Zagrożenia Młodzieży - Sekty.

Zagrożenia Młodzieży – Sekty.
Sekty nie są zjawiskiem nowym; od zarania dziejów pojawiali się charyzmatyczni przywódcy duchowi, głoszący prostą a złudną odpowiedź na trudne egzystencjalne pytania, które nurtowały ludzkość od wieków. Przywódcy ci z niesamowitą siłą potrafili przyciągać całe rzesze wyznawców i naśladowców, gotowych na wszystko.
Czym jest sekta? Sektę traktuje się często jako wynik schizmy w obrębie tej samej tradycji religijnej. Sekta określa więc ruch religijnego protestu. Przy czym formy protestu mogą się różnić między sobą zasadniczo. Jednak cechą wspólną protestu jest odrzucenie autorytetu przywódców głównego nurtu, a czasami autorytetu władz świeckich. Szersze ujęcie zjawiska sekty akcentuje fakt, iż sekta jest pewną grupą społeczną, którą charakteryzuje ostra izolacja światopoglądowa, własna hierarchia wartości, opozycyjna wobec przyjętych norm w środowisku zewnętrznym. W ujęciu węższym sekta to niewielka grupa wyznaniowa wyodrębniona w drodze rozłamu i protestu przeciwko sformalizowanej macierzystej organizacji kościelnej.
Raport o sektach Stolicy Apostolskiej z 1986 roku definiuje sektę jako grupę religijną posiadającą własny światopogląd, wywiedziony z nauk jakiejś większej religii światowej, lecz z nimi nie tożsamy; określa je mianem sekty, choć częściej nazywa ruchem religijnym. W przypadku ruchów na tle wątków religii katolickiej przeważnie chodzi o pewien mniejszościowy wybór połączony z oddzieleniem się od prawdy i całości, jaką reprezentuje Kościół i tradycja.
Według Słownika Języka Polskiego sekta oznacza grupę społeczną izolującą się od reszty społeczeństwa, mającą własną hierarchię wartości, zespół norm zachowania, silnie akceptującą rolę przywódcy.
Pomimo wielości definicji możemy wyróżnić pewne cechy, które charakteryzują wszystkie sekty. Są nimi:
• misjonarska gorliwość, czyli wiara w to, że tylko wyznawcy sekty znają prawdę o Bogu i jego przesłaniu, które świat pragnie usłyszeć i bez którego jest skazany na zagładę i potępienie, rozpowszechniają więc z wielką gorliwością i zaangażowaniem swoją koncepcję;
• charyzmatyczne przywództwo; zawsze na czele stoi przywódca, którego otacza się wielką czcią i uwielbieniem, przypisuje mu cechy boskie;
• monopol na prawdę, zbawienie tylko dzięki przynależności do sekty;
• nadrzędność grupy, która staje się dla jednostki najważniejsza, zastępuje jej rodzinę, przyjaciół, innych ludzi;
• ścisła dyscyplina, która stanowi najlepszą i najskuteczniejszą formę kontroli nad adeptami, nad każdą sferą ich życia;
• dławienie indywidualności; w sekcie nie ma miejsca dla wolnomyślicieli ani buntowników;
• otaczająca rzeczywistość jest postrzegana w sposób skrajny: dobre-złe, czarne-białe, my-oni, duch-materia;
• uznanie siebie za elitarną część ludzkości, wybrańców Boga;
• własne "ja" całkowicie podporządkowane grupie; myślenie o sobie i dbanie o własne interesy jest postrzegane jako zło;
• manipulowanie poczuciem winy adeptów, nakładanie na nich rozlicznych obowiązków o rzekomo dużym znaczeniu zarówno dla grupy, jak i całego świata, nieustanne podkreślanie wagi wypełniania obowiązków;
• zaszczepienie strachu, który ma motywować do posłuszeństwa i bierności;
• brutalne odcięcie członka sekty od rodziny, znajomych, informacji ze świata zewnętrznego;
• nieustanna indoktrynacja;
• uniemożliwianie odejścia z sekty;
• odkrywanie przed człowiekiem nowej wizji świata, propozycja wspólnego zmieniania i przebudowywania świata.
*
Ze względu na prowadzoną działalność sekty mogą mieć charakter religijny, polityczny, edukacyjny i handlowy. Najliczniejsze i najbardziej znane są sekty religijne, których podstawą jest doktryna religijna. Część z nich odwołuje się do Biblii, inne do wschodnich systemów religijnych, jeszcze inne czerpią z okultyzmu. Są i takie, których doktryna jest wyłącznym dziełem ich przywódcy. Większość sekt twierdzi, że ich działalność ma czysto duchowy charakter, mimo że elita przywódców jest powiązana ze światem biznesu i plasują się oni na krajowych listach najbogatszych ludzi.
Podstawą działalności sekt o charakterze politycznym jest udział w wyborach, ubieganie się o eksponowane stanowiska publiczne. Sekty o charakterze edukacyjnym czy terapeutycznym prowadzą liczne warsztaty i seminaria, których uczestnicy płacą bardzo wysokie stawki w zamian za uzyskane "oświecenie". Natomiast sekty prowadzące działalność handlową, bazują na ludzkiej chciwości i chęci zysku; podstępnie zmuszają swych członków do ciężkiej pracy nieprzynoszącej zysków lub dającej tylko niewielkie korzyści finansowe; rozbudzając nadzieję na potencjalne zyski, zmuszają swych członków do pracy w charakterze domokrążców.
*
Uważa się, że główną przyczyną popularności sekt jest coraz większe zindustrializowanie społeczeństw. W obrębie współczesnego społeczeństwa powstaje wiele struktur, które sprzyjają depersonalizacji. Człowiek we współczesnym świecie czuje się osamotniony, otoczony zewsząd murami. Gdy nie może zaspokoić swoich podstawowych potrzeb, w otoczeniu szuka innego źródła i właśnie wtedy natrafia na sektę, która daje mu szansę ich realizowania i zaspokajania. Jednym słowem sekty są postrzegane jako wyraz frustracji ludzi z powodu zmian struktur społecznych.
Współczesne wychowanie nie daje priorytetu wartościom duchowym. To wszystko skłania młodych ludzi do przyjęcia perspektywy religijnej bez głębszego sięgania do przyczyn filozoficznych i egzystencjalnych. Dodatkowo jeszcze sekta udziela prostych odpowiedzi na trudne, pragmatyczne pytania. Sekta ofiarowuje schronienie człowiekowi,, który nie czuje się bezpieczny, jawi się mu jako ostoja czystości i prawdy. Inni badacze stoją na stanowisku, że popularność sekt jest wynikiem głębokich przemian, w których wyniku ludzie zaczynają sięgać do irracjonalizmu, fantastyki, mistyki. Sekty potrafią to wykorzystać, kryjąc się pod modnymi, nośnymi hasłami.
Współczesne czasy cechuje ponadto lęk przed nadejściem apokalipsy. Potwierdzenia szuka się w różnych przepowiedniach i proroctwach. W miarę zbliżania się przełomu wieków wzrastały obawy co do dalszej egzystencji ludzkości. Te złe przeczucia zdawały się potwierdzać liczne w minionym stuleciu wojny i kataklizmy. Magiczny wpływ przypisuje się też zmianie Ery Ryby na Erę Wodnika, co ma przynieść diametralne przemiany i przeobrażenia w świecie. Kiedy do tego dodać codzienne bombardowanie umysłów ludzkich tragicznymi doniesieniami ze wszystkich stron, naturalną koleją jest ucieczka od rzeczywistości oraz narastające pragnienie zmiany. Ludzie powoli odsuwają się od materializmu, a swoją uwagę kierują w stronę duchowości.
Ludzie, którzy ulegają namowom przystąpienia do sekty, są nieświadomi tego, że kontakt ten został zainscenizowany. Grupę najwrażliwszą i najbardziej narażoną stanowi młodzież, która na dodatek nie ma nigdzie oparcia. Młodzi ludzie mają coraz częściej dosyć konsumpcyjnego stylu życia, poszukują czegoś innego, nowego, sekty są więc dla nich bardzo atrakcyjne i fascynujące.
*
Sekty szukają słabych, osamotnionych, niepewnych siebie. Poszukiwanie to nie jest trudne ponieważ w społeczeństwie jest bardzo dużo ludzi, którzy czują się źle. Podwórkowo - telewizyjne wychowanie, nuda, bezradność na co dzień, obojętność nie stanowią przeciwwagi dla nauk głoszonych przez sekty. Młodzi ludzie znajdujący się w trudnych sytuacjach, przeżywający rozterki życiowe szukają sensu życia. Często się zdarza, że nie znajdują oparcia i miłości w domu. Sekty wykorzystują to, oferując swoją "pomoc" przez tzw. bombardowanie miłością. Dzięki identyfikacji z grupą ktoś do tej pory anonimowy, niepotrzebny i niedoceniany staje się kimś ważnym, potrzebnym i wartościowym.
Sekty oferują też - dzięki wydobyciu z anonimowości - szansę na zyskanie znaczenia wgrupie. Np. stwarzają członkowi szansę na pełnienie funkcji kapłańskich i przywódczych, wyrażania siebie, rozbudowywania własnych możliwości, szansę na stanie się członkiem elity. Sekta zawsze wychodzi ludziom naprzeciw w sposób przyjazny, serdeczny, osobisty i bezpośredni.
Nieodpowiednie przygotowanie do życia powoduje, że młodzi ludzie boją się podejmowania ważnych decyzji życiowych. Żyjąc w sekcie, unikają tej odpowiedzialności, gdyż stają się marionetkami w rękach swoich pseudo- wychowawców. Należy również pamiętać o tym, że do sekt trafiają nie tylko ludzie młodzi, niedoświadczeni, naiwni i niedojrzali emocjonalnie. Sekty poszukują ludzi wrażliwych, inteligentnych, wykształconych i aktywnych. Tym samym przyciągają i rekrutują w swoje szeregi ludzi dorosłych, znanych i dobrze sytuowanych. Oni bowiem uwiarygodniają sektę i są jej podstawowym źródłem finansowym.
*
Kolejną bardzo ważną przyczyną wstępowania ludzi do sekt jest proces ciągłego podważania wszelkich autorytetów: rodziców, wychowawców, księży, polityków etc. Kto więc ma być autorytetem dla młodego pokolenia? Do tego wszystkiego dochodzi jeszcze znikoma wiedza religijna wielu katolików; nieuczestniczenie we mszach świętych, brak kontaktu z Pismem Świętym powodują, że zwolennicy sekt z dużą łatwością potrafią zrobić mętlik religijny w głowie i wszystkich przekonać o rzekomych sprzecznościach nauk Kościoła z Biblią.
Sekty są popularne dzięki podkreśleniu duchowego charakteru, duchowej sfery życia. Ponadto oferują bogactwo form terapii i medytacji, wabią wiedzą tajemną, praktykami astrologicznymi, magią, wędrówką dusz, obietnicą zbawienia. Gwarantują osiągnięcie doskonałości, a więc zdrowie, zdolność umysłu, pełne zadowolenie. Aby to osiągnąć, korzystają z jogi, ćwiczeń oddechowych, medytacji, narkotyków halucynogennych i psychogennych. Proponują zdrowy tryb życia, prowadzą kursy antystresowe, odwykowe dla palących papierosy.
Dzięki oferowaniu pomocy materialnej i psychologicznej sekty uzależniają coraz to nowe osoby, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej. Wykorzystują tym samym moment załamania psychicznego, a także kryzys finansowy rodziny czy też człowieka samotnego.
Jak już wcześniej wspomniałam, do sekt trafiają nie tylko ludzie młodzi, często członkami takich związków religijnychj są osoby dorosłe, posiadające rodzinę i to właśnie ich dzieci narażone są na różnego typu cierpienia. Podstawowym problemem, z jakim można zetknąć się w tym przypadku, jest wykorzystywanie seksualne przez dorosłych i zmuszanie dzieci do uczestnictwa w gwałtach rytualnych - są one charakterystyczne szczególnie dla satanistów. Często wyznawcy tego kultu odwołują się do religii po to, aby uciszyć dzieci przed wyjawieniem prawdy o przestępstwach dorosłych, np. seksualnej na nich przemocy.
Przebywanie w traumatyzującej dla dzieci atmosferze sekty powoduje nieodwracalne zmiany w psychice oraz trwale deformuje osobowość młodego człowieka. Jest również przyczyną trudności we wchodzeniu w role społeczne, zaburza kontakty interpersonalne, a także hamuje szeroko pojęty rozwój jednostki. Wspólnota sekty wypacza tradycyjnie pojęty model rodziny, wskutek czego dorastający nastolatek nie posiada wiedzy przydatnej do budowania własnego, opartego na partnerstwie związku.
W wielu wypadkach rodzice nie są świadomi ogromu szkód, jakie wyrządzają dzieciom swoją przynależnością do sekt, mając na względzie tylko realizację własnych potrzeb. Pozycja dziecka w hierarchii grupy jest bardzo niska, a wszelkie decyzje dotyczące jego osoby, np. wybór szkoły czy partnera, są podejmowane odgórnie. Rodzicom pozostawia się niewielką swobodę w wychowaniu dziecka, które od najmłodszych lat jest przygotowywane do pełnienia określonej roli na rzecz sekty.
Uwolnienie się od wpływu tej destruktywnej grupy jest bardzo trudne dla dziecka, które zna tylko rzeczywistość nakreśloną przez sektę. Niemożliwa jest więc konfrontacja obu tych światów: sekty i świata realnego, a powodem jest brak obiektywnej wiedzy na temat drugiego z nich.
BIBLIOGRAFIA
1. B. Ferdek, Sekty i nowe ruchy religijne, Warszawa 1998.
2. B. Froissant, New age - wizja społeczeństwa w oderwaniu od Boga, "Wychowawca" 1997.
3. S. Hassan, Psychomanipulacja w sektach, Ravi, Łódź
4. W. Hanc, T. Lenkiewicz., Świadkowie Jehowy. Apostołowie czy intruzi, Włocławek 1990.
5. K. Kawiecka, Skutki oddziaływań destrukcyjnych związków wyznaniowych, "Wychowawca" 1997.
6. E. Mandal, Sekty i zagrożenia z nimi związane, Chowanna 1998.
7. W. Nowak, Sekty w Polsce a młodzież, Oficyna Wyd. Volumen, Warszawa 1995.
8. Z. Pawłowicz, Kościół a sekty w Polsce, Gdańsk 1992.
J. Ritchie, Tajemniczy świat sekt i kultów, Książka i Wiedza, Warszawa 1994