Źródła prawa gospodarczego: to pewne wytyczne dla ustawodawcy jak ma to być prawo budowane .
1. konstytucja
2.ustawa o swobodzie działalności gospodarczej z lipca2004 -przedsiębiorca to osoba fizyczna prawna, jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawna wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą.
-ustawa reguluje podejmowanie i wykonywanie zakończenie działalności gospodarczej na terytorium RP oraz zadania administracji publicznej w tym zakresie.
3.ustawa kodeks cywilny są tam przepisy stosowane w prawie gospodarczym np.; prawo zobowiązań i zdolność prawna zdolność do czynności prawnej -działy prawa cywilnego zawierające prawo osobowe czyli zdolność prawną i zdolność do czynności prawnej
-prawa zobowiązań
-prawa spadkowe
-prawa rzeczowe
-zdolność prawna to zdolność do bycia stroną zdolność do określonych czynności prawnych, ma ją każdy od chwili urodzenia aż do momentu śmierci nawet poczęte dziecko.
-zdolność do czynności prawnych zależy od wieku:
a. pełna zdolność mają osoby pełnoletnie wyjątek gdy 16letnia dziewczyna wstąpi w związek małżeński
b. ograniczoną zdolność mają osoby między13 a 18 rokiem życia i częściowo ubezwłasnowolnione
c. nie mają zdolności do czynności prawnej osoby całkowicie ubezwłasnowolnione.
Podmioty prawa: osoby fizyczne które mają zdolność prawną i zdolność do czynności prawnej, zdolności prawnej nie ma osoba zaginiona co uznał sąd i osoby prawne wg art33KC.
Rodzaje spółek:
-cywilna w KC
-komandytowa, akcyjna, jawna, partnerska w KSH.
4; kodeks spółek handlowych -spółka cywilna nie jest spółką handlową ale może wykonywać działalność gospodarczą. Spółka powstaje dla osiągnięcia celu gospodarczego czyli prowadzenia działalności gospodarczej, jest w prawie postrzegana że nie jest osobą prawną i nie ma osobowości prawnej. S.C. trzeba rejestrować i zaewidencjować.
5;ustawa o KRS przedsiębiorstwo może prowadzić działalność po uzyskaniu wpisu do rejestru albo po ewidencji dział. Gospodarczej. Wpisowi do ewidencji podlegają przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi (spółka kapitałowa nie jest rejestrowana jest to spółka w organizacji może podjąć działalność gospodarczą). Przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru w KRS albo do działalności gospodarczej zwanej ewidencją. Spółka kapitałowa w organizacji może podjąć działalność gospodarczą przed uzyskaniem wpisu do rejestru przedsiębiorców.
Organy ewidencyjne:
-wójt
-burmistrz
-prezydent miasta
Wspólnicy S.C. to samodzielni przedsiębiorcy w ewidencji tam po jej umieszczeniu S.C. działa zgodnie z prawem,
-spółka kapitałowa nie jest rejestrowana w organizacji tzn., nie wpisana do rejestru ale może podjąć działalność gospodarczą
-w ustawie o KRS są podmioty które podlegają rejestracji (spółki kapitałowe, spółki prawa handlowego, stowarzyszenia)> KRS określa: kto jest właścicielem, zasadę domniemania prawdziwości, zasadę jawności.
-każde przedsiębiorstwo uzyskuje wpis do PKD jest to pomocne urzędnikom w odnalezieniu czym się zajmuje.
Działalność agroturystyczna nie jest działalnością rolną mówi o tym art.3 ustawy, przepisów nie stosuje się do działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa, rybactwa śródlądowego a także wynajmowanie przez rolników pokoi i sprzedaż posiłków domowych , świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów.
Działalność gospodarcza-art.2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej-to zarobkowa działalność wytwórcza budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie i rozpoznawanie wydobywanie kopalin ze złóż a także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
Zasady prawa gospodarczego: są to konstytucyjne zasady prawa gospodarczego są to ogólne założenia jak to prawo gospodarcze ma być skonstruowane:
1.zasada wolności gospodarczej wyrażona w konstytucji ; ma być stworzone ustawodawstwo tak by każdy obywatel mógł podejmować działalność gospodarczą. Oczywiste są granice tego ograniczenia mogą one znajdować się w odrębnych ustawach np.; nie można wykonywać każdej działalności gospodarczej chodzi o koncesje.
2. zasada legalizmu podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej należy zarejestrować niektóre działalności gospodarcze udać się do KRS moment wpisu powoduje zgodną działalność gospodarczą. Prowadząc działalność jako osoby fizyczne trzeba ją zdefiniować w Ewidencji działalności gospodarczej jest to zawarte w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej musi być zgodna pod względem prawnym uzyskanie NIP numeru REGON.
3.Zasada równoprawności podmiotów gospodarczych oznacza to że w stosunku do tych wszystkich podmiotów jest stosowane to samo prawo, całe ustawodawstwo prawa gospodarczego jest jednolite dla wszystkich podmiotów prowadzących działalność gospodarczą każdy podmiot podejmuje i kończy działalność na tych samych zasadach. Zasady dotyczą i przedsiębiorców i pracodawców.
4.Zasada swobody umów gospodarczych wiadomo że w życiu dział; gospod; sporządzamy różne umowy ta zasada ma miejsce w KC .Zasada ta oznacza że my ustalamy stronę-podmiot umowy którą chcemy zawrzeć. Umowy należy sporządzić na piśmie, notarialnie. Nie mogą umowy zawierać czegoś co by stanowiło9 naruszenie zasad współżycia społecznego, może być ta zasada stosowana w taki sposób że możemy sami zawierać własne umowy nie nazwane przez prawo. Umowy zawarte w kodeksie są umowami nazwanymi.
5.Zasada ochrony własności prywatnej prawo jest skonstruowane że istnieje własność prywatna. Ma znaczenie z historycznego punktu widzenia , nie może nikt bezprawnie nas pozbyć naszych praw gospodarczych jest istotnym elementem przedsiębiorcz.
6. Zasada społecznej gospodarki rynkowej –gospodarka nie może funkcjonować bez uwzględnienia interesów społecznych. Interesem jest np.; rynek pracy, kwestie wynagrodzeń, kwestia socjalna, przestrzeganie przepisów prawa pracy.
Państwo ma inicjować zmiany stosunku prawnego przepisów prawnych które mają sprzyjać rozwojowi mikro, makro przedsiębiorców, państwo ma sprzyjać w dostępie do środków finansowych(do kredytów, państwo ma ułatwić organizację szkolna dostęp do informacji o prawie gospodarczym musi być ogólnie dostępne.
WykładII mohyluk.
Źródła prawa gospodarczego , rozporządzenia traktaty międzynarodowe, umowy międz.
Unijne prawo gospodarcze w polskim ustawodawstwie pojawia się tak jak i w UE. Podział na małych i średnich przedsiębiorców , chodzi głównie o wspieranie tych przedsiębiorstw.: -państwo ma inicjować zmiany systemu prawnego które mają sprzyjać rozwojowi małych i średnich przeds., -państwo ma sprzyjać dostępowi do kredytów i pożyczek-ma ułatwić dostęp do informacji i organizacji szkoleń.
Mikroprzedsiębiorca: uważa się przedsiębiorcę który przynajmniej w jednym z ostatnich 2lat obrotowych zatrudniał średnio rocznie mniej niż 10pracowników i osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów wyrobów i usług operacji finansowych –2mln euro
Małyprzedsiębiorca: ten który w jednym z co najmniej 2lat obrotowych zatrudniał średnio rocznie mniej niż50pracowników i osiągnął roczny obrót netto nie przekraczający równowartości w zł 10mln euro .
Średni przedsiębiorca: ten który w ciągu co najmniej 1 z 2lat obrotowych średnio rocznie zatrudniał mniej niż250 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto w równowartości 50mln euro, lub suma aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec1 z dwóch lat obrotowych nie przekroczyła wysokości 43mln euro.
W jakiej formie można prowadzić działalność gospodarczą?
-w sposób indywidualny
-w formie spółek
Podział spółek:
1-osobowe
-jawna
-partnerska
-komandytowa
-komandytowo-akcyjna
2-kapitałowe
-zoo
-akcyjna
wykład III>
różnice spółki osobowej i kapitałowej:
Spółka osobowa Spółka kapitałowa
Decydującą rolę w powstaniu odgrywają wspólnicy Decydującą rolę odgrywa kapitał zarządu
Nie mają osobowości prawnej Mają osobowość prawną
Tworzone w celach gospodarczych Tworzone w każdym celu
Sposób org., sp.,przed wpisem do rejestru powstają z chwilą wpisu Od momentu wpisu do rejestru są spółkami w organizacji
Kwestia zgłoszenia sp., do rejestru jest obowiązkiem każdego wspólnika Kwestia zgłoszenia sp., do rejestru jest prawem zarządu sp., jeszcze w organizacji
Wkłady mogą mieć postać: aportu, pieniężne, innych świadczeń na rzecz spółki tj. wiedza Są 2rodzaje wkładu: pieniężny i aportu w formie rzeczowej(samochód, budynek)
Nie ma wewnętrznych organów Ma wewnętrzne organy
Spółki osobowe nie są osobami prawnymi mają ograniczoną zdolność prawną Spółki kapitałowe będące w organizacji mają też ograniczoną zd., prawną ale z chwilą uzyskania wpisu do rejestru nabywają zdolność pr.
Reprezentować może ją każdy tak jak i prowadzić Reprezentuje i prowadzi wyłącznie zarząd
W sp., osobowych odpowiedzialność wspólników jest solidarna całym swoim majątkiem Odpowiedzialność ponosi zarząd
Zmiana umowy czy statutu wymaga zgody wszystkich wspólników Zmiana umowy wymaga zgody odpowied., większości akcjonariuszy
Wystąpienie ze spółki: reguła zakazu przenoszenia tych praw Każdy ma prawo wystąpić ze spółki
Sposób likwidacji : nie musi być podjęty prawnie wspólnicy sami podejmują decyzję o upadłości Sposób likwidacji spółki jest przewidziany prawnie sposób likwidacji spółki.
Współwłasność łączna; powiązana stosunkiem osobowym np. małżonkowie
Współwłasność w części ułamkowej: każdy w rzeczy wspólnej ma swój udział oznaczony ułamkiem.
Zawarcie sp., cywilnej nie musi mieć formy pisemnej , może być forma ustna.
W umowie S.C umieszczamy:
-dane osobowe
-miejsce, datę sporządzenia
-miejsce i datę sporządzenia umowy
-siedzibę spółki
-cele i założenia spółki
-podpisy
Podział sp., handlowych:
1-jednoosobowe wg KSH mogą być tworzone przez jednego wspólnika do ich działania wystarczy 1wspólnik(SP. ZOO S.A.)
2-wieloosobowa gdzie wymaga się co najmniej 2 wspólników którzy tworzą spółkę i 2 którzy gwarantują istnienie spółki (jawna, komandytowa, komandytowo-akcyjna)
subsydiarna odpowiedzialność wspólników np.; w spółce jawnej która musi być wpisana do KRS.
Spółka ZOO –cechy: (art. 151 i następne str. 72)
-jest to spółka kapitałowa o charakterze prywatno-prawnym
-powołana przez wspólnika w każdym celu dozwolonym prawem
-ma osobowość prawną
-ma kapitał złożony z udziałów który stanowią wkłady złożone przez wspólników
-spółka odpowiada za zobowiązania swoim majątkiem
-by mogła powstać wspólnik musi wnieść wkład
-wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki
-działa przez organy statutowe wymienione w ustawie
-art163 stanowi wymogi powstania spółki ZOO :zawarcie umowy, wniesienie wkładu przez wspólników, powołanie zarządu rady Nadzorczej i Komisji Rewizyjnej, wpis do rejestru sądowego.
-umowa spółki może być zawarta przez osoby fizyczne i prawne , w formie aktu notarialnego
-może być to spółka jednoosobowa lub wieloosobowa.
Umowa spółki ZOO zawiera:art.157.:
-firmę i siedzibę spółki dowolna nazwa ze skrótem ZOO
-przedmiot działalności
-wysokość kapitału zakładowego
-czy wspólnik może mieć więcej niż 1udział(tak)
-liczba i wartość nominalna udziałów
-czas trwania spółki jeśli jest oznaczony.
Do zgłoszenia faktu zawarcia umowy spółki ZOO zobowiązany jest zarząd który zgłasza ten fakt do sądu rejestrowego czyli KRS.
Rada nadzorcza w spółce ZOO :
-sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki
-ocenia sprawozdania w zakresie zgodności z księgami, dokumentami, stanem faktycznym wniosków zarządu o podział zysku
-może badać wszystkie dokumenty żądać wyjaśnień od zarządu i pracowników
-składa się z najmniej3członków powołanych i odwołanych uchwałą wspólników
Komisja rewizyjna w spółce ZOO:art.212 str. 91
-składa się z co najmniej 3członków powołanych i odwołanych uchwałą wspólników
-jej obowiązki to; ocena sprawozdań wniosków zarządu dotyczących podziału zysku i pokrycia strat, składa coroczne pisemne sprawozdanie z wyników tej oceny.
Zgromadzenie wspólników w spółce ZOO: art. 227 str. 95
-w trakcie nich są podejmowane uchwały wspólników
-zwyczajne zgromadzenie zbiera się w terminie6miesięcy po upływie każdego roku obrotowego
-zgromadzenia odbywają się w siedzibie spółki jeżeli umowa nie przewiduje innego miejsca na terytorium RP
-zwołuje je zarząd, ale zwyczajne zgromadzenie wspólników może zwołać rada nadzorcza czy komisja rewizyjna.
Zarząd; (art201 str. 87)prowadzi sprawy spółki i ją reprezentuje, składa się z 1 lub większej liczby członków, mogą to być osoby powołane spośród wspólników i z poza nich.
Wykład IV.
Spółki kapitałowe w organizacji posiadają zdolność prawną oznacza że mogą we własnym interesie nabywać nieruchomość, i inne prawa mogą zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywaną.
Dlaczego tworzy się spółki kapitałowe w organizacji? –ułatwienie dla wspólników akcjonariuszy , momentem decydującym jest zakup akcji , udziałów, wniesienie majątku do spółki, powoduje że jest czas na rejestrację(procedura rejestracji może trwać bardzo długo). Chodzi tu o zmniejszenie maksymalnego ryzyka jest czas na uzyskanie zysku by pokryć udziały.
Jakie przepisy są stosowane do spółek w organizacji? Przepisy KSH odpowiednie dotyczące spółek np.; ZOO.
Organy spółek kapitałowych:
-zarząd ma na celu reprezentację i prowadzenie
-walne zgromadzenie akcjonariuszy w sp.; akcyjnej jest to ciało kolegialne podejmuje uchwały.
-w umowie spółki ZOO można ustanowić Radę Nadzorczą i komisję rewizyjną
-w spółce ZOO gdzie kapitał spółki przewyższa kwotę 500 tyś zł i jest więcej niż 25wspólników wtedy utworzenie w/w organów jest obowiązkowe
-w spółce ZOO wspólnik jest związany z prawem do udziału a w spółce akcyjnej związany prawem do akcji.
-W spółce ZOO wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki
-umowa w formie aktu notarialnego.
Spółka akcyjna: art. 115 str. 115.
-może ją zawiązać 1lub więcej osób nie może to być jednoosobowa spółka zoo
-statut pełni funkcję umowy spółki musi mieć formę aktu notarialnego
-akcjonariusz jest obowiązany jedynie wysokości świadczeń określonych statutem
-akcjonariusz nie odpowiada za zobowiązania spółki
-kapitał zakładowy wynosi 500 tyś zł
-firma musi zawierać skrót S.A.
-musi być ustanowiony zarząd który zajmuje się rejestracją spółki akcyjnej
Kto może wejść w skład zarządu:?
Akcjonariusze i osoby z zewnątrz.
Kto powołuje członków zarządu? Powołuje i odwołuje Rada Nadzorcza chyba że statut stanowi inaczej, statut określa: kto rejestruje, jak, jaki jest zakres uprawnień.
Rada nadzorcza w spółce akcyjnej:
-sprawuje stały nadzór nad jej działalnością
-ocenia sprawozdania w zakresie zgodności z dokumentami i księgami
-ocenia wnioski zarządu dotyczące podziału zysku ale i pokrycia strat
-może badać wszystkie dokumenty , żądać sprawozdań i wyjaśnień.
-rada składa się z3członków powołanych i odwołanych przez walne zgromadzenie .Kadencja członka rady nie więcej niż 5lat.
Walne zgromadzenie w S.A :
-zwołuje je zarząd , uchwały umieszczane są w protokole sporządzanym przez notariusza,
-zwyczajne walne zgromadzenie odbywa się w terminie 6miesięcy po upływie każdego roku obrotowego
Prokura jest to rodzaj pełnomocnictwa jakie może być udzielane przez spółki prawa handlowego, daje upoważnienie do działania w imieniu spółki, upoważnia do wszystkich czynności sądowych i poza sądowych jakie wiążą się z prowadzeniem przedsiębiorstwa zarobkowego.
Łączenie i dzielenie się spółek?
W KSH są pewne zasady prawne których nie można łamać, dopuszcza się możliwość łączenia się spółek kapitałowych między sobą ale i łączenia się między sobą ze spółkami osobowymi,
-podział spółek temu podziałowi mogą podlegać spółki kapitałowe wg art.528 KSH podział może nastąpić przez przejęcie, przez zawiązanie nowych spółek i podział mieszany nawiązujący do 2poprzednich. Spółka ulegająca podziałowi zostaje rozwiązana bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego w dniu wykreślenia z rejestru.
Spółka partnerska: (art. 86 i następne )
-to rodzaj osobowej spółki prawa handlowego
-została wprowadzona do obrotu w Polsce w 2000
-jest to spółka przeznaczona dla przedstawicieli wolnych zawodów: adwokat, aptekarz, architekt, biegły rewident, broker ubezpieczeniowy, doradca podatkowy czy księgowy, położne pielęgniarki radca prawny notariusz i wiele innych.
-każdy partner ma prawo reprezentować spółkę samodzielnie ale może przewidywać też to prawo dla zarządu.
-partner ponosi odpowiedzialność za zobowiązanie spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce.
-umowa spółki musi zawierać: określenie wolnego zawodu, przedmiot działalności spółki, nazwiska imiona partnerów którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania , firmę i siedzibę spółki, czas trwania gdy jest oznaczony, określenie wniesionych wkładów przez partnerów.
-umowa musi być w formie aktu notarialnego.
-spółka powstaje z chwilą wpisu do rejestru.
Dlaczego spółki partnerskie powstają? Ze względu na wspólny interes chodzi o zwiększenie dochodów i zysków.
Czy w spółce partnerskiej może wystąpić kilka wolnych zawodów? Może być zawiązana w celu wykonywania więcej niż jednego wolnego zawodu chyba że ustawa stanowi inaczej.
Rozwiązanie spółki partnerskiej: może nastąpić z przyczyn przewidzianych w umowie, jednomyślna uchwała wszystkich partnerów, ogłoszenie upadłości spółki, prawomocnym orzeczeniem sądu lub utratą przez wszystkich partnerów prawa do wykonywania wolnego zawodu.
Wykład V.
Pojęcie prawa gospodarczego: gałąź prawa prywatnego o charakterze kompleksowym w której skład wchodzą główne normy o charakterze prywatnym .regulujące ustrój i organizowanie podmiotów gospodarczych oraz stosunki zobowiązaniowe zachodzące między tymi podmiotami a osobami trzecimi w stosunkach gospodarczych.
Źródła prawa gospodarczego:
-ustawa o przedsiębiorstwach państwowych z 25wrz 81
-ustawa o samorządzie załogi przeds., państwowych 25wrz81
-ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych z 30sier96
-ustawa o kredycie konsumenckim z 20lipca2001
-ustawa o podpisie elektronicznym z 18 wrz.
Oraz:
-konstytucja
-ustawa o swobodzie działalności gospodarczej z 2lipca2004
-ustawa KSH z 15wrz2000
-ustawa o KRS z 20wrz97
-ustawa prawo bankowe 29sierpnia 97
-ustawa prawo o publ., obrocie PW z 21sierpnia 97
-ustawa KC z 23 kwietnia 64
ustawowa definicja działalności gospodarczej: działalność gospodarcza zarobkowa, wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa, oraz poszukiwanie i rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż a także działalność zarobkowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
Wyznaczniki:
-gospodarczy charakter prowadzonej działalności
-zarobkowy charakter tej działalności skierowany na osiągnięcie zysku
-samoistny charakter działalności (prowadzenie jej na własny rachunek w imieniu własnym na własne ryzyko).
-wykonywanie działalności w sposób zorganizowany i ciągły
Cechy działalności gospodarczej:
-zawodowy stały charakter
-związana z nim powtarzalność działań
-podporządkowanie zasadzie racjonalnego gospodarowania
-uczestnictwo w obrocie gospodarczym, każda działalność gospodarcza zmierza do realizacji konkretnego celu i podlega określonym regułom ekonomicznym, celem zawsze jest osiągnięcie zysku.
-istotną rolę odgrywa zasada gospodarności która oznacza prowadzenie działalności w sposób właściwy
Działalnością gospodarczą nie jest:
-działalność wytwórcza w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa, rybactwa śródlądowego a także wynajmowanie przez rolników pokoi i sprzedaż posiłków domowych , świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów.
Kto może być przedsiębiorcą? Osoba fizyczna , prawna i jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą , uznaje się również wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanych przez nich działalności gospodarczych.
Osoba fizyczna: to każdy człowiek od chwili urodzenia aż do momentu śmierci, przez ten czas osoba fizyczna posiada zdolność prawną (może być podmiotem praw i obowiązków) osobą fizyczną jest również człowiek nienarodzony ale poczęty może stać się w niektórych przypadkach podmiotem prawa, w myśl przepisów prawa w chwili otwarcia spadku dziecko już poczęte może być spadkobiercą lub zapisobiercą jeśli urodzi się żywe. KC ustanowił instytucje uznania za zmarłego.
Osoby fizyczne dzielimy na trzy grupy:
1-osoby posiadające pełną zdolność do czynności prawnej
2-osoby nie posiadające zdolności do czynności prawnej to małoletni którzy nie ukończyli lat 13 bądź osoby całkowicie ubezwłasnowolnione wyrokiem sądu. Ubezwłasnowolnienie: to pozbawienie osoby fizycznej zdolności do czynności prawnej drogą orzeczenia sądu z powodu choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego, pijaństwa narkomanii.
Osoba ubezwłasnowolniona całkowicie nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem sąd ustanawia dla niej opiekuna który dokonuje za nią wszelkich czynności. Osoby pozbawione zdolności do czynności prawnej znajdują się pod szczególną ochroną prawa cywilnego
3-osoby posiadające ograniczoną zdolność do czynności prawnych. To osoby między13 a18rokiem życia oraz osoby częściowo ubezwłasnowolnione.