślić szczególną rolę wapnia jako czynnika wewnątrz-komórkowej sygnalizacji. Niedobór wapnia w organizmie wzmacnia wypłukiwanie wapnia z kości do krwi, wywołując demineralizację kości i osteoporozę. Zapotrzebowanie na wapń znacznie wzrasta u kobiet ciężarnych i karmiących matek.Wapń stosuje się w profilaktyce osteoporozy, w regulacji czynności centralnego układu nerwowego, w niedoczynności przytarczyc, chorobach alergicznych (pokrzywka, obrzęk angioneurotyczny, katar sienny), w celu zmniejszenia przepuszczalności naczyń (krwotoczne zapalenie naczyń, objawy choroby popromiennej, stany zapalne i procesy wysiękowe), w chorobach skóry (wyprysk, łupież), w przewlekłym zapaleniu wątroby, w krwawieniach (jako środek krwiotwórczy) oraz w zatruciach solami kwasu szczawiowego i fluorowego (jako antidotum).
Powrót


Złoto

Wzmacnia bakteriobójcze działanie srebra. Złoto metaliczne w odróżnieniu od pochodnych organicznych, wykorzystywanych jako preparaty lecznicze jest nietoksyczne. Nie wykluczony jest udział złota w normalizacji procesów immunologicznych w organizmie.
Powrót


Żelazo

Mikroelement - żelazo stanowi składnik bardzo ważnych białek (w tym enzymów), w których skład wchodzi zarówno w postaci hemowej jak i niehemowej. Podstawowa masa żelaza jest związana w hemoglobinie, w postaci hemu. W takiej samej postaci żelazo wchodzi w skład cytochromu P-450, cytochromu G5, cytochromów łańcucha oddechowego w mitochondriach oraz enzymów antyoksydacyjnych (katalaza, mieloperoksydaza). Z tego powodu mikroelement ten jest ważny nie tylko ze względu na zaopatrzenie organizmu w tlen, ale i z uwagi na funkcjonowanie łańcucha oddechowego i syntezy ATP; procesy metaboliczne i usuwanie substancji toksycznych (endogennych i egzogennych); syntezę DNA oraz inaktywację toksycznych związków nadtlenkowych. Związki zawierające żelazo odgrywają ważną rolę w funkcjonowaniu układu immunologicznego, zwłaszcza - odporności komórkowej. Najbardziej jawną formą objawów niedoboru żelaza jest anemia niedoborowa, za którą mogą się kryć poważne zaburzenia (np. przewlekła utrata krwi w krwotokach wewnętrznych). W niedoborze żelaza obserwuje się bladość powłok skórnych, stwardnienie naczyń, dysfagię, uszkodzenia śluzówki jamy ustnej i żołądka oraz deformacje i zmniejszenie grubości paznokci.