Tryb życia zdrowego nastolatka

Wiele nastolatków podczas swojego codziennego życia zupełnie zapomina o swoim zdrowiu i prawidłowym funkcjonowaniu. Nadmiar nauki oraz codziennych obowiązków zasłania im oczy. A przecież zdrowie to jedna z ważniejszych rzeczy w naszym życiu. Wiele osób dopiero po jakimś czasie zdaje sobie sprawę jak zaniedbało swoją dietę, skórę, organizm... „Szlachetne zdrowie, nikt się nie dowie jako smakujesz, aż się zepsujesz ...”

Bardzo ważną rolę w zdrowym trybie życie odgrywa odpowiednia dieta. Nie zdajemy sobie nawet sprawy jak dobra dieta zapobiega rozwojowi i nawet zapobieganiu niektórych jednostek chorobowych jak na przykład:
· cukrzyca typu II (insulinoniezależna),
· choroby sercowo-naczyniowe (choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie tętnicze),
· próchnica zębów,
· niektóre nowotwory (np. rak jelita grubego),
· choroby pęcherzyka żółciowego (kamica),
· alergie pokarmowe,
· wole endemiczne,
· osteoporoza,
· niedokrwistość,
· nienowotworowe choroby jelit i wątroby.
Optymalna dieta zdrowego człowieka powinna być prawidłowo zbilansowana i zawierać oprócz wody, odpowiednią ilość energii, białka, tłuszczów, składników mineralnych i witamin. Wartość energetyczna pokarmów musi być w przybliżeniu równa energii wydatkowanej w postaci ciepła i pracy, jeżeli chce się utrzymać prawidłową masę ciała. Gdy ilość przyjmowanej energii jest niewystarczająca, dochodzi do rozpadu tłuszczów i białek zmagazynowanych w organizmie, natomiast kiedy dostarczanie energii jest zbyt duże w stosunku do potrzeb, dochodzi do otyłości.
Opracowany przez ekspertów model prawidłowego żywienia zapewnia organizmowi pokrycie zapotrzebowania na niezbędne składniki pokarmowe. Ogranicza natomiast dowóz tych substancji, które spożywane w nadmiarze mogą stać się przyczyną rozwoju bądź postępu chorób. Pierwszą zasadą racjonalnego sposobu odżywiania powinno być rozłożenie dziennej racji pokarmowej na 5 małych posiłków, spożywanych co 3 - 4 godziny. Ostatni posiłek należy spożyć na 2 - 3 godziny przed snem.

Inną ważna cechą zdrowego tryby życia nastolatków jest uprawianie odpowiednich ćwiczeń. Wysiłek fizyczny jest człowiekowi niezmiernie potrzebny. W toku ewolucji nasz organizm przystosował się do pokonywania zarówno wyzwań intelektualnych, jak i słabości swojego ciała. Nasze geny przechowują wzorzec dostosowany do osoby aktywnej fizycznie i tak sterują naszym organizmem, jakbyśmy codziennie polowali lub uciekali przed dzikim zwierzem.

Dziś niewielu Polaków uprawia sport zaspokajający potrzeby organizmu. Coraz więcej godzin spędzamy bowiem przy komputerze, przed telewizorem, pracujemy w pozycji siedzącej lub stojącej, co z czasem prowadzi do licznych schorzeń, z chorobami układu krążenia na czele.
Kolejną ważna rzeczą jest higiena. Nie wątpliwie dla naszych rówieśników nie jest przyjemne gdy bije nam z jamy ustnej jak psu, który zjadł właśnie kupke kolegi. Co zrobić, żeby spotkania ze stomatologiem ograniczyć do półrocznych wizyt kontrolnych? Czy kilkanaście minut dziennie poświęconych higienie jamy ustnej wystarczy?

Rozwój próchnicy zależy od:
· diety (węglowodany są substratami do przemian enzymatycznych);
· obecności drobnoustrojów (wykorzystują węglowodany przemieniając w kwasy);
· wrażliwości szkliwa na odwapnienie;
· czasu i częstości działania czynników z punktu 1 i 2.
Aby nie doszło do rozwoju próchnicy należy wyeliminować powyższe czynniki (zwłaszcza zakwaszenie jamy ustnej), które przyczyniają się również do powstawania chorób przyzębia.
Szczotkowanie zębów pozwala na usunięcie płytki nazębnej, resztek pokarmowych, miękkich osadów. Na rynku pojawia się coraz więcej szczoteczek, past do zębów, płynów do płukania jamy ustnej.

Nie mógł bym tutaj pominąć kolejnej ważnej sprawy jaką są nałogi a konkretniej papierosy czyli nikotyna. Oczywiście nie sugeruje, że o tak trzeźwym umyśle polskim nastolatkom wogle mogło by przejść przez głowę palenie papierosów no ale dopuśćmy taką możliwość. Tytoń i dym tytoniowy zawierają kilka tysięcy substancji chemicznych, z których większość została zidentyfikowana jako związki toksyczne, a ponad 60 to związki o działaniu rakotwórczym.

Ich obecność, dawka oraz mechanizm oddziaływania na organizm palacza zależą od wielu czynników, wśród których najważniejsze to: gatunek tytoniu, warunki klimatyczne i glebowe uprawy, technologia produkcji wyrobów tytoniowych, parametry spalania tytoniu, cechy fizyczne produktu oraz charakterystyka palenia tytoniu (ilość palonych papierosów, czas ekspozycji, głębokość zaciągania się dymem tytoniowym itp.).

Składniki papierosa
Papieros składa się z wielu substancji trujących. Oto najważniejsze z nich:
· Tlenek węgla
Uszkadza komórki śródbłonka i nabłonka dróg oddechowych, doprowadzając do ich zwiększonej przepuszczalności. Powoduje ponadto inaktywację hemoglobiny i enzymów tkankowych związanych z oddychaniem. Hemoglobina łączy się z wdychanym do płuc tlenem i rozprowadza go po całym organizmie. Zawarty w dymie tytoniowym tlenek węgla błyskawicznie ją blokuje tworząc karboksyhemoglobinę, co powoduje, iż tkanki naszego organizmu "duszą się" z braku tlenu.
· Substancje smołowate
Substancje te osadzają się w świetle oskrzeli. Zawierają największe spektrum związków chemicznych o ustalonym działaniu rakotwórczym. Rakotwórcze działanie smoły pogazowej tytoniu jest jednak większe niż suma działań poszczególnych substancji w nich obecnych.
· Ciała radioaktywne Polon 210 i ołów 210
Emitują cząstki alfa, które osadzają się w rozgałęzieniach oskrzeli.
· Cyjanowodór
Roztwór ten powoduje nudności, wymioty, bóle głowy.
· Amoniak
Powoduje kaszel, nudności, łzawienie, pieczenie oczu, bóle głowy.

Podsumowując: Najlepiej starać się jak najbardziej ograniczać nałogi i starać się systematycznie odżywiać. Systematyka jest również ważna w aktywności ruchowej. Np. jeżdżenie codziennie rano do szkoły rano na rowerze. A po lekcjach chodzenie na pływalnie. Nie należy zapominać o higienie. Stosując się do powyższych wskazówek i przestróg na pewno zyskamy kolejnego zdrowego silnego obywatela.