Streszczenie lektury "Kamienie na szaniec".

„Pisałem z potrzeby serca”
Kamyk jak harcerz chciał ukazał ideał Polski godnej szacunku.Służbę pełnił 60 lat od 1918 roku.Urodził się w 1903 w w-wie.Matka – Petronela Kaźmierczak była chłopką spod Łęczycy a ojciec Jan farmaceutą Podlasiakiem.Kamyk żył na Ukranie, od 12 roku życia zarabiał na siebie i matkę, ojca stracił w wieku 8 lat.Zimą 1921 powrócił do kraju.Zadziwiały go widoki.Był drużynowym 3 Drużyny w Pruszkowie.W wilnie wędrował drogami np. Mickiewiczowskich przyjaciół(ojczyzna-nauka-cnota).Skończył studia historyczne i archeologiczne.Chorował na gruźlicę, wycięli mu nerkę i unieruchomili płuco.

Rodzice Janka Bytnara – Rudego
-Ojciec Rudego chłonął wiedzę. Oddany do seminarium w Rzeszowie, tam poznaje Andrzeja Małkowskiego.Na ćwiczenia strzeleckie przybywa Piłsudski.Staszek zaprzysiągł mu życie i tak wyruszył w bój jako żołnierz 1 Brygady Legionów Piłsudskiego.Zostaje ranny w jednej z walk. Lecz odbiera krzyż Virtuti Militari.Zginął w Oświęcimiu wraz z aresztowaniem Janka.
-Matka Zdzisława walczyła z ojcem o prawo do nauki.W Gim była jedyną kobietą a bój o nią wygrał Staszek. Nazywana Matulą Polskich Harcerzy.Skończyli Instytut Pedagogiki Specjalnej i prowadzili szkoły dla niepełnosprawnych.
-Janek(Pawian)-świetny matematyk- drugie imię Roman, po bracie poległym w szeregach 2 Brygady Legionów.Oddany matce.
-Siostra Dusiła, kochająca ojca.

Rodzice Tadeusza Zawadzkiego
-Matka Leona organizowała tajne szkoły polskie pod zaborem rosyjskim i brała udział w strajku w 1905 roku.
-Siostra Anna Zawadzka – zwana Hanką.(Drużynowa błękitnej czternastki)
-Ojciec Józef- uczony, inżynier, zajmował się chemią, tajne nauczanie 39-44,był w Radzie Wychowawczej Szarych Szeregów, i w konspiracji od 39, lubił się z Kamykiem.Uhoronowani odznaką wojennej Pomarańczarni.

Rodzice Alka Dawidowskiego
-Ojciec dyrektor Fabryki Karabinów, po odmówieniu współpracy z Niemcami –rozstrzelany. Godny i dobrego imienia.Wierny ideałom młodości.
-Matka Janina aresztowała 42.Uwięziona na Pawiaku.

Należeli do drużyny 23 zwanej od koloru chust Pomarańczarnią.(Buki)

„Łuna myśli”
P.Janek – Jan Rossman.Zośka zostaje dowódcą warszawskich Grup Szturmowych, Rudy – hufca Sad(sabotaż i dywersja).Stworzyli „ Gromade”. Rudy połączony uczuciem z Monią Trzcińską. W „Gromadzie” uczestniczyli Trzcińscy, Masiukewiczowie i Bytnarze.Alek miał spokój sumienia.Nieświadomi oni byli celu i szans walki.

„Miłość”
Alek był z Basią Sapińską, poznaną dzięki żonie Pana Janka.Była młodsza o 4 lata, ale opiekowała się nim . Zbierała wszystkie ich pamiątki, uwielbiali bez.Pisał do niej o rozwijaniu zainteresowania, a ona do niego o zwycięstwie nad samym sobą, czyli rozmowie z Bogiem.(Alek pisał, że czuje się jak weksel bez pokrycia).

Słoneczne dni
Chłopacy z drużyny Buków pracowali nad udoskonalaniem swojej osobowości. Alek pragnął być opanowany.( założenie opatrunku chłopowi).Był również doskonałym narciarzem,wielbił kino.Zawsze przyciągał grupy chłopców do siebie – Klub Pięciu.Lubił Jacka Londona i przygody.Rudy natomiast ściągał do przyziemnego życia( został kucharzem,lubił majsterkować(wyrzeźbił odznakę 23 w trójkącie)).Wodzem Buków był Zeus, nauczyciel geografii.Zbudował kajak,nauczył się tańczyć, budował trampoliny, mosty i szałasy.Zośka przywiązany był mocno do matki.Był urodzonym przywódcą z silnym uporem.Dobry był w strzelectwie, hokeju i tenisie, a nawet pływaniu, do którego się przekonał, gdy ktoś wpłynął na jego ambicję.Był samotny, ale miał kolegów…Myślał o innych niż o sobie.Rudy był prymusem.Wraz z Bukami wybrali się w Beskid Śląski.(huty żelaza).Uwielbiali śpiewać modną piosenkę ”Wszak słoneczny mamy dzień”.

W burzy i we mgle
Wrzesień 1939 – pisano o zwycięstwach i potędze, a nie klęsce, a to był początek wojny.6 września Zeus wraz z Bukami wyruszyli na wschód jako uchodźcy.Widzieli bomby zrzucane na wieś, ojca wiozącego dziecko dwuletnie i ludzi opadających na bogi i w pola.Pod Dębem Wielkim Niemcy zbombardowali pociąg z uchodźcami, Alek widząc to ruszył na pomoc, wraz z Bukami zatrzymali ciężarówkę i opatrywali i przewozili ludzi.Ojciec Alka był jedna z pierwszych ofiar gestapo.Gdyż nie chciał otworzyć fabryki broni i pomagać Niemcom.Postanowieniami Alka po aresztowani ojca było nie jedzenie słodyczy i cukru oraz akcja przeciw okupantom.15 pażdziernika Buki wstąpiły do Plan-u i pisali w „Polsce Ludowej”.Załozycielem planu był Janusz Dąbrowski oraz dowódca Małego Sabotażu.Piątka z nich współpracowała z grupą bojową Kota reszta wzięła na siebie propagandę uliczną.Przyklejali karteczki na odezwach.W restauracjach gazowali.Plan się rozpadł, kot zdołał uciec.Kolportowali prasę wojenną.Zajęli się szklarstwem, Alek uruchomił riksz, lecz zrezygnował z powodu kurzu.Póżniej został drwalem.Poznał Jędrka, z którym znaleźli karabiny.Zośka otworzył fabrykę marmolady z jego przyjacielem Leszkiem Zielińskim.(Lubił przelewać na kartki swoją wiedzę i oczytanie).Buki wstąpiły również do Stołecznego Komitetu Samopomocy Społecznej-porządkowanie mogił żołnierskich.Pracowali również w komórce więziennej(komórka Andrzeja – dostarczanie listów)Rozstali się z komórka, pozostała przyjaźń z panem Jankiem.- rozwinęło się samokształcenie.Wstąpili do szkoły budowy maszyn.W marcu 1941 związali się z organizacją Wawer.Zeus ruszył do Wilna.

„W służbie Małego Sabotażu”
Przede wszystkim wybijali szyby u fotografów jak widzieli fotografie Niemców.Alek wsiadał na rower i jeździł i kolejno wybijał.Akcja koło dworca i ruchliwych ulic.Gdy tramwaj nadjeżdzał zbił szybę i nikt nawet nie zauważył.
Drugim sposobem było chodzenie do kin, gdzie zasłynął Rudy, wypisywali slogany, że tylko świnie siedzą w kinie.Rząd niemiecki mówił, że kasa z kin idzie na uzbrojenie.Ludzie chodzili do kin ze względy na chęć przeżycia gazu.
Rudy i Alek zasłynęli w akcji przeciw Paprockiemu, był to właściciel restauracji, który prenumerował gazety niemieckie.”Der sturmer”.Najpierw wysyłano do niego listy, później rozwieszano ogłoszenie o taniej sprzedaży słoniny,nękanie telefonami, węgiel za pół darmo, wypisano klepsydrę żałobną aż Paprocki napisał ze już nie kupuje tej gazety.
Następnie malowało żółwie na znak powolnej pracy w zakładach na rzecz okupanta.Dziedziny działania Małego Sabotażu:na własne społeczeństwo i na Niemców warszawskich.
Walka Jędrusia z Goebbelsem,gdzie malowali literę V jako victory,on posłużył się ta sama litera jako Victorię, później my malowaliśmy V i deutschland verloren.
Odbywało się również spalanie lontu w sklepach wędliniarskich dla Niemców.Wrzucali lont, uciekali i zamykali sklep na kłódkę.
Alek zrywał hitlerowskie najdłuższe flagi.
Zośka był przywódcą i obmyślał każdy plan.Dobry organizator ludzi i życia.Uratował dwoje ludzi, gdy ostrzegł ich, że czyha niebezpieczeństwo za bramą na nich.Był opanowany podczas pisania znaków na murach, nie bał się stróżów.”Spokojnie panowanie, nie tak ostro”-to dewiza buków.Buki były otwartym bractwem.
Do oddziału Alka należał Jędrek, kumpel od magazynu broni.Alek złożył przyrzeczenie wraz z team i sam dla siebie.Przykładał zapałkę i przed białym orłem bucha niebieskawy płomieć.Komendantem buków był Kamiński.Alek często pomagał w domu – naczynia,pranie,froterka pokoi.
3 maja na murach malowali biało czerwone znaki i wieszali chorągiewki.Wieszali flagi na przewodach tramwajowych(zarzucanie) a Rudy opuszczą latarnie i wieszał flagi(blokowy system).Pomagał Rudemu Mały.
11 listopada wypisywali na murach ze polka zwycięży.Kwasowska-palto oblane kwasem, u niej stemplowano, na jednym była kotwica na drugim życzenia imieninowe.Rudy interesował się socjologią i filozofią.Potrafił koncentrować swe myśli.
Zośce aresztowali kumpla Jacka Tabęckiego , który zaczął zdzierać afisze niemieckie z tablic i słupów.Nie udało się go uratować.
Jędrek zastępował Alka,chciał zerwać flagę, która zdobił niemiecki czerwony krzyż.Wartownik ich zauważył, ale zginął im numerek od roweru i odwiedzili potem mieszkanie Kwasowskiej, pchnęli policjanta i uciekli.
Alek zdejmując poklei śruby z pomnika Kopernika,usunął całą tablicę i zakopał ją w śniegu.Chcieli usunąć pomnik Kilińskiego, to Alek kupił jego szablę i widział gdzie zostaje wywieziony ten pomnik także w muzeum narodowym napisał, że jam tu, jak Kiliński(zrobił zdjęcia a żandarm zabrał aparat)..Gestapo szukało alka, ale w domu była tylko jego matka, gdy zauważono u niej gazetkę konspiracyjną wzięto ją od więzienia.
Z Basią rozmawiał o wszystkim o przyszłości, zawodzie….Gdy nazwali go bohaterem poczuł się urażony.Kotwice oznaczały Polskę walczącą.Alka pomysłem były pieczątki z trupia czaszką oraz pomysłu z jajkami, do których wlewano farbę i zrzucano na oficerów.
Rudy wymyślił poduszkę nasycona farba i wieczne pioro.Rudy postanowił na pomniku Lotnika wymalować kotwice tuz przed 22, zgasili lampy na placu, lecz dozorca zapalił mimo wszystko Rudy dokończył zadanie.
Zośka zorganizował ćwiczenia w lesie dla hufca Szarych Szeregów.Musieli przejść przez rzekę, spuścić się po linie, budować rowy, strzelać.Zakończyli dzień przy ognisku.Nastepnego dnia spacerkiem poszli do granicy, a później odwiedzić Helę, u której była zawsze dobra herbata z cukrem.

„Dywersja”
Listopad 1942 Rosja broni się przed Niemcami i zaczyna się okres porażek niemcow.Tworza się grupy dywersyjne – kierownictwo dywersji, czyli Kedyw.Chlopacy musieli nauczyć posługiwać się pistoletem,granatem i dynamitem.Zośka , Alek , rudy i PET wstąpili do Grup szturmowych szarych szeregów.W małym sabotażu pracowali półtora roku.Pierwsza akcja była w sylwestrowa noc 42/43 w której uczestniczyli Zośka i Rudy.W mieszkaniu rudego obmyślano plany i tworzono sprzęt, postanowiono wysadzil pociąg na zakręcie toru.Lod zaczęto podkopywać pilnikami i nozami.Rudy ubezpieczał robotę usłyszał jakieś glosy i widział latarke, postanowił powiadomić kolegów, lecz okazjo się ze to jakiś mężczyzna wraca pijany z sylwestra.Miner odpalił dynamit, ale zawiodło, pociągnął za przewód elektryczny i po pewnym momencie pociąg wybuchnął.Nastapil pozar.Robili to pod dowódctwem Oliwy.W rowie o 20 km od pociągu auto się zatrzymalo.Wracali już później powoli.Pomocna dłonią w akcjach dywersyjnych byli Oliwa.Pług i Jerzy.
17 stycznia w niedzielę 43 nastąpiła łapanka.Alek udając się na spotkanie zorientował się, o co chodzi, zabrali jego fałszywy dowód i wsadzili do auta do Pawiaka (gdzie przez dziury wyrzucał wszelkie możliwe dywersyjne papiery), lecz na miejscu spostrzegł ciężarowe auto ZOM uciekł do auta powrotnego i w drodze wyskoczyl.Zadzownil do Zośki o nowe papiery, lecz ten niezachwycony był, będąc u zośki przyszedł Rudy, który opowiedział ze tez uciekł od łapanki przywiązując sznur do stołu i wychodząc przez okno.
Alek pracował w firmie warszawskiej gdzie nazywano go fajtłapą, gdy nigdy nie chodził na panienki, piwo, nie palil.Nie dbał o swoje jedzenie, ubranie.Byl optymista.Marzyl o skórzanej kurtce, która sobie kupił, lecz podobał się ona jedynie chłopakom, którzy pożyczali ja na każda akcje dywersyjna.
Rudy rozwijał się 42/43 w sposób zdumiewający.Odznaczal się wielka odwaga.Wyszedl wieczorem i jak zobaczył ssmana kazał mu stać i podnieść ręce do góry, gdy ten wyciagnął pistolet Rudy strzelił i zabrał mu pistolet, reszta żołnierzy nawet nie zareagowała.
Wraz z panem Jankiem często się zbierali o rozmawiali o Polsce w przyszłości.
Alek był przerażony faktem odbierania komukolwiek zycia.Wymykal się często do lasu i myślał o swoim problemie, nawet był u spowiedzi.
W lutym 43 musieli ewakuować z mieszkania pewne rzeczy, dowódcą całości ubezpieczenia był Rudy, dowódcą piątki ubezpieczającej od ulicy był Alek, wynoszeniem rzeczy kierował Zośka.Akcja trwała od 5 do 7.Ktos zaalarmował i dwaj policjanci weszli do kamienicy gdzie zostali pozbawieni pistoletu i umieszczeni w kącie.Weszli kolejni gdzie zaczęto strzelać, Rudy został ranny w udo, a zośka w piete.Wsiedli do złego auta.Sprowadzono doktora, gdzie rano zośka przeczytał w kontrwywiadzie nazwisko doktora i powstało pieklo.nie mogli uciekać, musieli pozostać jeszcze noc, o 4 rano zabrzmiał alarm już chcieli uciekać, lecz okazjo się to ze w domu obok, a notka o doktorze była fałszywa.

„Akcja pod Arsenałem”
Podczas marcowej nocy gestapo aresztowało towarzysza broni Rudego Heńka.Znaleziono u niego notatki o Rudym.W domu Heńka znaleziono broń, amunicję, materiały wybuchowe.Rudy wraz z Zośka przenosili magazyn z materiałami wybuchowymi, ich przyjaźń ciągle się rozwijała.Na koniec dnia Zośka zatelefonował do Rudego by powiedzieć dobranoc, a już 23 marca o 4.30 Gestapo weszło do mieszkania Rudego.Zabrali jego i ojca na Pawiak.Rudy wypierał się wszystkiego.Zaczęło się bicie.Dawał się bić na udzie, bo nie chciałby zauważono jego świeżą Blizne.Bity był na 3 sposoby; na stojąco-piescia po twarzy i głowie, leżącego- kijem i pejczem,na podłodze-gdy mdlał-butami po brzuchu i miedzy nogami.Badania prowadzone były na Sucha.Znalezli u niego pieczątkę, która opieczętowali Rudego.Rudym opiekowali się wiezniowe, później w ciężkim stanie trafił do szpitala.Noszono już go wtedy na noszach.Gdy nadal milczał katowany był przy Henku.Grozili mu, ze będę go bić do śmierci.
Zośka podjąć decyzje o odbiciu Rudego, czekał na decyzje z góry, Wesoły-wchodzil do gmachu gestapo przy ulicy Sucha gdyż sprzedawał czekoladki Wedla i to właśnie on dowiedział się, kiedy Rudy przewożony jest z Pawiaka na Sucha.Pierwsza akcje rozładował komendant nie dając zgody.Naczelnikiem szarych szeregów był Florian Marciniak i to właśnie dzięki niemu zmieniła decyzje góra i akcja miała się odbyc.Orsza dowodził akcja pod Arsenałem, na sygnalizacji stali Kadłubek i Kuba.W ostatniej chwili wyszedł granatowy policjant.Zośka go zabił, lecz policjant padając na jezdnie oddal kilka strzałów.Szofer zauważył, co się dzieje, skręcił w inna ulice.Rzucili granat, Alek zabija ssmanow.Sssmani walą po filarach, tam się kryją , kryzys ratuje Zośka który pędzi na gestapowca.Słoń pędzi razem z Zośka.Zaciął się pistolet, lecz inni go ratuja.Słoń penetruje auto.Alek otwiera Tyl i na samym koncu widza na noszach Rudego.Zabral reke Zośki w dłoń i trzyma mocno.
Alek wracaj z akcji pod Arsenalem natyka się na 7 cywilow.Uciekli , lecz nagle jeden oddal strzal , Alek oberwal w brzuch.Leży , nie może się podnieść , nagle widzi lufe przed twarza , lecz szybszy okazal się Anoda , który zabil Niemca.Nabral sil jedynie na wyrzucenie granatu za brame z urzednikami.Zatrzymuja obce auta i nim kieruja się do domu.Za soba maja ciagle niemiecka ciężarówkę , która w pewnym momencie zagradza im droge.Alek uchylil drzwi i wyrzucil granat.alek dotarl do domu , nawet natychmiastowa operacja nie dala skutku.Cieszyl się ze on sam cierpi.Trzyma się za rece z Basia.Poprosil o portmonetke w której miał tekst modlitwy napisanej przez basie.Usmiechal się ciagle.
Rudy był w ciezkim stanie.Widnialy na jego ciele strupy i zaschla krew.Nawet ledwo do ubikacji dotarl.Dali mu jesc i pic ale nie mogl tego przełknąć.Zasnal Zoska obok przyjaciele , lecz po polnocy go obudzil bo chciał pogadac.Uscisneli się i Rudy opowiadal jak to na niego mowili bandyto.Objeli się i zasneli razem.Rano znow gawędzili , Rudy ciagle wymiotowal….Siedzial w jednej lawce z Alkiem , razem umarli 30.3.43 i razem zostali pochowani.Uwolniony z rak gestapo zostal 26.Rudy nie mowil o śmierci , praganl usłyszeć wiersz wyrecytowany przez Janka – Testament.
Śmierć Alka była normalna , jak każdego żołnierza.Ze śmiercią Rudego nie mogli się pogodzic , zatem postanowili oddac winy gestapowcom.Schultz był odpowiedzialny na wydzial który badan Rudego – wychodząc z domu molodzi ludzie napadli na niego i oddali dwa strzaly podczas jego ucieczki.Zostawili na piersiach kartke o metodach śledztw gestapowskich.Langeg prowadzil sprawe Rudego,szedł spokojnie , stanął przed nim czlwoiek i strzelil , dostal podobna kartke.

„Celestynów”
Zośka był całkowicie rozbity po utracie Alka i Rudego.Odnajdywal się na zbiórkach przy broni.Hitlerowcy rozpoczęli likwidacje warszawskich Żydków.Była to długa walka…Do getta grupy szturmowe przekazały broń , szykowano również akcje na nieprzyjacielskie stanowisko getta.Lecz plan nie wypalil , gestapowcy zmienili miejsce.Zośka wyruszyl na wies w celu spisania wspomnień o Rudym.Wspomnieniom nadal tytul kamienie na szaniec.Poprzez opowiadanie swoich mysli , przezyc zzyl się z Hania , swoja siostra.
-Grubas – wychowanek Rudego , starał się być jak Rudy, miał poczucie odpowiedzialności , ranna gimnastyka jak Alek , punktualność , systematyczność , nauka.
-Długi – z kulą w głowie
-Andrzej Morro-uporzadkowany,dokładny,przyszedł z Petu , wczul się w grupe.
-Maciek-odwazny
-pajak-siedzi w radioaparatach , ma pare wynalazkow na koncie
Nabożeństwo zalobne kolegow odbywalo się w kaplicy siostr urszulanek , prowadzil je Jan Zieja , w kaplicy widac było sad , słychać spiew ptakow
Zośka czuł się nieswojo po otrzymaniu odznaczenia.Ich pamiec trzeba było uwiecznic biorac ich za wzory.
W maju Zośka został poroszony o poprowadzenia akcji odbicia więźniów w pociągu.Powiedział to kapitan Pług , chciał być obecny jako obserwator.Przeproawdzil dokładne rozpoznanie.Z Majdanka kolo Lublina przejeżdżał pociag do Oświęcimia.Zdecydowano się na stacje w Celestynowie.Zoska przygotowal dokładne plany wraz z rysunkiem więźniarki.Stacja otoczona była świerkami.Maciek miał dowództwo ataku.Zoska nie dbal o swój wyglad.19 maja przyszla wiadomość o więźniarce przy pociągu 401.Zoska pojechal oplem którego zdobyl w akcji pod Arsenalem.Pług ciagle chodzil ze swoja trzcinowa laseczka.Zameldowal kapitan o przygotowaniach.Pociag miał być o 22 , ale był kolo 00.30 , zoska dowiedział się o fatalnej wiadomości jaka była –pociag wojskowy stanął naladowany kilkoma kompaniami Wehrmachtu.Kaze Pługowi przeciąć połączenie telefoniczne.Maciek podchodząc do więźniarki , widzi gestapowca wyskakującego z potrzeba.Maciek uniols bron i strezlil.Byl chaos , każdy zaczyna strezlac.Maciek dostal rozkaz do ataku.Mocuja się z drzwiami więźniarki, zoska krzyczy o przerwaniu.Podbiega do nich.Rzucony zostal granata do wagonu konwojentów.Ustaly strzaly.Drzwi rozwalili.Oddal zoska lom kolegow, i ruszyl przed pociag.Ludzie z pociągu , krzycza wybawieni i Ida w storne zoski by wsiąść do aut.49 ludzi.Skoczkow spadochronowych bierze zoska do swojego samochodu.Posrod ludzi ranny zostal tylko Luty.Zoska w aucie pyta Bolka czy pamieta jak odbezpiecza się pistolet , przypominając sbie akcje pod Arsenalem i strah Słonia.zoska zabral zaciętości , był prawdziwym oficerem.Twierdzil ze zwila go wyłącznie walka. , a nie wojsko.Ciągle ma przed oczyma obrazy polski….

„Wielka gra”
Wawer kiedyś włączył się w megafonową sieć szczekaczek i nadanie audycji z hymnem narodowym, marszem generalski i przemówienie.
Słynny samochód-czerwony ford.Kiedyś chcieli odebrać fabrykę na Targówku , pakujac beczki , zabrali również z farba,która rozprysła na samochod.- z tego auta zastrzelono gestapowca , który dręczył Rudego, dowozil również amunicje do magazynu na różanej.(bracia pilnowali budynku , jeden wyszedl w spodenkach , wróbel i dopuścił ich do drzwi , wypuścił filipinke czyli granat z zapalnikiem uderzeniowym i opuścili wille w pelni już ubrany.
Czarnocin- mieli wysadzic most lub most z transportem wojennym, lecz nie był plan dokladnie przygotowany , Zośka z powodu ze niektórzy ludzie nawalili , spóźnił się.Samochod ścigał ludzi w aucie.Streifa to była zandermeria kontrolujaca pojazdy.Jeden padl na drodze , drugi zdołał ocalec , a trzeci sprzedal swoje Zycie drogo(piwnica-strzelanie z okienka).Tak zginał Oracz.Zośka w miasteczkach mylil droge.Akcja się nie powiodła.Jechali powoli z powodu rannego Ryska – auto wpadlo do rowu.
Szosa szli Gruby , Maciek i Felek.Najwybitniejsi ludzie z Grup Szturmowych.Mieli melduj o moście i jeździły patrole żandarmerii.Skoczyli w row, jednak Maciek i Felek pobiegli do zboża.Maćka pistolet się zaciął , Felek oddawal pociski , dostał w policzek i szyję.Krwalił.Chciał iśc do Andrzeja alecz zandarmi go otoczyli i rzucali granaty.Zranil ostatni raz zbliżającego się żandarma.Dokumenty zjadl lub zakopal w ziemi.Był hufcem „Centrum”.A Maciek ocalał.
Zośka z panem Jankiem szedł Powiślem i spotyali kontrole , niósł róże a tam kartkę.(dane do fałszywej karty rozpoznawczej do łącznika).Rozwinal kwiatki i upadla mu kartka , wzieli go na komisariat potem na Sucha.Oddali mu dowod , połknął kartke , mimo to poszedł do więzienia.Spotkal Wesołego , i po tygodniu wyszedl z więzienia.zoska po areszcie pozostawal w domu i spędzał z rodzina wiecej czasu.Dyskuje obejmowaly niebezpieczeństwa.Pow.# rafy – używanie , poczucie własnej wartości i ideologia kombatancka.Zycie jest cos warte , jeśli jest sluzba.Nastapilo samokształcenie , wraz z nauczycielami i dyrektorem Radwańskim z Batorego.Pomagal przy tym Zośce zespół Petu z Rafałem.Ksztalcenie wojskowego z PPS polska partia socjalistyczna.Zośka i jego ojciec prowadzili pamiętnik.Znalazl w Zośce typ młodzieży który będzie budowal nowa Polske.
Dostali zadanie do zlikwidowania 10 posterunkow żandarmerii na granicy Generalnej Guberni.Bylo to we wsi Sieczychy.W lesie się rozmiescili przy ognisku , te miejsca nazywane Linią powstańców. 20 sierpnia 43 o 19.30 była zbiorka o 20 wyruszyli.Byli cicho by nikt ich nie zauważył.Zośka zjadł jabłko , szukali jaru czyli postawy wyjściowej do natarcia.doszła północ , Morro udał się na zwiady.Zośka dal znak latarką i wyrzucili filipinkę.Plomien , wrzask , nikt się nie rusza.Zoska rusza i pędzi ku furtce.Strzal z okna i dostal Zoską w pierś.Slanial się ku scianie.Ludzie Zośki strzelaja , a Zośka polegl jako jedyny tej bitwy.