KPA - wybrane zagadnienia.

Zagadnienie zawieszenia postępowania przez organ administracji publicznej reguluje art. 97 KPA, wskazując w 1 ust 1 – 3 jako przyczynę zawieszenia określone działania zależne od strony postępowania, a w ust. 4 – zależność od działania innego organu.

Jako przesłanki niezbędne (przy konieczności ich równoczesnego wystąpienia) dla zawieszenia postępowania KPA wymienia w art. 98:
- konieczność wystąpienia o zawieszenie postępowania strony na wniosek której to postępowanie zostało wszczęte,
- brak sprzeciwu innych stron tego postępowania,
- zawieszenie postępowania nie zagraża interesowi społecznemu.

Powyższe oznacza, że zawieszenie postępowania nie może być dokonane na wniosek organu administracji publicznej, który to postępowanie prowadzi.

W treści rozdziału 6 KPA wątpliwości, dla osoby nie obeznanej z wykładnią prawną, budzą postanowienia art. 103 określające, że „Zawieszenie postępowania wstrzymuje bieg terminów przewidzianych w kodeksie”

Brak określenia, który konkretny termin zostaje wstrzymany może nasuwać przypuszczenie, że wstrzymanie to dotyczy bezwzględnie wszystkich terminów wymienianych w treści KPA.

Pozostawałoby to w sprzeczności z postanowieniami art. 106 3 KPA – jeżeli zawieszenie postępowania nastąpiło wskutek zależności (...) „od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd” (art. 97 1 ust 4 KPA), to wstrzymanie biegu terminów przewidzianych w kodeksie obejmowałoby także wspomniany w art. 106 KPA termin dwóch tygodni od doręczenia żądania rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego. Można również zadać pytanie co z terminem trzech lat wskazanym w art. 98 2 KPA jako datę graniczną dla możliwości podjęcia postępowania po jego zawieszeniu?

Możliwość zawarcia ugody występuje, zgodnie z art. 114 KPA, gdy:
- charakter sprawy przemawia za zawarciem ugody,
- zawarta ugoda przyczyni się do uproszczenia bądź przyspieszenia postępowania,
- żaden z przepisów prawa nie wyklucza możliwości jej zawarcia.

W treści rozdziału 8 KPA pewne wątpliwości budzą postanowienia art. 116 1 KPA. Dopuszcza on odroczenie wydania decyzji przez organ administracji publicznej i możliwość wyznaczenia stronom terminu do zawarcia ugody. Zapis ten, przy jednoznacznym braku określenia maksymalnego wymiaru tego terminu, uzależnia tę wielkość od organu – jeżeli strony mające zawrzeć ugodę mają świadomość, że oczekiwane w najbliższej przyszłości zmiany przepisów znacząco poprawią warunki w jakich zostanie zawarta ugoda, mogą próbować „wpłynąć” na właściwy organ, aby wydłużył określony w w/w artykule termin...

Niejednoznacznie także opisano kwestię zatwierdzenia przez organ administracji publicznej zawartej ugody zgodnie z postanowieniami art. 118 1 KPA. Brak tu określenia, czy takiego zatwierdzenia może dokonać osoba upoważniona, z ramienia organu, do sporządzania ugody (wskazana w art. 117 1 i 2 KPA) – takie wskazanie powodowałoby powstanie pewnego ciągu zależnościowego: sporządzenie umowy i zatwierdzenie jej przez włączenie właściwego protokołu do akt sprawy – ugodę może sporządzić jeden urzędnik, protokół drugi, zatwierdzić ją (przez wydanie postanowienia określonego w art. 119 1 KPA) trzeci, a i dla czwartego znajdzie się zatrudnienie przy potwierdzeniu jej wykonalności zgodnie z art. 129 1 KPA itd. Itp.


Zgodnie z treścią art. 141 KPA strona może złożyć zażalenie na, wydane w toku postępowania, postanowienie „gdy kodeks tak stanowi”.

Uzupełnieniem jest art. 142 KPA uznający, że „postanowienie na które nie służy zażalenie” tj. określone drugiej części 1 art. 141 KPA, można zaskarżyć tylko w odwołaniu.

Dla przejrzystości prawa, a tym samym umożliwieniu jego zrozumienia przez osoby nie posiadające przygotowania prawniczego, można by w art. 141 KPA użyć sformułowania „za wyjątkiem postanowień określonych w art. ...”, a w art. 142 KPA analogicznie wymienić numeratywnie te postanowienia na które służy wyłącznie odwołanie – że takie numeratywne określenia w KPA występują świadczą np. postanowienia art. 126.

Ale przepisy trzeba skomplikować – w art. 37 1 KPA określona jest możliwość złożenia zażalenia z powołaniem się na ustalenia zawarte w art. 36 KPA. Artykuł ten mówi o obowiązku zawiadomienia strony, próżno jednak szukać w jego treści stwierdzenia, że zawiadomienie to ma mieć formę postanowienia, a nie np. decyzji.

Nawet tam, gdzie zwrot „postanowienie” jest zapisany jednoznacznie w treści przepisu, pojawić się mogą, z powodu niedookreślenia, wątpliwości. W art. 59 1 KPA mowa o dopuszczeniu zażalenia od postanowienia o odmowie przywrócenia terminu. Gdy jednak w sprawie, naprzeciwko urzędu, występuje więcej niż jedna strona, o spornych pomiędzy sobą interesach, czy jest możliwe również złożenie zażalenia na określone w 2 tegoż artykułu „przywrócenie terminu do wniesienia odwołania lub zażalenia’ oraz czy można złożyć zażalenie na wstrzymanie wykonania decyzji lub postanowienia określone w art. 60 KPA?

W zapisach art. 98 1 KPA użyto sformułowania „a nie sprzeciwiają się temu inne strony” – czy nie można by użyć prostszego określenia „a strony nie złożyły zażalenia na postanowienie w sprawie zawieszenia postępowania”? Ale w tym przypadku zbyteczny byłby 3 art. 101 KPA, a przecież ktoś go do kodeksu wprowadził i nie był przy tym altruistą...

W art. 108 2 mówi się o możliwości złożenia zażalenia na postanowienie o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności po wydaniu decyzji – w poprzedzającym 1 tegoż artykułu wspomina się o żądaniu, w drodze postanowienia, stosownego zabezpieczenia; próżno jednak dopatrywać się tam wyjaśnienia, czy na to postanowienie służy także zażalenie.

W związku z powyższym nie mogą budzić zdziwienia zapisy art. 122 Kpa preferujące usługi prawnicze, bo czy zwykły śmiertelnik doczyta się z kodeksu kiedy ma złożyć zażalenie, a kiedy odwołanie...