Anarchia i Sarmatyzm w XVIw. (liberum veto)

Anarchia - stan chaosu i nieporządku powstały wskutek braku lub bezsilności ośrodków władzy. I naruszanie norm lub ignorowanie prawa i władzy.

Dlaczego rokosz i liberum veto możemy nazwać anarchizacją życia politycznego w Polsce w XVI w?
Gdy Zygmunt III Waza wstąpił na tron zraził do siebie szlachtę m. in. Sprzymierzeniem się z Habsburgami, gdyż prowadzili oni władzę absolutną, a ,,rozpieszczeni panowie bracia” zaczęli podejrzewać króla o wprowadzenie takich rządów. Król długo nie musiał czekać na reakcję arystokracji polskiej. W odpowiedzi na sprzymierzenie się a Austriakami został ogłoszony rokosz. Magnateria domagała się ograniczenia władzy monarszej oraz przestrzegania zasad tolerancji religijnej. Byli też tacy, którzy oczywiście chcieli obalić Zygmunta III Wazę. Były to istne próby anarchizacji państwa polskiego. Wybuchła wojna domowa, którą wygrały wojska królewskie. Przywódca rokoszu ( Zebrzydowski) tak jak inni buntownicy nie poniósł, żadnej kary za zbrojne wystąpienie przeciw władcy. Był to błąd króla, gdyż pokazał on, że za takie haniebne czyny wystarczy go tylko przeprosić. Szlachta przywiązana była do swoich przywilejów i ani myślała z nich zrezygnować. Magnaci strzegli swych przywilejów i robili wszystko, ażeby działo się po ich myśli. Przykładem tutaj może być naginanie zasady jednomyślności. Możnowładcy przekupywali posłów do liberum veto, czyli można powiedzieć umyślnego zrywania obrad sejmu, co w konsekwencji po prostu paraliżowało sejm, który odgrywał ogromną rolę w państwie polskim. W ten sposób magnaci mieli pewność, że Rzeczpospolita nie zostanie zreformowana.
To był drugi przykład anarchizacji Korony. Król nie mógł nic zrobić, gdyż groziło mu to rokoszem, sejm był bezradny wobec liberum veto. Cel anarchizacji Rzeczpospolitej został jak najbardziej osiągnięty.
A jak do tej ,,złotej wolności” miała się idea sarmatyzmu? Szlachta i magnaci) uważali iż Po Sarmatach (starożytny lud zamieszkujący początkowo między Dolną Wołgą a Donem) mieli oni odziedziczyć: wolność, umiłowanie wolności, gościnność, dobroduszność a ustrój ich państwa jest najświetniejszy. W rzeczywistości byli inaczej. Polski ustrój się sypał, był nie sprawny, wręcz zacofany. A domniemani potomkowie Sarmatów? Byli mało religijni, egoistyczni, niechętni niższych klas społecznych i obcokrajowców, nietolerancyjni co do innych poglądów.
Taka ideologia, źle wpływała na nasz kraj. Każdy możnowładca uważał za najważniejsze jest bogacenie się za wszelką cenę i ogólnie monarchowie byli zapatrzeni w tylko siebie a dobro państwa zupełnie się nie liczyło. Właśnie takie zachowania magnatów, ich ideologia doprowadziły do istnego chaosu, nieładu, ANARCHII w Koronie. System ZBRODNIA = KARA przestał obowiązywać. Ulryk van Werdum pisał o Polakach jako niechlujach, nieokiełznanych pijakach, który pod wpływem alkoholu często się biją. Pisał, że w Polsce zabójstwo, jest zwyczajne a sąd jest łatwo przekupić. Rzeczpospolita właśnie przez panującą w niej anarchię, coraz mniej liczyła się w Europie. Obcokrajowcy mieli nasz kraj za ,,zacofany”. I mieli rację. Pod wieloma względami: ludności, eksportu, upadały miasta… Do tego właśnie doprowadzili ,,zagalopowani” monarchowie i szlachta. Dzięki rokoszom, prawie do liberum veto i swojej ideologii anarchii nasz kraj stał się wynędzniały, brudny, nie byliśmy żadnym autorytetem. Polska miała po prostu zszarganą opinię wśród innych krajów. A ,,panowie bracia” nie robili nic w kierunku by się to poprawiło.