Romantyzm sciąga

Romantyzm- to okres w dziejach kultury i literatury europejskiej przełomu XVIII i XIX w. Romantyzm powstał na fali europejskich ruchów wolnościowych, które nawiązywały do ideałów Wielkiej Rewolucji Francuskiej.Europa: 1789 (Wybuch Wielkiej Rewolucji Francuskiej) – 1848 (Wiosna Ludów),Polska: 1822( wydanie tomu "Poezji" Adama Mickiewicza) – 1863 (Wybuch powstania styczniowego).Filozofowie epoki: Hegel, Schlegel, Schelling.Przedstawiciele zagranicy:J.W.Goethe - „Faust”,Goethe - „Król olszyn”(Jest to ballada romantyczna.Ojciec i syn wracają nocą, wśród zamieci przez las.Syn jest umierający.Syn mówi, że widzi króla olszyn. Widzi też jego córki.Ojciec mówi, że nie są to realne osoby. Próbuje wytłumaczyć synowi jego wyobrażenia. Król olszyn grozi chłopcu.Chłopiec nie chce jednak rozstać się z ojcem. Syn jednak umiera. Są tu dwa światy: ojca - realny, racjonalny; syna – nierealny.Irracjonalizm-Artysta dociera do Boga poprzez sztukę opierającą się na intuicji i uczuciu.Mistycyzm-Wiara w istnienie świata pozazmysłowego i łączenie się z nim.Werteryzm-Utwór ten ma cechy powieści epistolarnej. Składa się z listów jednej osoby. Narracja w pierwszej osobie.Wykorzystany w powiesci Cierpienie młodego Wertera. Werter jest szczególnie wrażliwy na piękno. Werter przyjeżdża do małego miasteczka, aby załatwić sprawy spadkowe matki. Na początku mieszka samotnie. Nie cierpi jednak z tego powodu. Snuje refleksje dotyczące własnego życia. Poświęca się lekturze dzieł Homera.Zachwyca go natura i naturalność.Nieszczesliwie zakochuje się w Lotcie. Przeżywa depresję. Pożycza pistolet od Alberta i popełnia samobójstwo. Rousseau, Wiktor Hugo.W Polsce: Kazimierz Brodziński-„Pamiętniku warszawskim”,Adam Mickiewicz(„Oda do młodości”1820r. - napisana dla Filomatów. Wyrażała poglądy młodego pokolenia. Oda (utwór pochwalny, patetyczny, wyrażający światopogląd autora) upodobana przez klasyków, uprawiano ją powszechnie./Świtezianka”,Sonety: Pielgrzym”, „Stepy akermańskie”/ „KONRAD WALLENROD”- Walter Alf jako typowy bohater byroniczny,działa samotnie
jest skłonny do desperackich czynó,nieszczęśliwie zakochany w Aldonie,poświęca życie osobiste dla ojczyzny,bohater aktywny, walczy,indywidualista,skłócony ze światem, walczy z porządkiem,rządzącym nim,kieruje się emocjami i uczuciami,impulsywny,popełnia samobójstwo,popada ze skrajności w skrajność,dąży do osiągnięcia założonego celu,bohater dynamiczny. „PAN TADEUSZ”-( ksiądz.Robaka, Tadeusz, Zosia, Telimena, Rejent,Hrabina,).Epilog w „Panu Tadeuszu” jest liryczną wypowiedzią narratora wyjaśniającą zmierzenia utworu, jest to geneza utworu. Autor przedstawia się na tle emigracji paryskiej. Oskarża siebie i innych o ucieczkę. -Romantyzm Jacka Soplicy: nieszczęśliwa miłość,dręczyły go wyrzuty sumienia,nie doczekał się rezultatów swoich działań,przeciwstawienie się naturze,był samotny jako człowiek,uczucia doprowadziły do tego, że zabił.Epopeja to dłuższy utwór epicki, ukazujący losy narodu, w przełomowym jego momencie, ukazany na tle natury, która urasta do rangi osobnego bohatera.
występuje akcja, narrator, dominująca forma podawcza: opowiadanie, dialog, opis
obecność inwokacji. Epilog - zakończenie, powiadomienie o losach bohaterów, końcowe.wyjaśnienia. Ballada zawsze zawiera dramatyczną fabułę, opowiada o wydarzeniach niezwykłych, tajemniczych i o fantastycznych postaciach. Charakteryzują zatem ten gatunek: uczuciowość, tajemniczość, fantastyka. Powieść poetycka - romantyczny gatunek literacki. Połączenie epiki z liryką.Juliusz słowacki Kordian-bohater romantyczny, Kordian ulega przemianie. Słowacki wyraża krytykę wobec niedojrzałego bohatera. Tacy ludzie walczyli o Polskę. niezgoda z zastanym światem, próba zmiany go,nieszczęśliwa miłość,indywidualizm i tajemniczość,skłonność do desperacji. Sonet - utwór liryczny, w którym dwie pierwsze zwrotki(4-wersowe) zwykle prezentują opis danego zjawiska czy pejzażu, dwie kolejne, (krótsze, bo 3-wersowe) przynoszą podsumowanie, poetycką refleksję, wnioski, prawdy filozoficzne.