profil

Zjednoczenie i odbudowa Polski w XIII i XIV w.

poleca 84% 2836 głosów

Treść Grafika
Filmy
Komentarze
Kazimierz Wielki Władysław Łokietek

Zjednoczenie i odbudowa Polski w XIII i XIV w.
Skutki rozbicia dzielnicowego były katastrofalne dla polskie gospodarki ,gdyż występowały bardzo duże utrudnienia w handlu, które wyglądały w ten sposób ,że książęta dzielnicowi nakładali np. opłaty na kupców za przejazd przez ich terytorium ale także pogrążały Polskę walki wewnętrzne oraz brak bezpieczeństwa wewnętrznego, który powodował częste najazdy państw ościennych. To właśnie były główne przyczyny prób a następstwie zjednoczenia Polski.
W tamtych czasach sadzono ,że Polska zjednoczy się cudownie tak jak ciało św.Stanisława
Pierwsze próby zjednoczenia Polski podjęli książęta śląscy w XIIIw. Henryk I Brodaty (1168-1238) książę wrocławski, dzięki rozsądnej gospodarce ,która polegała na rozwinięciu górnictwa, kolonizacji na prawie niemieckim, sprowadzaniu osadników niemieckich i zakładaniu klasztorów miał fundusze na zjednoczenie Polski. Opanował księstwo krakowskie, sandomierskie , południową i zachodnią część księstwa wielkopolskiego. Ale Henryk Brodaty nie chciał zostać królem Polski. Chciał żeby królem Polski został jego syn Henryk II Pobożny który za rządów ojca panował na Wielkopolsce. Marzenia Henryka Brodatego zburzył najazd na Polskę Mongołów ,gdyż Henryk II Pobożny zginął w bitwie z Mongołami pod Legnicą w 1421. Wkrótce potem rozległe państwo Henryków Śląskich znów rozpadło się na księstwa i nastąpił największy rozłam dzielnicowy Polski. Następną próbę zjednoczenia Polski podjął Książe Wielkopolski Przemysł II. W 1282 r zawarł w Kępnie z księciem Pomorza Gdańskiego Mściwojem II układ o przeżyciu , który polegał na tym , który z nich przeżyje zjednoczy Polskę. w 1294r Mściwuj umiera i Przemysł II obejmuje rządy na Pomorzu Gdańskim i stał się najpotężniejszym z książąt piastowskich. Mając poparcie duchowieństwa (m.in. arcybiskupa gnieźnieńskiego Jakuba Świnkę),rycerstwo w 1295 roku zostaje koronowany na króla Polski przez Jakuba Świnkę. Niestety wielu możnowładców nie uznawało go za króla Polski w końcu zjednoczył tylko dwie dzielnice Wielkopolskę i Pomorze Gdańskie , po siedmiu miesiącach od objęcia władzy został zamordowany w Rogoźnie z inspiracji margrabiów brandenburdzkich i przy udziale Nałęczów i Zarębów. W tym momencie do walki o tron Polski włanczają się książę kujawski i król czeski Wacław II z dynastii Przemyślidów. Łokietek nie miał żadnych szans z Wacławem wkońcu zanim stała cała potęga Czech ,które dużo wczesniej zjednoczyła się po rozłamie na dzielnice i były dużo znaczącym Państwem w Europie. Wacław II opanował dzielnice Małopolską i wyparł Łokietka z Sandomierza a następnie go wygnał w 1300 roku i opanował Wielkopolskę i Pomorze Gdańskie i nic niestało mu na drodze do objęcia tronu króla Polski. I w 1300 r koronował się na króla Polski. Jego rządy w poprawiły Polską gospodarkę , wprowadził urząd starosty a także łączył unią personalną Polskę i Czechy ale niechęć do niego u polaków spowodowało odanie przez Wacława Polskę pod zwierzchnictwo Niemieckie. W 1305 roku Wacław II umiera i tron Polski obejmuje jego syn Wacław III król węgierski do 1304 gdy został zmuszony do opuszczenia tronu węgierskiego, szykował już wyprawę przeciwko Łokietkowi ,który nadal chciał objąć tron Polski w 1306 roku zostaje zamordowany w Ołomuńcu a razem z nim umiera dynastia Przemyślidów i na tron czeski wstępuje dynastia Luksemburgów. Walkę o tron Polski rozpoczyna Władysław Łokietek ,który po wygnaniu z Polski schronił się na Węgrzech i wspomagany przez wojska węgierskie opanował ziemię Sandomierską a w 1306 roku zajął Kraków a następnie objął zwierzchnictwo nad Pomorzem Gdańskim. W 1308 roku na Pomorze Gdańskie najeżdżają Branderburczycy i Władysław Łokietek prosi o pomoc w wypędzeniu Branderburczyków Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie pospolicie zwani Krzyżacy w 1230 roku sprowadził ich do Polski Konrad Mazowiecki w celu walki z Prusami. Krzyżacy skorzystali z prośby Łokietka i po wygnaniu Branderburczyków zajęli Pomorze Gdańskie i niechcieli jego oddać Łokietkowi. W 1312 roku po ponad rocznym oblężeniu Krakowa stłumił bunt mieszczan małopolskich (bunt wójta Alberta) spowodowany sympatią do Czech a tym buntem dowodził Jan Muskata. W 1314 roku opanował Wielkopolskę a następnie koronował się na króla Polski w 1320 roku. W.Ł dążył bezskutecznie do pokojowego rozwiązania problemu z Pomorzem Gdańskim odał sprawę do sądu Papieskiego w Inowrocławiu gdzie wynik rozprawy był przychylny dla Polski ale Krzyżacy nic sobie nie robili z nakazań Papieża i nieodali Pomorza Gdańskiego więc Władysław wypowiedział Krzyżakom wojnę , Polacy niemieli żadnych szans z bardzo dobrze uzbrojoną i wyszkoloną armią Krzyżaków a jeszcze w dodatku Polska niebyła odbudowana po rozbiciu dzielnicowym. Mimo zwycięstwa po Płowcami 1331 roku, utracili Kujawy. Władysław walcząc o zjednoczenie ziem Polskich opierał się głownie na średniej i drobnej szlachcie zwłaszcza Małopolskiej a także współpracował z przedstawicielami kościoła(Jakub Świnka)i umiejętnie korzystając z pomocy węgierskiej dzięki czemu doprowadził do zjednoczenie większości ziem Polskich stwarzając podstawę do dalszej ich konsolidacji, którą pozostawił swojemu synowi Kazimierzowi III później nazwanego Wielkim.
Kazimierz III otrzymał Polskę zniszczoną rozbiciem dzielnicowym, Polske ,która miała problemy gospodarcze. Politykę wewnętrzną Państwa rozpoczął od wprowadził prawa dla miast , czyli przymus drożny plus prawo składu: całkowite(Lwów i Kraków)i częściowe. Wyjednolicił system monetarny i celny (cła i myta) a także wzmocnił obronność kraju czyli obowiązek służby wojskowej przez wszystkich posiadaczy ziemia także odnowę zamków przez szlachte i Kazimierz też wybudował ponad 50 zamków w miejscach strategicznych . Przeprowadził reformy administracyjne, wzmocnił urząd starosty. I wykształcił centralne urzędy nadworne(np.marszałek, miesznik) .A z biegiem czasu urzędy tytularne: kanclerz, podskarbi.
Wprowadził podatek od ziemi: poradle a także wybudował w Wieliczce i Bochni kopalnie solne(zupy solne) z których w tamtym czasie czerpano bardzo duże zyski. Wprowadził też kodyfikacje prawa(statusy Kazimierzowskie: Piotrowskie i Małopolskie). I bardzo mądrze postąpił z Żydami, wiedząc , że w tamtych czasach Żydzi byli mordowani i niszczeni w krajach zachodnich a Kazimierz wiedząc ,że Żydzi bardzo dobrze rozwijają gospodarkę sprowadził ich do Polskich i stworzył specjalnie dzielnice dla nich nazwane getto.
Kazimierz utworzył Akademię Krakowską ,gdyż w tamtych czasach w Polsce były tylko dwie osoby z wyższym wykształceniem !!! W odbudowie Państwa królowi pomagali doradcy tacy jak :Jan Bogonia , Biskup krakowski F.Mokrski i kanclerz Jan Suchywilk. Polityka zagraniczna Kazimierza Wielkiego skupiła się na dwóch rzeczach: rozwiązanie problemu z Krzyżakami o Pomorze Gdański a także rozwiązanie problemu z dynastia Luksemburczyków z Czech ,którzy ubiegali się o tron w Polsce. Te dwa problemy Kazimierz Wielki starał się rozwiązać na szczycie Państw w 1335 roku w Wyszegradzie. Z Janem Luksemburczykiem sprawe o tron Polski zakończono bezproblemowo Kazimierz Wielki zapłacił mu kilka tysięcy kup groszy praskich i odał Śląsk a Jan Luksemburczyk zrzekł się za to tronu Polskiego. Natomiast sprawa Krzyżaków bardzo się skomplikowała ,gdyż sędziowie wy Wyszegradzie orzekli , że Polsce nienależy się Pomorze Gdańskie. Ale król Kazimierz nadal próbował i odwołał się do sądu Papieskiego w Polsce a ten sad orzekł ,że Pomorze Gdańskie należy się Polsce ale Kazimierz III niemógł wyegzekować wyroku papieskiego. Pojechał do Malborka tam zobaczył potęgę krzyżaków i w Kaliszu zawarł pokój z Krzyżakami którym odał Pomorze ale zachował wladze na pomorzu. W ostatnim okresie swojego życia Kazimierz Wielki otrzymał Ruś Czerwona od księcia Jerzego II Trójgewicza ale Jerzy Trójgiewicz został otruty a Kazimierz Wielki musiał walczyć o tą ziemie i zodbył Ruś Czerwoną.
Kazimierz Wielki odbudował Polske zniszczona rozbiciem dzielnicowym a jak sam Kazimierz to powiedział , że obudował Polskę przez to że starał się jak mnie walczyc i wypowiedać wojnę w ostatecznośi. A ukochany wnuk Kazimierza Kaźko powiedział ,że Kazimierz zastał Polskę drewniał a pozostawił murowaną.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 7 minut

Ciekawostki ze świata