Kalendaerium II wojny światowej

KALENDARIUM II WOJNY ŚWIATOWEJ

Rok 1939
• 1.IX – godz. 4.45 napad Niemiec na Polskę– wybuch II wojny światowej – obrona Poczty Polskiej w Gdańsku
• 1-3.IX - bitwa graniczna: wojska niemieckie przełamują polska obronę wzdłuż granic kraju
• 1-7.IX - Obrona Westerplatte
• 2.IX – Niemcy odcinają część jednostek Armii „Pomorze” w Borach Tucholskich, armia „Kraków” wycofuje się ze Śląska
• 3.IX – Francja i Wielka Brytania wypowiadają wojnę Niemcom
• 3.IX – załamuje się obrona Armii „Modlin” pod Mławą
• 4.IX – Niemcy zajmują Bydgoszcz i rozbijają Armię „Łódź” i część odwodowej Armii „Prusy” pod Piotrkowem Trybunalskim
• 4-5.IX – ewakuacja władz cywilnych i wojskowych z Warszawy na wschód
• 6.IX – Niemcy wkraczają do Krakowa i Kielc. Marszałek Rydz – Śmigły wydaje rozkaz odwrotu na linię Narwy, Wisły i Dunajca
• 7.IX – Kapitulacja Westerplatte
• 8.IX – wojska niemieckie dochodzą do Warszawy i przełamują polską obronę nad Narwią, gen. Juliusz Rómmel objął dowództwo obrony Warszawy
• 9.IX – odparcie pierwszego ataku na Warszawę
• 9-16.IX – Bitwa nad Bzurą: oddziały Armii „Poznań” i „Pomorze” podejmują natarcie na Łęczycę i Łowicz rozbijając niemiecką 8 Armię, ale po przybyciu niemieckich posiłków muszą przebijać się do Warszawy i Modlina
• 10-11.IX – Niemcy forsują Wisłę i San
• 13.IX – Niemcy wkraczają do Gdyni
• 14.IX – wojska niemieckie zajmują Brześć
• 15.IX – bombardowanie Warszawy, pożar Zamku i katedry św. Jana
• 17.IX – radziecka agresja na Polskę. Marszałek Rydz – Śmigły nakazuje wojsku unikanie walki z Armią Czerwoną i wycofanie się na Węgry i do Rumunii
• 18.IX – Władze cywilne i wojskowe RP przekraczają granicę z Rumunią i zostają internowane
• 18.IX – Polski okręt podwodny ORP „Orzeł” ucieka z portu w Tallinie, a następnie przedziera się przez cieśniny duńskie do Wielkiej Brytanii
• 19.IX – Kapitulacja Kępy Oksywskiej pod Gdynią
• 19.IX – Wojska radzieckie zajmują Wilno i spotykają się z oddziałami Wehrmachtu w Brześciu
• 19-20.IX – Bitwa pod Tomaszowem Lubelskim. Niemcy rozbijają resztki armii „Kraków” i „Lublin”
• 19-21.IX – Obrona Grodna przed Armią Czerwoną
• 22.IX – Dowódca obrony Lwowa gen. Władysław Langer poddaje miasto Armii Czerwonej
• 22-26.IX – Druga bitwa pod Tomaszowem Lubelskim: przed Niemcami kapitulują oddziały Armii „Prusy”
• 25.IX – Natarcie niemieckie na Warszawę (czarny poniedziałek)
• 28.IX – Kapitulacja Warszawy
• 28.IX – III Rzesza i ZSRR podpisują traktat o podziale ziem polskich wzdłuż Pisy, Narwi, Bugu i Sanu
• 29.IX – Kapitulacja twierdzy Modlin
• 30.IX – Prezydent Ignacy Mościcki, internowany z Rumunii, przekazuje urząd Władysławowi Raczkiewiczowi. Generał Władysław Sikorski zostaje premierem rządu.
• 2.X – Kapitulacja Helu
• 2-4.X – Bitwa Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie” pod Kockiem
• 5.X – Kapitulacja SGO „Polesie” ostatniej dużej jednostki polskiej w kampanii wrześniowej
• 5.X - Adolf Hitler przyjmuje defiladę Wehrmachtu w Warszawie
• 7.XI – Generał Sikorski zostaje Naczelnym Wodzem Polskich Sił Zbrojnych
• 9.XII – Powstaje Rada Narodowa RP , namiastka parlamentu na obczyźnie

Rok 1940
• 26.II – Utworzenie w kraju Politycznego Komitetu Porozumiewawczego
• IV- VI – Inwazja niemiecka na Norwegię; w walkach o Narvik biorą udział Samodzielna Brygada Strzelców Pdhalańskich i okręty polskiej Marynarki Wojennej
• V-VI – Niemiecki podbój krajów Beneluksu i Francji. We Francji walczą jednostki polskie m.in. 1 Dywizja Grenadierów, 3 Dywizja Strzelców Pieszych i 10 Brygada Kawalerii Pancernej
• 17-21.VI – wobec upadku Francji władze RP i oddziały wojska ewakuuja się do Wielkiej Brytanii
• VII – X – Bitwa powietrzna o Wielka Brytanie, w której z sukcesami walczą polscy piloci (m.in. w dywizjonach 302 i 303)
• 27.IX – Podpisanie Paktu Trzech w Berlinie
• 3.XII – Powołanie Delegatury Rządu RP na Kraj, podziemnej władzy cywilnej, na jej czele staje Cyryl Ratajski

Rok 1941
• IV- Powołanie podziemnego Kierownictwa Walki Cywilnej
• 14.IV – Pakt o nieagresji między ZSRR a Japonią
• V – Polski niszczyciel ORP „Piorun” bierze udział w operacji zatopienia niemieckiego pancernika „Bismarck”
• 22.VI – Atak niemiecki na ZSRR; Niemcy zajmują ziemie polskie włączone do ZSRR
• 30.VII – Podpisanie polsko- radzieckiego układu Sikorski – Majski
• 12.VIII – Władze radzieckie ogłaszają amnestię, dzięki której zwolniono około 350 tyś. Polaków z więzień i obozów
• 14.VIII – Polsko- radziecka umowa o utworzeniu armii polskiej w ZSRR, jej dowódcą zostaje gen. Władysław Anders
• VIII – XII – Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich walczy w obronie Tobruku
• 7.XII – atak japoński na Pearl Harbor
• 8.XII – USA i Wielka Brytania wypowiadają wojnę Japonii
• 11.XII – Niemcy i Włochy wypowiadają wojnę USA

Rok 1942
• 14.II – Gen. Sikorski przemianowuje ZWZ na Armię Krajową (AK)
• III-VIII – Ewakuacja Armii Polskiej w ZSRR do Iranu
• 26.V – Brytyjsko –radziecki układ o pomocy
• V- Rozpoczęcie bombardowania miast niemieckich przez aliantów
• 15.VIII – luty 1943 – rozpoczęcie bitwy pod Stalingradem


Rok 1943
• 14 – 24 – Konferencja w Casablance
• 19.IV – Wybuch powstania w gettcie warszawskim
• 25.IV - Władze ZSRR zrywają stosunki dyplomatyczne z rządem RP
• 8.V – Władze ZSRR ogłaszają decyzję o utworzeniu polskiej Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki
• 4.VII – W katastrofie lotniczej w Gibraltarze ginie premier i Naczelny Wódz gen. Władysław Sikorski
• 10.VII – Stanisław Mikołajczyk z SL zostaje premierem rządu RP
• 10.VIII – Władze ZSRR decydują o sformowaniu 1 Korpusu Polskiego pod dowództwem gen. Zygmunta Berlinga
• 3.IX – Podpisanie kapitulacji Włoch
• 12- 15.X – Bitwa 1 Dywizji Piechoty im. T. Kościuszki pod Lenino
• 28.XI – 1.XII – Konferencja Wielkiej Trójki w Teheranie

Rok 1944
• 11- 18.V- Monte Cassino
• 4VI – Zdobycie Rzymu
• 20.VII. – Zamach na Hitlera w Wolfschanze
• 1.VIII – Początek Powstania Warszawskiego
• 24.VIII – Kapitulacja Rumunii
• 25.VIII – Wyzwolenie Paryża
• 31.VIII – Zajęcie Bukaresztu przez Armię Czerwoną
• 2.X – Zakończenie Powstania Warszawskiego

Rok 1945
• 17.I – Wyzwolenie Warszawy
• 19.I – Rozwiązanie AK
• II – Wkroczenie aliantów do Niemiec
• 4-11.II – Konferencja w Jałcie
• 13- 14. II – nalot ma Drezno
• 12.IV – Śmierć Roosevelta
• 13.IV – Zdobycie Wiednia
• 28.IV – Rozstrzelanie Mussoliniego
• 30.IV – Samobójstwo Hitlera
• 2.V – zdobycie Berlina
• 7.V – Podpisanie aktu kapitulacji w Reims
• 8.V- Podpisanie aktu kapitulacji w Berlinie
• 8.V – ZAKOŃCZENIE WOJNY W EUROPIE
• 16.VII – udana próba atomowa Amerykanów
• 17.VII- 2.VIII – Konferencja w Poczdamie
• 6.VIII. – Zrzucenie bomy atomowej na Hiroshimę
• 9.VIII – Zrzucenie bomby atomowej na Nagasaki
• 15.VIII – Kapitulacja Japonii
• 2.IX – ZAKOŃCZENIE WOJNY ŚWIATOWEJ


Literatura: Multimedialna Historia Polski - „Od Mieszka I do Jana Pawła II”