Żywienie noworodków

Żywienie noworodków

1. Charakterystyka organizmu noworodka
Charakterystycznymi cechami donoszonego noworodka są:
· masa powyżej 2500g (średnio dziewczynki: 3000 – 3300g,
chłopcy: 3200 – 3500g)
· długość ciała powyżej 47 cm
· obwód głowy większy o ok. 3 cm. Od obwodu klatki piersiowej
· skóra różowa, elastyczna
· dość gruby fałd tkanki podskórnej
· dobrze rozwinięte chrząstki nosa i ucha zewnętrznego

Przejście od życia płodowego do zewnętrznego jest dla noworodka ogromnym wstrząsem, połączonym z przekształceniem się do wielu czynności życiowych. Wiele narządów wewnętrznych, całkowicie lub częściowo nieczynnych w okresie płodowym, zaczyna w chwili porodu normalną pracę. Pierwszym objawem życia jest krzyk związany z rozpoczętą w tym momencie czynnością oddychania – pęcherzyki płucne wypełniają się powietrzem, w naczyniach płucnych zaczyna krążyć krew. Narządy trawienne zaczynają pracować od chwili przyjścia na świat – płód zdobywał pożywienie drogą krwi matki, noworodek zdobywa je za pomocą ssania. Bezpośrednio po porodzie rozpoczyna się również wydalanie kału i moczu.
W pierwszych dniach po urodzeniu następuje fizjologiczny spadek masy ciała, który może dojść do 10% masy urodzeniowej ok. 300G, spowodowany wydalaniem smółki i moczu, parowaniem wody przez skórę, a także niedostateczne w pierwszym tygodniu życia odżywianie. Masa ciała wyrównuje się między drugim a trzecim tygodniem życia.

2.Zapotrzebowanie kaloryczne noworodka
Zapotrzebowanie kaloryczne w okresie noworodkowym ulega dość dużym zmianom. Zaraz po urodzeniu zapotrzebowanie kaloryczne wynosi 80kcal/kg/dobę, w następnych dniach zaś 120-130kcal/kg/dobę. Na wzrost zapotrzebowania kalorycznego wpływają następujące czynniki:
· zwiększona ruchliwość noworodka
· przyspieszone tempo wzrostu
· rodzaj żywienia (noworodki karmione naturalnie mają mniejsze zapotrzebowanie energetyczne
100-110kcal/kg).


3. Sztuczne i naturalne żywienie noworodków – wskazania ogólne
Pożywienie powinno dostarczać dziecku materiału do wyrównania strat fizjologicznych oraz do budowy i wzrostu organizmu. Powinno więc zawierać wszystkie te składniki, z których zbudowane są komórki i tkanki ustroju ludzkiego, tj. białko, składniki mineralne i wodę oraz te substancje, które są źródłem energii, a więc tłuszcze i węglowodany. Niezbędne są również witaminy, na które zapotrzebowanie niemowlęcia jest wielokrotnie większe niż zapotrzebowanie człowieka dorosłego. Pokarm dostarczany niemowlęciu musi być łatwo przyswajalny, idealnie czysty i ciepły. Wszystkie te zalety ma mleko kobiece. Karmienie nim określa się mianem „karmienia naturalnego”. Jest to najkorzystniejszy sposób karmienia, gdyż:
· mleko matki dla dziecka jest pokarmem:
- zawierającym wszystkie niezbędne składniki w odpowiednich ilościach
- najmniej obciążającym układ trawienia i wydalania
- zapewniającym najlepszy rozwój fizyczny i wysoką odporność na czynniki zakaźne
· karmienie piersią jest wygodniejsze niż przyrządzanie mieszanek
· zacieśnia wzajemną wieź psychiczną i uczuciową między matką a dzieckiem.

Do sztucznego żywienia noworodków stosuje się najczęściej mleko krowie o najwyższej jakości, baz zanieczyszczeń chemicznych, o wysokiej czystości mikrobiologicznej i pełnej wartości odżywczej. Wskazane jest stosowanie mieszanek z pełnego mleka krowiego, odpowiednio rozcieńczonego
i uzupełnionego cukrem glukozą). W tym okresie nie należy wprowadzać drugiego węglowodanu
w postaci mąki ze względu na słabą aktywność enzymów rozczepiających wielocukry. Żywienie mieszankami z krowiego mleka nie pokrywa zapotrzebowania na wit.: C, D, B1, A, to też należy rozpocząć ich podawanie od trzeciego tygodnia życia.
Karmienie powinno trwać nie dłużej niż 15 – 20 minut, jeśli dziecko dobrze ssie i połyka. Dziecko najlepiej samo reguluje czas karmienia, gdy jest najedzone przestaje ssać. Między karmieniami wskazane jest przepajać je roztworem z glukozy, rumiankiem lub bardzo słabą herbatką osłodzoną przegotowanym cukrem.
Zdrowe noworodki zaczyna się karmić w 6 godzin po urodzeniu. Powinny być karmione od pierwszych dni życia 6 razy dziennie4 z zachowaniem 9 godzinnej przerwy nocnej. Noworodki wykazujące niedostateczny przyrost ciężaru ciała, mogą być karmione 7 razy na dobę co trzy godziny z 6 godzinną przerwą nocną.