Pierwsza Pomoc

O wypadek bardzo łatwo w każdym możliwym środowisku, jednak najczęstszymi ich ofiarami padają dzieci, gdyż ulegają one swojej ciekawości oraz nie mają takiej wyobraźni, by móc przewidzieć skutki swojego postępowania. Choć oczywiście poniższe problemy i sposoby radzenia sobie z nimi dotyczą również dorosłych, będę używała zwrotu „dziecko”, gdyż jest on praktyczniejszy i dotyczy większej liczby osób poszkodowanych.

WYPADEK: Bez względu na to, jakiego urazu doznało dziecko, jeśli jest nieprzytomne, należy postąpić w następujący sposób:
1) należy upewnić się, czy dziecko oddycha; gdyby nie oddychało, należy zastosować sztuczne oddychanie metodą usta-usta, zanim przystąpi się do opatrzenia innych ran.
2) Należy zatamować silne krwawienie.
3) Do opatrywania pozostałych ran można przystąpić dopiero wtedy, gdy wykonane zostaną dwa powyższe punkty.
Jeśli dziecko jest nieprzytomne, ale oddycha, a urazy nie są bezpośrednio widoczne, należy przeprowadzić dokładne oględziny od głowy do stóp. Należy spróbować przytrzymać głowę odchylając ją do tyłu, by zapewnić drożność dróg oddechowych. Jeśli to możliwe, powinna to robić jedna osoba, podczas gdy druga dokonuje oględzin.
Zawsze należy porównać obie strony ciała, jak również kończyny po obu stronach ciała. Powinno się unikać poruszania dzieckiem, jeśli tylko jest to możliwe. Ręką należy sprawdzić, czy nie ma krwawienia na plecach lub pod głową. Należy opatrzyć wszystkie zauważone urazy.
Dziecko mogło doznać kilku urazów, co powoduje czasami, że prawidłowe opatrzenie jednego urazu uniemożliwia zajęcie się pozostałymi. W takim przypadku należy zacząć od najpoważniejszego urazu, a dopiero potem stopniowo opatrzyć pozostałe.
W przypadku zaistnienia takich urazów, jak utrata przytomności, trudności w oddychaniu oraz krwawienie, złamanie kości lub oparzenia, dziecko powinno zostać przewiezione do najbliższego punktu pomocy doraźnej. Zawsze należy wzywać pogotowie, jeśli dziecko, przykładowo, potrzebuje noszy, bo złamało nogę lub uszkodziło sobie kręgosłup, lub gdy jest się samemu, a należy kontynuować udzielanie pierwszej pomocy w drodze do szpitala.
Gdy dzwoni się po karetkę, należy udzielić lekarzowi dyżurnemu wszelkich możliwych informacji. Będzie on chciał się dowiedzieć o rozległości urazów, znać powód ich zaistnienia oraz prawdopodobnie wiek dziecka. Należy opisać szczegółowo drogę do miejsca wypadku, co umożliwi szybsze przybycie karetki, zwłaszcza, gdy jest to w okolicy trudnej do odnalezienia.
REANIMACJA: Każdy człowiek do życia potrzebuje odpowiedniej ilości tlenu. Trzy minuty bez niego mogą doprowadzić do trwałego uszkodzenia mózgu. W przypadku, gdy dziecko jest nieprzytomne i nie oddycha, można uratować mu życie poprzez wspomaganie jego czynności oddychania i przepływu krwi. Reanimacja jest to określenie, które oznacza połączone zabiegi mające na celu ożywienie osoby w przypadku utraty przytomności oraz zaniku oddechu.
1) Udrożnienie dróg oddechowych: na drogi oddechowe składają się połączenia między ustami dziecka a nosem oraz płucami. Jeśli dziecko jest nieprzytomne, zwłaszcza, gdy leży twarzą skierowaną ku górze, oddychanie staje się utrudnione. Brak dopływu powietrza do płuc może być spowodowanym cofnięciem się języka, w wyniku czego zablokowana staje się tchawica; odchylona do tyłu głowa może spowodować zwężenie górnej części tchawicy; płyn lub wymiociny mogły dostać się do tylnej części gardła i nie ma możliwości udrożnienia.
2) Co robić?
a) Należy położyć dziecko na twardej powierzchni. Położyć jedną rękę na czole dziecka, a drugą pod tył jego szyi. Nacisnąwszy delikatnie na czoło, należy odchylić głowę do tyłu. Znajduje się ona w prawidłowej pozycji wtedy, jeżeli można spojrzeć z góry prosto w nozdrza dziecka.
b) Należy położyć dwa palce jednej ręki na podbródku i unieść szczękę do góry, tak, by podbródek wystawał do góry. Język podniesie się do góry razem ze szczęką, udrażniając w ten sposób drogi oddechowe. Należy sprawdzić oddychanie.
Sprawdzanie oddychania. Jeśli dziecko jest nieprzytomne, należy upewnić się, czy oddycha, zanim przystąpi się do jakichkolwiek innych czynności, jak już wcześniej wspomniałam. Należy udrożnić drogi oddechowe, a następnie sprawdzić oddychanie w następujący sposób:
1) Gdy głowa dziecka jest odchylona do tyłu, należy nachylić się nad jego ustami i nosem tak blisko, jak tylko jest to możliwe, przyglądając się jego klatce piersiowej.
2) Jeśli dziecko oddycha, klatka piersiowa będzie się unosić, a na własnej twarzy będzie można poczuć oraz usłyszeć jego oddech.
3) Jeśli nie oddycha, należy sprawdzić, czy w jego ustach nie ma czegoś, co zatyka drogi oddechowe.
(SPOSÓB: przekręcić głowę dziecka na bok i zdecydowanie, ale ostrożnie sprawdzić wnętrze jego ust przy pomocy palca wskazującego, wydobywając wszystko, co się tam znajduje. Uważać, by nie wepchnąć czegoś do gardła dziecka. Ponownie sprawdzić oddychanie.)
Jeżeli dziecko już oddycha, należy odpowiednio je ułożyć, pamiętając, że jeśli dziecko oddycha, to pracuje również jego serce.
W odpowiedniej pozycji (gdy dziecko już oddycha, ale jest nieprzytomne) język dziecka jest wysunięty mocno do przodu, co pozwala na swobodny wyciek płynu lub wymiocin na zewnątrz oraz na oddychanie bez zagrożenia uduszeniem. Przed obróceniem dziecka należy również unieruchomić wszystkie złamane kości.
Metoda opisana poniżej zakłada, że dziecko leży na plecach. Jeżeli dziecko leży na boku lub na brzuchu, należy jedynie odchylić jego głowę do tyłu oraz przesunąć jego nogę i ramię tak, by uchronić je przed przekręceniem się na twarz.
Jeśli dziecko leży na plecach:
1) Należy obrócić głowę dziecka w swoją stronę i odchylić ją lekko do tyłu, by udrożnić drogi oddechowe. Ramię bliżej nas ułożyć wzdłuż ciała, a palce wyprostować, następnie wsunąć rękę pod pośladek.
2) Drugie ramię należy położyć w poprzek klatki piersiowej. Nogi należy skrzyżować na wysokości kostek tak, by noga położona dalej spoczywała na tej, która znajduje się bliżej osoby ratującej.
3) Klękamy obok dziecka na wysokości jego klatki piersiowej. Chwytając za odzież w okolicy biodra i podtrzymując drugą ręką jego głowę, ciągniemy dziecko ku sobie do momentu, aż oprze się o nasze kolana. Następnie odchylamy głowę mocno do tyłu, aby dziecko mogło swobodnie oddychać.
4) Zginamy wyżej położone ramię i nogę, by wspierały dziecko i uniemożliwiły mu przekręcenie się na twarz. Należy się upewnić, czy drugie ramię spoczywa luźno wzdłuż ciała dziecka, co uniemożliwi mu przekręcenie się na plecy. Nie wolno zostawiać nieprzytomnego dziecka samego pod żadnym pozorem, nawet, jeśli zostało prawidłowo ułożone.
Sztuczne oddychanie metodą usta-usta:
Ten zabieg reanimacyjny stosuje się w przypadku, gdy dziecko jest nie przytomne i nie oddycha. Metoda ta jest również znana jako oddychanie ratujące życie. Należy rozpocząć ten zabieg bez względu na to, gdzie znalezione zostało dziecko. Przykładowo, jeśli dziecko znajduje się w wodzie, należy jeszcze w wodzie podjąć się rozpoczęcia sztucznego oddychania. Jeżeli z jakiegoś powodu nie można przyłożyć swoich ust do ust dziecka, należy wykonać sztuczne oddychanie przez jego nos, a w przypadku małego dziecka, najlepiej byłoby zrobić to i przez usta, i przez nos.
Jak wykonać sztuczne oddychanie metodą suta-usta:
1) Odchylić głowę dziecka do tyłu, by udrożnić drogi oddechowe i, jeśli jest to konieczne, powinno się je oczyścić w sposób podany nieco wyżej.
2) Jedną ręką należy podeprzeć szczękę dziecka, uważając, by nie oprzeć się ręką o jego szyję, co mogłoby spowodować zamknięcie się tchawicy. Następnie należy zacisnąć nozdrza dziecka przy pomocy dwóch palców drugiej dłoni.
3) Wciągnąć głęboko powietrze. Otworzyć własne usta szeroko i zacisnąć je wokół ust dziecka.
4) Delikatnie, lecz zdecydowanie, wdmuchiwać powietrze do jego ust – do momentu aż uniesie się klatka piersiowa dziecka. Należy obserwować klatkę piersiową dziecka – jeśli ponownie się zapadła, oznacza to, że działanie okazało się skuteczne.
5) Należy powtórzyć cały zabieg oddychania trzykrotnie, tak szybko, hak jest to możliwe; należy odczekać, aż klatka piersiowa zapadnie się pomiędzy każdym wdechem. Następnie należy sprawdzić bicie serca dziecka.
6) Jeśli serce dziecka bije, należy kontynuować sztuczne oddychanie w tempie 15 do 20 oddechów na minutę do momentu aż dziecko będzie w stanie oddychać samodzielnie. Gdy dziecko będzie już oddychało samodzielnie, należy natychmiast ułożyć je we właściwej pozycji podczas oczekiwania na przybycie karetki.
7) Jeśli serce dziecka nie bije, należy NATYCHMIAST rozpocząć zewnętrzny masaż klatki piersiowej.
ZEWNĘTRZNY MASAŻ KLATKI PIERSIOWEJ: Ten zabieg reanimacyjny stosuje się w połączeniu ze sztucznym oddychaniem metodą usta-usta w przypadku, gdy dziecko jest nieprzytomne, nie oddycha, a serce nadal nie bije po rozpoczęciu sztucznego oddychania. Masaż klatki piersiowej jest istotny, ponieważ jeśli serce nie bije, tlen dostarczany dziecku nie dochodzi do tkanek, co nawet po trzyminutowym okresie braku tlenu może spowodować trwałe uszkodzenie mózgu.
BICIE SERCA sprawdza się poprzez badanie tętna na obu tętnicach szyjnych, które doprowadzają krew do mózgu.
1) Należy znaleźć przód tchawicy dziecka, a następnie opuszkami trzech palców wyczuć bruzdę pomiędzy tchawicą i dużym mięśniem szyjnym, poniżej szczęki i na wysokości płatka usznego. Nie należy do tego celu używać końców palców, gdyż posiadają one własne tętno.
2) Wyczuwać tętno przez pięć sekund. Jeśli jest ono niewyczuwalne, oznacza to, że serce przestało bić.
3) Jeśli serce przestało bić, należy położyć dziecko na twardym podłożu i uklęknąć przed nim na wysokości klatki piersiowej. Następnie zlokalizować mostek. Zlokalizować wierzchołek bruzdy na wysokości obojczyków, a następnie znaleźć mostek odmierzając tę kość przy pomocy obu rąk.
4) Podstawę jednej ręki należy umieścić na dolnej połowie mostka, unikając dotykania żeber palcami. Należy się ustawić w takiej pozycji, by ramiona osoby ratującej znajdowały się bezpośrednio nad mostkiem dziecka. Wcisnąć mostek około 2,5 – 3,5 cm, a następnie zwolnić ucisk.
5) Należy wykonać pięć ucisków z szybkością 80-100 ucisków na minutą. Następnie zaprzestaje się masażu, by wykonać jeden wdech metodą usta-usta.
W PRZYPADKU UTRATY PRZYTOMNOŚCI:
1) Należy delikatnie potrząsnąć dzieckiem za ramiona lub uszczypnąć je w płatek uszny. Następnie zapytać dziecko, jak się czuje. Należy pozostawić 10 sekund na reakcję.
2) Jeżeli dziecko nie zareaguje, trzeba odchylić jego głowę do tyłu i sprawdzić, czy oddycha.
3) W przypadku, gdy dziecko oddycha, lecz wydaje chrapiący lub bulgoczący dźwięk, coś może zatykać jego drogi oddechowe. Należy je udrożnić.
4) Jeżeli dziecko oddycha, należy je dokładne zbadać, utrzymując jego głowę w pozycji odchylonej. Urazy takie jak złamanie kości należy opatrzyć. Następnie układamy dziecko we właściwej pozycji. Jeżeli z ucha dziecka wycieka jakikolwiek płyn, należy dziecko ułożyć tak, by spoczywało na tym uchu; w ten sposób płyn będzie mógł spokojnie wypłynąć. Pod ucho należy podłożyć tampon.
5) Jeśli dziecko nadal nie oddycha, należy rozpocząć sztuczne oddychanie metodą usta-usta oraz zewnętrzny masaż serca.
KRWAWIENIE:
Większość niewielkich ran ciętych i otarć może być opatrzona w domu. Należy przytrzymać powierzchnię skaleczoną pod niewielkim strumieniem bieżącej, zimnej wody, umyć zwykłym mydłem i wodą, a następnie zakleić rankę plastrem.
W przypadku silnego krwawienia:
1) Natychmiast po zauważeniu, że dziecko jest ranne, zastosować ucisk dokładnie w miejscu zranienia, aby spowodować zaciśnięcie się końców uszkodzonych naczyń krwionośnych. Jednocześnie należy podnieść okolicę zranioną ponad wysokość serca dziecka. To spowoduje wolniejszy dopływ krwi do miejsca zranionego.
2) Jeżeli dziecko nie leży, należy pomóc mu położyć się, przy czym cały czas uciskając i trzymając zranione miejsce wyżej.
3) Jeżeli mamy pod ręką apteczkę, zakładamy na ranę gotowy opatrunek lub opatrunek z gazy i bandaża; jeśli nie, należy użyć czystego kawałka materiału, najlepiej płóciennego i przymocować go chusteczką, krawatem, itp.; należy zawiązać końce w supeł dokładnie nad opatrunkiem pokrywającym ranę, aby zachować ucisk na ranę.
4) Należy bezzwłocznie zawieźć dziecko na pogotowie, bo może być konieczne założenie szwów. Należy poczekać na karetkę lub poprosić o zawiezienie do szpitala inną osobę dorosłą, po drodze udzielając dziecku pierwszej pomocy, jeśli to konieczne.

WSTRZĄS:
Objawy:
- blada, sinawo-szara skóra (najłatwiej zauważyć to po wewnętrznej stronie warg i pod paznokciami)
- szybkie, słabe tętno
- płytki, szybki oddech
- zimna, wilgotna skóra
- pocenie się
- zawroty głowy
- zaburzenia widzenia
- ogólny niepokój
- pragnienie
- utrata przytomności
Postępowanie:
1) Należy uspokoić dziecko. Opatrujemy rany, starając się jak najmniej poruszać dzieckiem.
2) Należy położyć dziecko na kocu na płaskiej powierzchni, unosząc jego nogi tak, aby znajdowały się wyżej niż jego klatka piersiowa (serce) i podeprzeć je poduszkami. Następnie należy rozluźnić ubranie dziecka, szczególnie koło jego szyi, klatki piersiowej i talii i położyć jego głowę na jedną stronę.
3) Konieczne jest, aby dziecku było ciepło. Należy przykryć je kocem, jeśli skarży się, że jest mu zimno, ale nie wolno dopuścić, aby było mu za gorąco. Nie wolno nigdy używać termofora lub koca elektrycznego do ogrzania, ponieważ powoduje to napływ krwi na powierzchnię skóry, odciągając ją od ważnych organów ciała.
TONIĘCIE:
Dziecku można pomóc jedynie w przypadku, kiedy ratującemu nie zagraża niebezpieczeństwo. Nie powinno się wskakiwać do wody, jeśli można rzucić koło ratunkowe, dosięgnąć dziecko ramieniem lub tyczką. DO UTONIĘCIA WYSTARCZY JUŻ 5 CM WODY!
Postępowanie:
1) Jeżeli dziecko jest przytomne, należy wyciągnąć je z wody tak szybko, jak jest to możliwe, a następnie przytyć je suchą odzieżą i jak najszybciej przenieść je do domu lub najbliższego budynku, gdzie należy przebrać dziecko w suchą odzież, by uniknąć obniżenia temperatury ciała.
2) Jeśli dziecko jest nieprzytomne, należy sprawdzić, czy oddycha. Jeżeli nie, rozpoczynamy sztuczne oddychanie metodą usta-usta, nawet, gdy dziecko znajduje się jeszcze w wodzie. Należy je wydostać z wody i kontynuować sztuczne oddychanie do czasu przybycia pomocy, nawet, jeśli dziecko było zanurzone w wodzie przez dłuższy czas.
3) Jeżeli dziecko jest nieprzytomne, ale oddycha samodzielnie, należy wyciągnąć je z wody, ułożyć we właściwej pozycji i przykryć tym, co jest pod ręką, np. płaszczem lub kocem, aby zapewnić mu ciepło, lecz nie należy ściągać z niego mokrej odzieży. Stale sprawdzamy, czy dziecko oddycha i jaki jest stan jego świadomości. Jeżeli przestaje oddychać, należy natychmiast podjąć sztuczne oddychanie metodą usta-usta.
4) Czekamy na przyjazd karetki, chyba, że ktoś może szybciej zawieźć nas na pogotowie. W samochodzie kontynuujemy oddychanie metodą usta-usta.