METODA PETO
Twórcą metody był węgierski lekarz, filozof i pedagog. W 1947r. utworzył w Budapeszcie Instytut Osób Niepełnosprawnych Ruchowo.
Zdaniem twórcy systemu, usprawnianie ruchowe dzieci z porażeniem mózgowym należy zawsze łączyć z intensywnym oddziaływaniem psychopedagogicznym i opanowaniem wiadomości szkolnych. Peto za najważniejszy cel terapii uznał poprawę stanu funkcjonalnego i osiągniecie przez swoich pacjentów pełnej sprawności rozumianej jako zdolność do aktywnego udziału w życiu społecznym. Według autora cel ten może osiągnąć 90% usprawnianych jego metodą.
Do terapii kwalifikowano dzieci z wszystkimi postaciami zaburzeń ruchowych pochodzenia ośrodkowego. Jedynym warunkiem koniecznym do rozpoczęcia terapii była zdolność pacjenta do nawiązania kontaktu z otoczeniem.
W opracowaniu swojej metody Peto wykorzystał hipotezy sformułowane przez Hipokratesa, który uważał, że wszystkie funkcje organizmu są ze sobą zintegrowane (równowaga wewnętrzna), a w przypadku jakichkolwiek zaburzeń równowagi automatycznie są uruchamiane mechanizmy kompensacyjne. Ważna jest także aktywność własna ucznia, a praca w grupie daje zawsze lepsze efekty.
Do najważniejszych cech metody zaliczamy:
1. Połączenie w całość wszystkich elementów usprawniania (m.in.: kinezyterapia, terapia zajęciowa, zajęcia doskonalenia mowy, nauka szkolna)
2. Organizowanie zajęć zespołowych
3. Prowadzenie zajęć przez jedna osobę
4. Wykorzystanie specjalistycznego sprzętu
Badanie
Zasadniczym wskazaniem do rozpoczęcia terapii metoda Peto jest nieprawidłowy lub opóźniony rozwój psychomotoryczny. Badanie, jakie były przeprowadzane to badanie:
- Neurologiczne
- Ortopedyczne
- Dermatologiczne
- Dentystyczne
- Audiologiczne
- Internistyczne
Autor metody uznała za bardzo ważne ocenę rozwoju psychoruchowego bazującą na tzw. podstawowym wzorcu postawy. Wzorzec tez cechuje skoordynowane napięcie antagonistycznych grup mięśniowych (głównie mm. zginaczy i prostowników).
Dodatkowo ocenia się poziom przystosowania dziecka do środowiska za pomocą testów. Bada się m.in.: możliwość samodzielnej pionizacji i lokomocji, czynność chwytną kończyn górnych, przyjmowanie pokarmów oraz zachowania społeczne.
Terapia
W metodzie Peto wyniki usprawniania nie są uznawane za bezpośredni cel terapii. Traktowane są jako jeden ze środków mających umożliwić aktywne uczestnictwo w życiu społecznym.
W przypadku poważnych zaburzeń psychomotorycznych usprawnianie rozpocząć należy przed 3 rokiem życia (w takim przypadku zajęcia prowadzone są w miejscu zamieszkanie pacjenta i trwają 2 godz. dziennie).
W przypadku, gdy objawy są umiarkowane czy nieznaczne terapie w instytucie rozpoczyna się w późniejszym wieku przedszkolnym lub wczesnym szkolnym (3-6 roku życia). w ciągu dnia dziecko jest usprawniane 12-13 godzin. Średni czas pobytu dziecka w ośrodku to 2-3 lata. Proces leczenia koordynuje przewodnik.
Peto uważał, że leczenia przez jedna osobę wszechstronnie wykształcona w zakresie usprawniania zaburzeń ruchowych jest bardziej kompleksowym procesem terapeutycznym niż terapia prowadzona przez wielu terapeutów o wąskiej specjalizacji.
W procesie usprawniania duża uwagę zwraca się na:
- Zakres samoobsługi (ubieranie się i rozbieranie, mycie, jedzenie, sprzątanie
- Ćwiczenia osiągania coraz to nowych pw
- Ćwiczenia równoważne
- Ćwiczenia chodu
- Mowy
- Poprawę czynności kończyn górnych (pisanie i rysowanie)
W czasie ćwiczeń wykorzystywany jest specjalistyczny sprzęt:
- Krzesła z oparciem w kształcie drabinki
- Stoły o szczebelkowym blacie
- Drążki terapeutyczne
- Kółka gumowe
- Podkładki pod stopy
Pomoce te maja za zadanie ułatwić pionizację, a jednocześnie umożliwić lokomocję.
W nauce poszczególnych czynności przydatne jest rytmiczne wyliczanie. Dzieci wykonując ćwiczenia jednocześnie głośno i rytmicznie opisują poszczególne fazy czy etapy zadania ruchowego. Rytm wypowiedzi zmienia poziom napięcia mięśniowego, poprawia koordynację, a sam opis ćwiczenia uświadamia dziecku, ze to ono samodzielnie wykonuje dana czynność. Dodatkowo rytmiczne wyliczanie stymuluje rozwój mowy.
W metodzie Peto ułatwienie terapii odbywa się dzięki:
- Pracy przewodnika
- Współpracy dzieci w grupie
- Odpowiednio przygotowanemu programowi
- Wyposażeniu sali
- Stymulacji słownej