cechy horm.:nie sa budulcem,ani paliwem, reguluja prace narzadow. INKRET-wydzielany bezposrednio z gruczolow do plynow ciala-wydzielane sa przez jedne narzady, tkanki i kom.a dzialaja na inne
Podzial wg bud.chem. bialkowe-adrenalina,insulina,h.wzrostu lipidowe-testosteron,progesteron Trzustka-horm.prod.enzymy trawienne jadra-horm.prod.plemnikow. jajniki-horm.prod.kom.jajowe. kora mózgowa>podwzgórze>przysadka mozgowa=gruczol nadrzedny rdzen kregowy>nadnercza(adrenalina)oksytocyna,wazopresyna Gromadzone w przysadce,a prod.w nadnerczach. h.docelowy(prolaktyna)sutki h.tropowy:nadnercza,tarczyca,gonady=h.własny h.wzrostu-wszystkie komorki
Przyklady spreżen zwrotnych: Przysadka-nadnercza>h.trop.-adrenokortykotropina>h.własny-kortyzol Przysadka-gonady>gonadotropina>testosteron/estrogen Przysadka-tarczyca-tyreotropina>tyroksyna Antagonizm:kalcytonina(tarczyca)i parathormon(przytarczyca) reg.gosp.wapniową Kalcytonina hamuje uwalnianie wapnia z tkanki kostnej> obnizenie stezenia wapnia we krwi. Parathormon powoduje -||- >podwyż.steż.wap.we krwi Antagonizm glukagonu(trzustka)i insuliny(trzustka) Glukagon pobudz.rozklad glikogenu w watrobie,zwieksza mobilizacje rezerw tluszczowych,pobudz.synteze glukozy i innych zw.org.>podwyzszenie stezenia we krwi> Insulina zwieksza wychwyt.glukozy we krwi,pobudz.synteze glikogenu w watrobie i miesniach,pobudz.mag.tluszczow>obniz.steż.glukozy we krwi.
Choroby podwzgorze>wazopresyna>zmniejsza ilosc wody w moczu, niedoczynnosc>moczowka prosta. przysadka mózg.>h.wzrostu>karłowatosc>gigantyzm/akromegalia h.tropowe,tarczyca>wole,obrzeki,obnizenie odpornosci> chor.Besedowa,pocenie się,uczucie goraca. przytarczyce-parathormon>niski poziom wapnia we krwi, pobudliwosc nerwowa> wys.p.wap.we krwi,lamliwosc kosci. trzustka-glukagon,insulina>cukrzyca typu I>niedobor cukru we krwi. nadnercza-kora-kotykoidy>obnizenie odpornosci. Jadra-androgeny>wys.glos,brak wlosow na twarzy,niemeska bud.ciala,zaburz.płod. Jajniki-estrogeny>meska bud.ciala,zaburz.popedu plciowego i plodnosci.