Rośliny telomowe, mszaki.

Rosliny telmowe-(Telomophyta)gromada obejmujaca szereg lini ewolujacyjnych ktore wzkazuja wielka roznorodnosc strukturalna i funkcjonalna a takze ekologiczna.Do roslin telomnych naleza podgromady nastepujace:-maszaki,glewiki, widlaki,psyloty,skrzypy,kladosylony,paprocie, nagozalazkowe,wielkolistne,drobnolistne,okrytozalazkowe. Wiekszosc roslin sa samozywne formy ladowe o strukturze osiowej.Wyroznia sie 4 stadia:jednakozarodnikowe, roznozarodnikowe,zalazkowe,nasienne.Etapy powstawania lisci:I przewyzszenie-polega na wytworzeniu osi rosliny przez przewyzszenie jednego telomu nad pozostale.II Splaszczenie -czesc bocznych lodyzek ulega splaszczeniu.III Zrastanie- splaszczone telomy po zrosnieciu utwozyly duze klasyczne liscie z wyrazna blaszka lisciowa i rozgalezionymi wiazkami przewodzacymi. Maszaki(Bryophyta)-gromada:porostnicowate,jungermaniowe, mchy,>watrobowce.U maszakow wystepuje przewaga gametofitu(pokolenie haploidalne 1n) nad sporofitem(pokolenie diploidalene 2n).Gametofit prostnicowatych-ma postac platowatej plechy,calosc przytwierdzona jest do podloza za pomoca chwytnikow.Gametofit jungermoniowych-ma postac plozacej lodyzki opatrzonej listkami(nie liscmi).Gametofit mchow-ma prosta nierozgaleziona lodyzke o wysokosci kilkunastu centymetrow.W lodyzce wyrozniamy:kore pierwotna, skurke,wiazka przewodnia.Budowa sporofitu:jest pokoleniem diploidalnym ma postac pojedynczej nierozgalezionej lodyzki zwanejseta zakonczonej na szczycie zarodnia.Porostnicowate -porostnica wieloksztaltna(Marchautia polynorpha).Jungermaniowe -przyziemka(Calypagenia).Mchy:a)torfowe(torfowice),b)pratniki (widlorzab,gajnik,skretek,wilgociomien),c)plonniki(plonnik pospolity). Paprotniki:a)typ;widlakowe,gromada:widlak jednakozarodnikowe, roznozarodnikowe.b)typ:skrzypowe,gromada:skrzypy,c)typ: paprociowe,gromada:paprocie.maja przemiane pokolen z przewaga sporofitu ale ich gametofit zwany przedroslem jest nadal samodzielna roslina.Cykle rozwojowe paprotnikow:-widlakow jednakozarodnikowych(w zarodniach powstaja po mejozie identyczne zarodniki).-skrzypy sa jednakozarodnikowe(zarodniki sa zaopatrzone w 4 sprezyste tasmy(sprezyce),sa dwupienne.)-paprocie jednakozarodnikowe(na dolnej stronie lisci tworza sie typowe rodnie z jedna komora jajowa i plemnie produkujace liczne wielolisciowe plemniki.Przedstawiciele klasy widlakowatych:widlaki(lycopodium) pod ochrona!-w.gwiezdzisty,-w.torfowy(lycopodiella inunolata), -w.splaszczony(diphasium complanatium),-w.wroniec(l.selago). Przedstawiciel skrzypowych:-srzyp polny(cguisetum grrense), -s.lesny,-s.olbrzymi(chroniony).Przedst.paprociowe:-nasiezrzal pospolity,-piuropusznik strusi,-podrzen zebrowiec,-jezycznik zwyczajny,-paprotka zwyczajna,-dlugosz krolewski,-salwinia plywajaca. Tkanki roslin:t.tworcze-nieograniczony wzrost, merystemy,dzielimy je ze wzgledu na lokalizacje:wierzcholkowe (lodygi,korzenia,wrstwowe.T.boczne-kambium(miazga tworcza), ellogen(miazga korkotworcza).T.stale-niezdolne do podzialu. T.okrywajaca(pierwotna,wtorna).T.wzmacniajaca(moze byc zbudowana z komorek zywych,-kolencbyla,-sklerenchyma. T.wydzielnicza:produkuje zwiazki pelniace funkcje ochronne odstraszajace albo wabiace..T.przewodzaca(sluza do transportu substancji w obrebie ciala rosliny,zwiazki przewodzace tkanki przewodzacej)-derwno(ksylen)-sluzy do transportu wody i soli mineralnych,jest tkanka martwa.-Lytko(floern)uczestniczy w transporcie asymilatow.T.miekkiszowa:-gabczasty(ma duze przestwory komorkowe),-palisadowy(zbudowany z cylindrycznych komorek z malymi przestworzami),-wieloramienny(silnie pofaldowania powierzchni,wystepuje u nagonasiennych),-spichrzowy (pozbawiony chloroplastow,nie jest zielony,zawiera liczne ziarna materialow zapasowych),-wodonosny(sluzy do magazynowania wody u sukulentow,kaktusy),-powietrzny(zawiera kanaly wentylacyjne,wystepuje u roslun bagiennych i wodnych). Rosliny nagonasienne:sosna,swierk,jadla,modrzew,jalowiec,cis. Wyrozniamy:-korzen,-nadziemny ped:zdrewniala lodyga z lisciami i okresowo kwiatami.-system korzeniowy:sklada sie z grubego pionowego korzenia glownego ktory jest przedluzeniem pnia,orazz dlugich rozgalezionych korzeni bocznych,-lodyga: przyrasta na dlugosc dzieki znajdujacemu sie na jej wierzcholku paczkowi szczytowemu.gatunki roslinne nago nasienne to 3 rodziny:-sosnowate(jodla,swierk,modrzew,sosna),-cyprsowate(jalowiec), -cisowate(cis).Rosliny okrytonasienne:a)jednoliscienne:-jeden lisc w zarodniku,-lodygi zielona(najczesciek),-system korzeniowy wiazkowy,-liscie sa ogonkowe.(jaskrowce,oczarowce,gazdzikowce, rozowe,astrowe)b)dwuliscienne:-dwa liscie w zarodniku,-lodygi zielone lub zdrewniale,-system korzeniowy plewowy,-liscie niepodzielne.(zabiencowe(strzalka wodna),liliowe(tulipan,cebula czosnek),orzechowe(palmy kokosowe i daktylowe).