Szanowni słuchacze, pragnę państwu dzisiaj przybliżyć działalność Rzecznika Praw Obywatelskich i udowodnić jak niezwykle ważna rolę pełni on w demokratycznym państwie prawa jakim jest Polska.
Nasze pokolenie nie może w prawdzie pamiętać jak prawa obywatelskie były łamane przez władze komunistyczne. Jednak już nasi rodzice wiedzą , że w PRL-owskiej Polsce konstytucja gwarantowała szereg podstawowych praw, lecz prawa te nie były w żaden sposób respektowane, ani przestrzegane.
Wolność słowa była surowo karana. Wyrażać opinię na temat rządów komunistów odważyły się nieliczne osoby, wśród nich byli tak wielcy Polacy jak Jan Paweł II czy Lech Wałęsa.
Również informacje podawane w mediach podlegały cenzurze, aby obywatele nie byli w pełni poinformowani o tym co dzieje się w państwie. Aresztowano tysiące osób, z których wielu dostało bardzo wysokie wyroki w tym kary śmierci.
To tylko nieliczne z przykładów tego jak brutalnie byli traktowani obywatele Polski na przestrzeni dziejów. Na szczęście od 17 lat w Polsce istnieje już Rzecznik Praw Obywatelskich, do którego możemy się zgłosić gdy nasze prawa są łamane.
Aby móc stwierdzić że RPO jest organem, bez którego funkcjonowanie społeczeństwa demokratycznego byłoby niemożliwe należy wspomnieć kim jest i czym on się zajmuje.
Rzecznik Praw Obywatelskich jest konstytucyjnym, niezależnym od innych organów i niezawisłym w swojej działalności, organem ochrony prawnej. Powoływany jest przez Sejm, za zgodą Senatu na wniosek Marszałka Sejmu albo grupy 35 posłów, na okres 5 lat. Podstawowym zadaniem Rzecznika jest stanie na straży wolności i praw człowieka i obywatela określonych w Konstytucji i innych przepisach prawa. Kontroluje ponadto działanie państwa w obszarze możliwych zagrożeń dla wolności i praw człowieka. Zakresem działania RPO objęte są: naczelne i centralne organy administracji państwowej, organy administracji rządowej, organy organizacji spółdzielczych, społecznych, zawodowych i społeczno-zawodowych oraz organy jednostek organizacyjnych posiadających osobowość prawną, a także organy i jednostki organizacyjne samorządy terytorialnego.
W moim osobistym odczuciu RPO powinien interweniować w chociażby najmniej znaczącym przypadku pogwałcenia praw człowieka, ale także powinien stać się symbolem i gwarantem równości i sprawiedliwości społecznej.
W dzisiejszym świecie, który wciąż goni do przodu wiele podstawowych praw człowieka jest łamanych. Często zapominamy chociażby o tym że każdy człowiek bez względu na kolor skóry, wyznanie czy pogląd polityczny jest równy.
Jeżeli chodzi o pracodawców to patologią w tej chwili jest nagminne nieprzestrzeganie przez nich przepisów prawa pracy. Uchylają się oni od zapłaty za pracę już wykonaną. Zaniechanie pracodawcy w tym zakresie oznacza brak poszanowania porządku prawnego i rażąco narusza godność pracownika. Działalność marketów jest typowym przykładem zupełnej ich bezradności. Prawa pracownika łamane w sieci sklepów „Biedronka”, to ostatnio bardzo głośny temat i jak dowodzą przyznane pracownikom tych sklepów odszkodowania nawet od tak dużych koncernów osoba fizyczna może wyegzekwować poszanowanie swoich praw.
Rzecznik stara się interweniować również w sprawie osób pozbawionych wolności. Telewizja pokazuje nam jak wyglądają np. więzienia ekwadorskie – są przepełnione i niedostosowane do potrzeb zakładów karnych. Ludzie, którzy często przez swoja naiwność i biedę znaleźli się w tym piekle nie mogą liczyć nawet na prawo do godności. Priorytetem według mnie powinna stać się ekstradycja tych więźniów
Rzecznik Praw Obywatelskich musi być deską ratunku dla tych wszystkich ludzi których prawa zostały pogwałcone. Musi być także osobą, do której łatwo dotrzeć omijając często bezlitosną machinę urzędniczą. Powinien także dawać nadzieje, że warto i trzeba walczyć o swoje prawa.
Być może RPO potrzebuje rozgłosu, aby ludzie mogli mu zaufać.
Starałam się ukazać tylko kilka aspektów tego jak bardzo praca rzecznika jest potrzebna w Polsce. Mam nadzieję, że przemówiły do państwa przytoczone przykłady i zgodzą się państwo ze mną że organ o którym mówiłam powinien istnieć