We wrześniu 1997 roku NBP wprowadził lokaty dla ludności aby:
· Zaabsorbować potencjalnie negatywny impuls monetarny w postaci bezpośredniego finansowania przez bank centralny potrzeb pożyczkowy budżetu („kredyt powodziowy” – około 500 – 600 milionów złotych)
· Uzyskać bezpośredni efekt ograniczający popyt wewnętrzny – uniemożliwienie wykorzystania 3,6 mld zł do kreacji kredytu przez banki, co przy danym popycie kredytowym spowodowało zmniejszenie płynności sektora bankowego; przyczyniło się do wzrostu stóp procentowych na rynku międzybankowym i dalszego wzrostu stóp procentowych w bankach, to z kolei wpłynęło na osłabienie popytu na kredyt
· Uzyskać efekt demonstracji; szeroko nagłaśniana przez media akcja miała spowodować uzmysłowienie społeczeństwu korzyści wynikających z oszczędzania, w sytuacji, gdy – z uwagi na rosnący deficyt obrotów bieżących – wzrost skłonności do oszczędzania jest niezbędny
· Uzyskać efekt konkurencji; wiele banków komercyjnych wprowadziło w odpowiedzi na akcję NBP kilka nowych, atrakcyjnych instrumentów oszczędnościowych (głównie nowe typy lokat dla ludności)
Źródło: „Bank i Kredyt” nr 7-8 rok: 1999
Od 15 września 1997 roku NBP umożliwiło osobom fizycznym zakładanie lokat na okres 6 lub 9 miesięcy. Minimalna kwota wpłaty wynosiła 3000 zł. Oprocentowanie w skali roku dla lokat 6-miesięcznych – 21,5 %, a dla 9-miesięcznych 22,5 % (niezmienne w trakcie umowy).
Celem NBP było powstrzymanie gwałtownego tempa wzrostu kredytów. NBP zakłada, że zebrane pieniądze zostaną zamrożone, a nie przeznaczone na kredyty.
Przyjęta przez sejm (na dzień 11 września 1997), ale jeszcze nie podpisana przez prezydenta, nowa ustawa o NBP zabrania bankowi centralnemu przyjmowania depozytów od osób fizycznych. Po jej wejściu w życie NBP, jeśli nadal będzie chciał zbierać pieniądze od osób fizycznych, będzie musiał w tym celu wyemitować papiery wartościowe.
Źródło: Rzeczpospolita 11 września 1997