Uzasadnij słuszność sądu Stanisława Augusta Poniatowskiego o komedii Juliana Ursyna Niemcewicza „Powrót pasła”: „Cała w niej treść s

"Powrót posła" to utwór powstały w czasie przerwy w obradach Sejmu Wielkiego. Jest to komedia polityczna, która utrzymała klasyczny charakter. Utwór ten napisany został na zamówienie obozu reform, a Julian Ursyn Niemcewicz chciał w ten sposób wpłynąć na opinię publiczną oraz na postawy polityczne poszczególnych posłów.
Utwór ukazuje konflikt, jaki zaistniał w końcu XVIII wieku w Rzeczpospolitej między szarmanckimi konserwatystami i zwolennikami reform. Niemcewicz wykazał konieczność i nieuchronność zmian ustrojowych Polski, ośmieszył jednocześnie przedstawicieli obozu konserwatystów, chcąc uzyskać jak najwięcej zwolenników dla obozu królewskiego i reformatorskiego.
Utwór pisany w okresie szczególnego napięcia politycznego odzwierciedla bardzo wiele wydarzeń z tego okresu. W sierpniu i we wrześniu rozegrała się kampania o sukcesję tronu, w której tak poważną rolę odegrał J. U. Niemcewicz. Porozumienie króla z patriotami również powoli dochodziło do skutku i zbliżała się chwila decydującej walki o reformy. W utworze można też zauważyć echo wszystkich ważniejszych problemów rozpatrywanych przez sejm: sprawę liberum veto, przymierza z Prusami przeciwko Rosji. Czytając „Powrót pasła” można dopatrywać się wzorów poszczególnych osób, np. podobieństwa Gadulskiego do posła Suchorzewskiego. Wypowiedzi Starosty często były kojarzone z przemówieniami sejmowymi Suchodolskiego, Moszczeńskiego i innych. Szambelana uważano za postać opartą na księciu Józefie Poniatowskim, w opowiadaniach Szarmanckiego dopatrywano wiele szczegółów z życia Kazimierza Nestora Sapiehy. Aby zwiększyć kontrast dwóch obozów Niemcewicz przedstawił bohaterów dość jednoznacznie: jako pozytywnych - patriotów i negatywnych - konserwatystów.
Rolą tej komedii politycznej miało być wyrobienie sobie zaufania oraz przekonanie szlachty, że jej interesy leżą po stronie patriotów, nie zaś zwolenników rzekomej wolności szlacheckiej, w rzeczywistości samowoli magnackiej, że konserwatyści nie reprezentują ich stanowiska. Próba dokonania tego poprzez umiejscowienie w jednej osobie - Starosty wszystkich przestarzałych cech sarmackich odniosła dobry efekt. Gadulski to całkowicie niewyedukowany człowiek, ponieważ tylko nieuctwo i brak orientacji politycznej mogły być przyczyną upartego trzymania się starego ustroju i wychwalania go.
Julian Ursyn Niemcewicz cechy negatywne i pozytywne przyznawał bohaterom według własnych poglądów politycznych. Autor prowadził żywą działalność polityczną. Był posłem stronnictwa patriotycznego, bronił mieszczan i Komisji Edukacji Narodowej, krytykowanej przez konserwatywną szlachtę. „Powrót Posła” miał wpłynąć na społeczeństwo i podkreślić wagę podejmowanych na Sejmie uchwal.
Do sztuki weszły żywe, aktualne problemy polityczne dyskutowane na debatach sejmowych, a ze sceny rozległ się głos wzywający do naprawy państwa, zniesienia liberum veto i wolnej elekcji oraz polepszenia doli chłopów. Znaczenie "Powrotu posła" polega na tym, że jego treść satyryczna nie ogranicza się jedyne do strefy życia obyczajowego, ale krytykuje zacofanie polityczne, a wiec tych wszystkich, którzy sprzeciwiali się wszelkim reformom postępowym.
W tym utworze jest zawarty program społeczno - polityczny który preferował autor na Sejmie Wielkim. Proponuje on zniesienie liberum veto, zniesienie pańszczyzny, twierdzi że Polska powinna nawiązać sojusze z sąsiednimi państwami, by Sejm był gotów do obrad w każdej chwili. Mówi o rozdzieleniu władzy na ustawodawczą i wykonawczą. Twierdzi iż konieczne jest zwiększenie ilości wojska, zniesienie wolnej elekcji. Stanowczo pogardza zbyt dużym przejmowaniem kultury, czy obcego języka.
"Powrót posła" jawi się nam więc jako utwór poruszający aktualną problematykę polityczną kraju, sprawę wyłonienia w Polsce silnej i stabilnej władzy ustawodawczej i wykonawczej. Jest dziełem ściśle związanym z działalnością Sejmu Czteroletniego w okresie wielu napięć politycznych oraz dramatycznej sytuacji narodu. Stanowi wyraźne echo niemalże wszystkich ważniejszych problemów rozpatrywanych przez Sejm. Jest apelem do sumień ludzkich o przyjęcie właściwej, patriotycznej postawy.