Ściąga o Minerałach, wybrzeżach, wietrzeniach itd.

Minerał- jest to powstały w naturalny sposób składnik skorupy ziemskiej, np. pierwiastek, związek Chemiczny (złoto, diament, srebro) Rodzaje skał: Magmowe: Głębinowe: powstałe pod powierzchnia ziemi z magmy mające budowę krystaliczną np. granit Wylewne: powstałey na powierzchni ziemi z lawy mających budowe skrytokrystaliczną np. bazat Osadowe: Okruchowe: (piaskowiec, mułowiec, żwirowiec, iłowiec) Organiczne: (węgiel, kreda, ropa naftowa, wapienie) Chemiczne: (sól kamienna, gips, sole potasowe) Metamorficzne: powstają z przeobrażenia skał już istniejących (np. marmur, gres) Procesy Geologiczne: Endogeniczne: (plutonizm i wulkanizm, ruchy górotwórcze i ladotwórcze, trzesienia ziemi) Egzogeniczne: (działalność morza, działalność rzek, działalnośc lodowców) Wulkanizm- jest to wydostanie się magmy na powierzchnie ziemi Stratowulkanizm: powstają wtedy, kiedy wydostajaca się magma jest mieszana i oprócz niej wydobywa się CO2, siarkowodór, bomby wulkaniczne Diastrofizm- Są to procesy górotwórcze, orogeniczne procesy ladotwórcze Typy wybrzeży: Dalmatyńskie: powstają w wyniku zalania wodami morskimi obniżeń łańcuchów górskich o przebiegu równoległym do wybrzeża. W rten sposób powstają wydłużone zatoki i długie wyspy. Riasowe: powstają gdy morze zalewa głęboko wycięte doliny rzeczne. Powstają wtedy głębokie zatoki zwane RIA Fiordowe: powstają wtedy, gdy morze zaleje głębokie doliny polodowcowe zwane fiordami Szkierowe: powstaja na zalanych przez morze rozległych obszarów polodowcowych obniżeń, na których pozostały wygładzone skaliste wzniesienia Limanowe: Powstało w wyniku zalania dolin rzecznych wciętych w płytowe podłoże Mierzejowe: powstaje w wyniku narastania mierzei, zakrywających zatoki i zalewy. Ryft - typ rowu tektonicznego o rozciągłości setek lub nawet tysięcy kilometrów, ograniczony równoległymi do siebie uskokami. Powstaje na skutek rozciągnięcia się skorupy ziemskiej nad wznoszącą się rozgrzaną materią płaszcza ziemskiego. Ryfty występują w obrębie kontynentów (ryfty śródkontynentalne), gdzie mogą wskazywać miejsce ich przyszłego rozpadu i wzdłuż grzbietów śródoceanicznych, gdzie są strefą wydobywania się magmy na powierzchnię i rozszerzania dna oceanicznego. Towarzyszą im wyraźne obniżenia terenu, doliny ryftowe Subdukcja – w teorii tektoniki płyt, hipotetyczny proces polegający na wciąganiu lub wpychaniu jednej płyty litosferycznej (płyty oceanicznej) pod drugą (oceaniczną lub kontynentalną). Strefy subdukcji są jednym z rodzajów granic zbieżnych (konwergentnych, kolizyjnych) płyt litosfery Wietrzenie: Wietrzenie - rozpad mechaniczny i rozkład chemiczny skał wskutek działania energii słonecznej, powietrza, wody i organizmów. Zachodzi na powierzchni Ziemi i w jej powierzchniowej strefie zwanej strefą wietrzenia (głębokość od kilku do kilkudziesięciu metrów). Produktem wietrzenia są między innymi zwietrzelina. Wietrzenie fizyczne (mechaniczne) - proces wietrzenia prowadzący do zmian fizycznych skały - jest ona rozdrabniana Może być ono wywołane: na coraz mniejsze okruchy, lecz nie zmienia się jej skład chemiczny Prowadzi do rozpadu skały na bloki, gruz, okruchy lub poszczególne ziarna (dezintegracja skał, eksofoliacja Wietrzenie chemiczne - są to procesy chemicznego rozkładu, w trakcie których dochodzi do rozpuszczania i uwalniania składników oraz syntezy nowych minerałów bądź pozostawiania trwałych produktów końcowych rozpadu. Wietrzenie chemiczne jest głównie spowodowane procesami rozpuszczania, hydratacji, hydrolizy, utleniania, redukcji i uwęglanowienia (karbonatyzacji) przebiegającymi głównie pod działaniem wody, tlenu, dwutlenku węgla, kwasów humusowych i bakterii. Wietrzenie biologiczne (organiczne) - jest to każdy rodzaj wietrzenia spowodowany przez organizmy żywe