Średniowiecze - wstęp do epoki.

Daty: 476(upadek cesarstwa zachodniorzymskiego) – 1453(upadek cesarstwa wchodniorzymskiego) /1492(odkrycie Ameryki)

historiografia – spisywanie historii, kronika Galla Anonima, Wincentego Kadłubka, Jana Długosza

misterium – utwór dramatyczny wystawiany w kościołach z okazji najważniejszych świąt, sceny z życia Chrystusa.

mirakle – scenki dramatyczne z życia świętych przedstawiające cudowne wydarzenia.

moralitet – gatunek dramatyczny ukazujący alegoryczną postać roztrząsającą abstrakcyjną sytuację etyczną.

scholastyka – główny kierunek filozofii średniowiecznej, dążącego do rozumowego udowodnienia słuszności dogmatów religijnych

mistycyzm – teoria, że obcowanie z Bogiem jest najlepszym, a nawet jedynym środkiem poznania prawdy

legenda – średniowieczny epicki gatunek literatury hagiograficznej uprawiany w formie prozaicznej lub wierszowanej rozumiany jako to co trzeba przeczytać w dzień danego świętego.

asceza – umartwianie ciała dla udoskonalenia ducha.

taniec śmierci (danse macabre) – jeden z głównych motywów ikonograficznych, przedstawiający krąg lub korowód złożony z przedstawicieli różnych stanów prowadzonych przez śmierć.

dialog – utwór literacki złożony z odrębnych wypowiedzi dwu lub więcej osób, nie mający jednak charakteru dramatycznego.

Kronika - faktograficzny opis wydarzeń w układzie chronologicznym. Kronika nie zawiera analiz tych wydarzeń, może jednak zawierać podsumowania oraz komentarz autora.

Hagiografia jest to dział piśmiennictwa chrześcijańskiego, który obejmuje żywoty świętych, legendy z nimi związane oraz opisy cudów.

Archaizm - wyraz lub jego forma, konstrukcja składniowa lub związek frazeologiczny, który wyszedł z użycia.

Intermedium - utwór scenniczny, wykonywany w Średniowieczu, miedzy kolejnymi scenami misteriów. Zazwyczj miał charakter komiczny i to z tego typu przedstawień wzięła poczętek farsa;

Teocentryzm - Pogląd filozoficzny uznający Boga za przyczynę, stwórcę, powód i cel istnienia wszystkiego na Ziemi i we Wszechświecie.

augustynizm - zakłada istnienie dramatycznego rozdarcia między Bogiem i światem, a więc między bytem duchowym i cielesnym. Rozdarcie to jest szczególnie widoczne wewnątrz człowieka, którego dusza jako byt wyższy dąży ku sprawom wiecznym, a ciało jako byt niższy dąży ku rzeczom materialnym, ku upadkowi, co jest potwierdzeniem słów z biblijnej Księgi Koheleta : "Marność nad marnościami - wszystko marność".

Franciszkanizm - filozofia, która rozwinęła się w średniowieczu i była propagowana przez św. Franciszka. Był on przeciwnikiem ascetyzmu umartwiającego ciało. Był zwolennikiem radowania się z prostych rzeczy i stworzeń bożych. Postawą franciszkańską nazywamy życie w ubóstwie, pokorze, w bliskości z naturą. Jest to pochwała cnót ewangelicznych.

Chansons de geste (ze starofrancuskiego "pieśni o czynie") to poezja epicka, która pojawiła się u początków literatury francuskiej. Mianem tym określamy powstałe między XI a XIII wiekiem poematy rycerskie traktujące o przygodach (czynach) historycznych i legendarnych bohaterów. Początkowo funkcjonowały one w przekazach ustnych, ale od około XII wieku zaczęto je zapisywać.
Literatura parenetyczna (gr. parenesis "zachęta, nakłanianie do czegoś") - literatura propagująca określone wzorce i nakłaniająca czytelnika do naśladownictwa. Dział literatury dydaktycznej. Ma charakter moralizatorski i pouczający.
Carmen patrium - pieśń ojczyźniana, powstała w średniowieczu, jej przykładem jest "Bogurodzica"
antyteza - zestawienie w jedną całość treściową dwóch przeciwstawnych określeń. Służy zwiększeniu ekspresji wypowiedzi.