"Dziady" cz. IV - porównanie postaw Pustelnika i Księdza

Porównanie postawy Pustelnika z postawą Księdza w IV cz. "Dziadów" Adama Mickiewicza ("Dziady" cz. IV)

We wskazanym fragmencie jesteśmy świadkami rozmowy Pustelnika z Księdzem. Pustelnik nie jest człowiekiem. Jest on duchem młodzieńca, który targnął się na własne życie dręczony przez obsesyjną miłość.

Pierwszym bohaterem jest Pustelnik- jak już wspomniałem był on duchem mężczyzny, który zabił się z wielkiej miłości.

Sprawia on wrażenie niepoczytalnego umysłowo, obłąkanego. Można to wnioskować po jego zachowaniu, słowach, zmianach humoru. Duch raz jest spokojny, opanowany. Za innym razem wstępuje w niego jakiś szaleniec. Chwyta na sztylet, staje się opryskliwy, arogancki. Myśli tylko o sobie i o swoich problemach. Użala się nad swoim losem, nieszczęśliwą miłością i bezcelowym błąkaniem się po śmierci. Nie może znieść, że jego ukochana wybrała życie w luksusach, zamiast skromnego małżeństwa z nim. Stara się znaleźć przyczynę miłosnego niepowodzenia.

Duch niejednokrotnie zwierza się Księdzu. Mówi mu o tym nawet, że chce popełnić samobójstwo: "Tylem wytrwał, tyle wycierpiałem. Chyba śmiercią bole się ukoją(...)", bo nie wie już, co zrobić ze swoim uczuciem. Ksiądz, jako reprezentant wiary chrześcijańskiej natychmiast karci go za ten pomysł i nie chce nawet słyszeć o jego realizacji: "Jesteś ty chrześcijanin? Taka myśl bezbożna! Znasz ty Ewangelija?"

Po tym wydarzeniu upiór uspokaja się, jednak w dalszym ciągu ma żal do Księdza. Ma żal o to, że jest on nieczuły na jego cierpienie, że jego życiem rządzi religia i wiara oraz świeckie, romantyczne powieści, które są w jakimś stopniu źródłem cierpień Pustelnika.

Drugą postacią występującą w tym fragmencie jest Ksiądz. Ma on bardzo trudne zadanie, ponieważ przyszło mu wysłuchać zwierzeń Pustelnika i dać mu rady. Jest to jego obowiązkiem, ponieważ jako duchowny musi on wysłuchać każdego, który się do niego zgłosi.

Ksiądz jest opanowany. Stara się nie okazywać swoich prawdziwych emocji, aby nie urazić uczuć Pustelnika. Dopasowuje swoje zachowanie do zachowania zjawy. Pomimo tego, że uznaje Pustelnika za szaleńca, stara mu się pomóc.

Wykazuje postawę godną wyróżnienia, ponieważ nie poddaje się. Jak może stara się pocieszyć ducha i dać mu jakąś radę. Niestety nie udaje mu się to.

Porównanie stanu emocjonalnego tych dwóch postaci nie jest trudne, ponieważ reprezentują one dwa różne typy osobowości.

Pustelnik jest świetnym przykładem romantycznego kochanka. Dla niego największą wartością w życiu jest miłość, a zawód miłosny- największą porażką. Porażką, która niesie za sobą takie nieszczęścia, jak obłąkanie i samobójstwo. Jest on jedną skrajnością.

Drugą skrajnością jest Ksiądz. Jest osobą duchowną, mądrą. Opanowanie i doświadczenia życiowe pomagają mu w rozwiązywaniu problemów innych ludzi, którzy potrzebują pomocy. W trakcie rozmowy z Pustelnikiem okazał swoje negatywne emocje tylko, kiedy dowiedział się o pomyśle samobójstwa.

Postawa księdza zasługuje na pochwałę, zaś postawa pustelnika na litość i współczucie.