Rodzaje literackie

Rodzaje literackie
EPIKA LIRYKA DRAMAT
• świat przedstawiony epiki zawiera wszystkie zdarzenia i elementy rzeczywistości odnoszące się do bohaterów utworów, • świat przedstawiony wyłania się z monologu lirycznego, jest to świat wewnętrznych przeżyć, uczuć i refleksji, • świat przedstawiony tworzą bohaterowie swoimi wypowiedziami i działaniami, głównym składnikiem tego świata jest akcja,
• narracja to wypowiedź narratora, może być trzecioosobowa (narrator poza światem przedstawionym) lub pierwszoosobowa (narrator jest częścią świata przedstawionego), • monolog liryczny to samodzielna wypowiedź podmiotu lirycznego, • dialog jest obok monologu podstawową formą wypowiedzi w utworze dramatycznym, monolog jest dłuższą wypowiedzią jednej postaci,
• o świecie przedstawionym w utworze opowiada narrator, czyli fikcyjna osoba. • podmiot liryczny (inaczej "ja" liryczne) to osoba fikcyjna wypowiadająca swoje przeżycia i doznania, nadawca monologu wewnętrznego. • ograniczona rola podmiotu literackiego, bohaterowie wypowiadają się w sposób bezpośredni, brak pośrednika między autorem a odbiorcą.

Zapamiętaj!
Rodzaj literacki to:
• system ogólnych zasad, według których zbudowane jest dzieło literackie; zasady te są wspólne dla utworów różnych epok;
• zbiór utworów napisanych według tych zasad.

Po co istnieją rodzaje literackie?
Pozwalają uporządkować utwory powstające w różnym czasie i miejscu.
Jakie są główne zasady systematyzowania utworów?

Są trzy najważniejsze elementy, po których rozpoznaje się do jakiego rodzaju literackiego należy utwór:
• podmiot literacki - "zastępca autora" w dziele, fikcyjna postać wypowiadająca się w utworze (narrator, podmiot liryczny);
• budowa świata przedstawionego (kompozycja, układ i powiązanie wszystkich elementów utworu);
• styl utworu (językowy kształt wypowiedzi zależny od jej celu).