Jest tu: dramat grecki, szekspirowski, kochanowskiego, bajka epigramatyczna, ballada, powieść poetycka, poemat dygresyjny, powieść polityczna i inne.
Dramat w starożytnej Grecji:
- Zasada 3 jedności
- Decorum
- Podział na epejzodiony i stasimony
- Prologos parodos epejsodion stasimon exhodos
- Stychomytie
- W 1 scenie 3 facteów
- Konflikt tragiczny
Dramat Szekspirowski:
- Brak zasady 3 jedności
- Brak decorum
- Sceny drastyczne
- Palarelizm
- Postacie fantastyczne
- Bohater dynamiczny, zbiorowy
- Rola przyrody
- Podział na akty i sceny
Dramat Kochanowskiego:
- Zasada 3 jedności i decorum
- 3 aktorów
- konflikt tragiczny
- brak prologu parodosu i exhodosu
Bajka epigramatyczna:
- Duży ładunek semantyczny
- Min słowa max treści
- Postacie stypizowane
- Lapidarna forma
Powieść poetycka (Giaur Konrad Wallenrod)
- Luźna, fragmentaryczna kompozycja
- Inwersja czasowa
- Obecność boh byronicznego
- Synkretyzm (elementy epickie i liryczne)
Ballada Mickiewiczowska:
- Synkretyzm gatunkowy i rodzajowy
- Tajemniczość i nastrojowość
- Elementy grozy
- Rola przyrody
- Paralelizm
- Ludowość
- Akcja toczy się w średniowieczu lub dotyczy
Cechy dramatu romantycznego Kordian i Dziady:
- Synkretyzm rodzajowy (dramat liryzm)
- Zerwanie z 3 jednościami, epizodyczność
- Paralelizm
- Kompozycja otwarta
- Niesceniczność
- Obecność boh romant
- Szekspiryzm
Wyróżniki poematu dygresyjnego:
- fabuła i losy bohaterów są pretekstem do zamieszczenia dygresji (czyli pobocznych, nie związanych z treścią wstawek odautorskich),
- motyw podróży bohatera,
- dygresje dotyczące z reguły współczesności autora.
Dramat modernistyczny:
Realistyczny
Symboliczny (Wesele)
Naturalistyczny (Moralność)
Powieść realistyczna (Goriot):
- Narrator wszechwiedzący, 3 os
- Szczegółowość w opisie
- Realna fabuła
Potop:
- Powieść historyczna (na faktach historycznych)
- (typ dokumentalny(ze źródeł) i walterskotowski (romans))
- epopeja (sceny batalistyczne, herosi, porównania homeryckie)
- baśń (postacie dobre i złe; czary, magia)
- romans przygodowy (2+1)
- western (pojedynki, mistrzostwo szabli, zły wróg)
Lalka:
- Dwugłos narracji
- Otwarta kompozycja
- Psychologizacja bohaterów
Powieść polityczna:
- Dot syt politycznej 2-lecia
- Narrator 3 os, obiektywny
- Naturalizm
- Realizm
- Bohater poznający różne drogi rozwoju
- 3 wizje rozwoju Polski
1. rewolucja (Baku)
2. wynalazek techniczny
3. wizja szklanych domów
Czysta Forma 1920 (1923):
- Odpolitycznienie sztuki
- Świat zdeformowany wykrzywiony
- Groteska gł kat estet
- Postacie snują filozof rozważania i są nosicielami cech
Dramat Witkacego:
- Dramat absurdu
- Groteska
- Post fantastyczne
- Hiperbolizacja
- Akty i sceny
- Wykładnia założeń filozof autora
- Kompozycja otwarta
- Wielość czasu miejsca
Powieść psychologiczna (Granica):
- Inwersja czasowa
- Użycie stereotypów
- Narracja z perspektywy postaci
- Psychologizacja postaci
- Kompozycja klamrowo-retrospektywna
Proza Schul'za:
- Podważenie chronologii zdarzeń
- Wielość czasu miejsca i przestrzeni
- Narrator subiektywny
- Psychizacja postaci
- Stosowanie groteski parodii fantazji
- Jednostka wyalienowana
Powieść awangardowa:
- Nouveau roman
- Narracja rozbita (ja autorskie, narracja Józia, narrator 3 osobowy)
- Synkretyzm gatunkowy (pamiętnik, poemat dygresyjny parodia)
- Świat przedstawiony jest udziwniony
- Zerwanie łańcucha przycz-skutkowego
- Słowa klucze
- "od porwania do porwania"