Węgiel kamienny.

Węgiel kamienny - skała osadowa pochodzenia roślinnego, zawierająca 75-97% pierwiastka węgla, powstała w karbonie (era paleozoiczna) ze szczątków roślinnych, które bez dostępu tlenu uległy uwęgleniu. Ma czarną barwę, matowy połysk, żółto-brunatną rysę.
Węgiel kamienny stosowany jest powszechnie jako paliwo. Wartość opałowa czystego pierwiastka węgla wynosi ok. 33,2 MJ/kg.

Polska Norma przewiduje, że:
•zawartość wilgoci całkowitej nie powinna być wyższa niż 55 %,
•zawartość piasku w węglu brunatnym w stanie roboczym nie powinna być wyższa niż 6 %,
•zawartość lignitu włóknistego (tzw. ksylitu - odmiany węgla brunatnego o zachowanej strukturze drewna) nie powinna być wyższa niż 5 %

Wydobycie węgla w Polsce

Węgiel jest w Polsce surowcem strategicznym, bo zaspokaja 65% zapotrzebowania energetycznego kraju. Wydobycie węgla w 1999 r. wyniosło 112 mln ton - tendencja wydobycia jest spadkowa, bo w 1994 r. było to 132 mln ton. Najwięcej węgla kamiennego wydobyto w 1980 roku (ponad 160 mln ton). Polskie zasoby tego minerału należą do jednych z największych na świecie; przez wiele lat Polska zajmowała miejsca w pierwszej piątce krajów o największym wydobyciu węgla kamiennego. Według danych z 2000 roku, Polska spadła na 7 miejsce, dostarczając ogólnie 2,8 % światowego wydobycia tej kopaliny. W roku 2002 w Polsce wydobyto 104 mln ton tego surowca energetycznego.

Przyczyny zmniejszania wydobycia:

•zamykanie nierentownych kopalń (Dolny Śląsk, Wałbrzych)
•stosowanie technologii energooszczędnych i surowcooszczędnych oraz przechodzenie na inne źródła energii
•przyczyny polityczno-populistyczne
•wyczerpywanie złóż

Miejsca wydobycia:

•Województwo śląskie: na pierwszym miejscu Jaworzno, Górnośląski Okręg Przemysłowy, Rybnicki Okręg Węglowy i Zagłębie Dąbrowskie.
•Zagłębie Dolnośląskie (zaprzestano wydobycia)
•Zagłębie lubelskie (Bogdanka koło Łęcznej)
Wydobycie węgla kamiennego w latach (w Polsce): 1994- 134072 tys t 1995- 135523 tys t 1996- 136272 tys t 1997- 132575 tys t 1998- 113859 tys t 1999- 109986 tys t 2000- 102081 tys t 2001- 102471 tys t 2002- 96160 tys t 2003- 97274 tys t 2004- 95623 tys t

Wydobycie węgla kamiennego na świecie

Największe złoża węgla kamiennego znajdują się we wschodnich i południowych Chinach, w USA, a także w Indiach, RPA oraz w Australii i Ukrainie.
W 2002 r. światowe wydobycie węgla kamiennego przekroczyło 3,6 mld ton, z czego najwięcej wydobyły Chiny (1,1 mld ton, razem z węglem brunatnym), USA (1,0 mld ton, 2001), Indie (335 mln ton), Australia (260 mln ton), RPA (220 mln ton), Rosja (180 mln ton), Polska (ok. 105 mln ton), Indonezja (103 mln ton), Ukraina (85 mln ton, 2001) i Kazachstan (75 mln ton).

Przetwarzanie węgla

Przy odgazowaniu 1000kg (1 tona) węgla otrzymuje się:
•Gaz koksowniczy 330m3 (20%) o przeciętnym składzie: 50% H2, 34% CH4, 80% CO, 4% olefin, 4% N2, 1% CO2
•Koks 650 kg (65%)
•Smoła węglowa 42 kg (5%)
•Woda pogazowa (ok. 10%) (NH3 + H2SO4 --> (NH4)2SO4 ) - zawierająca amoniak powstały z rozkładu związków azotowych. Wykorzystywana jest do produkcji soli amonowych stosowanych jako nawozy sztuczne.