Ropa naftowa

Ropa naftowa- Jest to ciemna lepka ciecz, zwykle występująca na dużej głębokości pod ziemią i pod dnem mórz.
Występuje bardzo często z gazem ziemnym, składającym się głównie z metanu.
Ropa naftowa powstała wiele milionów lat temu, w wyniku rozkładu pod zwiększonym ciśnieniem szczątków organicznych.


Destylacja frakcyjna ropy naftowej:
Proces stosowany do rozdzielania ropy naftowej na frakcje według ich temperatur wrzenia.
Kolumna frakcjonująca jest bardzo gorąca na dole i staje się coraz zimniejsza im bliżej wierzchołka.


Pochodzenie geologiczne ropy naftowej

Podobnie jak węgiel, ropa naftowa powstała z substancji organicznej nagromadzonej przed milionami lat z tą różnicą, że w przypadku ropy naftowej jest to substancja utworzona z biomasy glonów i niższych gatunków żyjących istot wodnych (planktonu), jaki w pewnej mierze ze zwierząt o wyższym stopniu rozwoju. Organicznym materiałem wyjściowym w powstawaniu ropy naftowej były w przeważającej mierze tłuszcze i białko oraz pozostałości bakterii biorących udział w procesie przemian materii organicznej.

Technika wydobywania ropy naftowej
Ropę naftową wydobywa się wiercąc w ziemi otwory, tzw. odwierty, na głębokość 1 km i więcej. Miejsca prawdopodobnego zalegania złóż ropy naftowej wyszukiwane są przez geologów. Rozwój technik poszukiwania złóż pozwala na coraz precyzyjniejszą identyfikację miejsc występowania i wielkości zasobów. Tak samo rozwija się technika wierceń. Początkowo poszukiwania i wiercenia prowadzono wyłącznie na lądach. Okazało się jednak, że część światowych zasobów ropy zalega w obszarach szelfów mórz i oceanów.

Zastosowanie
Zasoby i zużycie ropy naftowej w Polsce
Ropa naftowa występuje w Polsce na Podkarpaciu w okolicach Krosna i Jasła. Pewne zasoby zalegają również w szelfie morza Bałtyckiego. Zasoby ropy naftowej w Polsce są niewielkie i dlatego krajowe wydobycie ropy w ilości ok. 300 tys. ton zaspokaja zaledwie 2% potrzeb krajowych. Tak więc przerabiana w Polsce ropa naftowa prawie w całości pochodzi z importu ( głównie z Rosji ).
W Polsce istnieją dwie duże i pięć małych rafinerii ropy naftowej przetwarzających ogółem ok. 15 mln. ton ropy rocznie.


Charakterystyka paliw ropo-pochodnych
Ropa naftowa nie nadaje się do bezpośredniego zastosowania technicznego jako paliwo . Po wydobyciu z otworu wiertniczego jest ona oczyszczana z zanieczyszczeń mechanicznych , a następnie oddziela się od niej wartościowe i łatwo wrzące składniki : propan , butan i benzyny . Pozostałość podlega w rafineriach stopniowej destylacji ( w maksymalnej temperaturze ok. 400 oC ) na szereg gazów i olejów . W drugim etapie procesu destylacji trudno wrzące pozostałości poprzez tzw. kranking rozkłada się na węglowodory lekkie . Końcowymi produktami rafinerii są takie paliwa ciekłe jak benzyny , oleje opałowe , oleje napędowe , nafta . Są to mieszaniny węglowodorów ciekłych o wartości opałowej ok. 42 MJ / kg paliwa . Paliwa ciekłe są więc ok. dwa razy “mocniejszymi paliwami” od węgla kamiennego , a poza tym są one łatwe do transportowania .
Ciekłe paliwa ropo – pochodne przewożone są przeważnie w cysternach samochodowych lub kolejowych .
Paliwa ciekłe dzięki swoim właściwościom fizyko – chemicznym doskonale nadają się do zasilania silników spalinowych . Znalazły dlatego powszechne zastosowanie w transporcie – samochodach , statkach , samolotach .
Paliwa ciekłe stosuje się też do opalania kotłów .
Paliwa ciekłe znalazły również szerokie zastosowanie w szeregu urządzeń technologicznych jak suszarnie, przemysłowe piece grzewcze , wytwornice pary , itp.

PODSUMOWANIE

Ropa naftowa, mieszanina węglowodorów (alkanów, cykloalkanów, arenów: 80-90%), kwasów karboksylowych, fenoli, tioalkoholi, pochodnych tiofenu, azotowych związków heterocyklicznych, żywic, związków metaloorganicznych. Gęstość 11-19 g/cm3. Barwę brązowa lub czarna, odznacza się silnym, specyficznym zapachem.
Skład ropy naftowej jest zmienny i zależy od miejsca wydobycia. Głównymi zanieczyszczeniami są nieorganiczne sole i woda. Ropa naftowa jest przerabiana metodami: destylacji frakcyjnej (destylacja), rafinacji, ekstrakcji selektywnymi rozpuszczalnikami (np. glikolem dietylowym), krystalizacji i in.
Z ropy naftowej otrzymuje się: eter naftowy, ligroinę, benzynę, naftę, oleje mineralne, mazut oraz surowce dla przemysłu chemicznego, np. benzen, toluen, ksyleny (hydrokraking, kraking, reforming katalityczny).
Szacuje się, że największe zasoby ropy naftowej występują w basenie Zatoki Perskiej - ok. 67% wszystkich rezerw, głównie w prowincji Al-Hasa w Arabii Saudyjskiej, w prowincji Chuzestan w Iranie, w okolicach Mna\'al-Ahmad w Kuwejcie, w rejonie Kirkuk w Iraku oraz w rejonie Abu Zab w Zjednoczonych Emiratach Arabskich.
Polska posiada niewielkie złoża ropy naftowej, głównie w okolicach Krosna Odrzańskiego, Kamienia Pomorskiego, Karlina i Sulęcina oraz w pasie fliszu karpackiego (Krosno, Jasło, Gorlice) i zapadliska przedkarpackiego (Kazimierza Wielka).
Światowe wydobycie ropy naftowej w 1993 wynosiło 2948 mln t, z czego w: Arabii Saudyjskiej 13,9%, Rosji 12%, USA 11,7%, Iraku 5,7%, Chinach 4,9%, Meksyku 4,8%, Wenezueli 4,3%, Zjednoczonych Emiratach Arabskich i Norwegii 3,5%.
W Polsce wydobycie wynosi 0,2 mln t, co stanowi 0,01% światowego wydobycia.