Omówić zagrożenia i metody ich eliminacji występujących na stanowisku spawacz

Prace spawalnicze:
Spawaniem nazywamy proces łączenia metali za pomocą ich miejscowego stapiania. Z uwagi na rodzaj czynników wytwarzających wysoką temperaturę (3200-3500* C) spawanie dzielimy na:
1. Gazowe gdzie czynnikiem wytwarzającym wysoką temp. Jest gaz palny np. acetylen, wodór, propan-butan, gaz ziemny itp. spalający się atmosferze tlenu.
2. Elektryczne spawanie łukowe gdzie czynnikiem wytwarzającym wysoką temperaturę jest łuk elektryczny.
3. Laserowe gdzie czynnikiem wytwarzającym wysoką temp. Jest wzmocniona wiązka monochromatyczna.
Za pomocą tych czynników można także przecinać materiały.

Spawanie gazowe:
Najbardziej rozpowszechnionym rodzajem spawanie z użyciem gazu acetylenu-gazu palnego.
Pomieszczenie spawalni:
Spawanie i cięcie metali powinno odbywać się w specjalnie na ten cel przeznaczonym pomieszczeniu lub wydzielonej części pomieszczenia-spawalni w których są zlokalizowane stanowiska spawalnicze.
Spawalnie powinny spełniać następujące warunki bezpieczeństwa:
wymiary:
- wysokość pomieszczenia minimum 3,75 m
- na każde stanowisko robocze powinno przypadać co najmniej 2m kw. wolnej powierzchni podłogi i nie zajętej przez urządzenia i sprzęt.
- na każdego pracownika najliczniejszej zmiany powinno przypadać co najmniej 15 m sześć. wolnej objętości pomieszczenia zajętej przez urządzenia i sprzęt.
oświetlenie:
- należy zapewnić dostateczne oświetlenie naturalne, a gdy jest to niemożliwe-dostateczne oświetlenie sztuczne.
- wentylacja-zapewnia skuteczne usuwanie powietrza zanieczyszczonego substancjami szkodliwymi, wydzielającymi się przy spawaniu i cięciu metali, oraz dopływ świeżego powietrza
- podłoga w spawalni na stanowisku spawalniczym powinna być wykonana z materiałów niepalnych.

Podstawowe wymagania BHP przy procesach spawalniczych:
1. Stałe stanowiska spawalnicze powinno być wyposażone w stół spawalniczy i (lub) odpowiednie oprzyrządowanie, umożliwiające bezpieczne wykonowanie prac spawalniczych.
2. Na stałym stanowisku spawalniczym przedmioty o dużych wymiarach lub o masie ponad 25 kg powinny być przemieszczane za pomocą urządzeń transportu pionowego lub poziomego.
3. stanowisko spawalnicze, na którym są ręczne palniki gazowe, powinno być wyposażone w:
- sprzęt umożliwiający bezpieczne odłożenie lub zawieszenie palnika.
- naczynia z wodą do okresowego lub awaryjnego schładzania palnika.
4. W spawalni i na stanowiskach spawalniczych nie powinny być przechowywane materiały łatwo palne.
5. Stanowisko na których są wykonywane prace spawalnicze powodujące rozprysk iskier lub gorących cząstek stałych powinny być zabezpieczone przed możliwością wywołania pożaru w strefie rozprysku z uwzględnieniem przestrzeni poniżej stanowiska spawalniczego.
6. Podczas wykonywania prac spawalniczych niedopuszczalne jest zawieszanie przewodów na ramionach i kolanach oraz prowadzenie ich bezpośrednio przy innych częściach ciała.
7. Zasilanie stanowiska spawalniczego w gazy może następować z generatorów gazów, przenośnych wytwornic acetylenu, butli, baterii, bądź wiązek butli, rurociągów gazowych z tym, że na stałym stanowisku spawalniczym niedopusz-
czalne jest stosowanie przenośnych wytwornic acetylenu.
8. W spawalni mającej nie więcej niż 10 stanowisk spawalniczych, na których są stosowane gazy palne dopuszcza się indywidualne wyposażenie każdego stano-
wiska w butle niezbędne dla prowadzenia procesu technologicznego oraz w jedną zapasową butle każdego rodzaju gazu stosowanego na tym stanowisku.
9. Butle zapasowe o których mowa powyżej powinny być przechowywane w wyodrębnionych pomieszczeniach wykonanych z materiałów niepalnych bądź w wydzielonych miejscach spawalni, wyraźnie oznaczonych i zabezpieczonych.
10. W spawalni mającej powyżej 10 stanowisk spawalniczych, na których są stosowane gazy palne, zaopatrzanie w te gazy powinno odbywać się z instalacji centralnego zasilania.
11. W każdym przypadku zasilania urządzenia spawalniczego gazem pobieranym ze źródła, w którym ciśnienie gazu jest zmienne lub większe niż znamionowe ciśnienie zasilania odbiornika, w punkcie poboru należy stosować reduktor ciśnień.

Spawanie łukiem elektrycznym:
Elektryczne spawanie łukowe wykonuje się za pomocą urządzeń spawalniczych. Należą do nich:
1. Spawarki transformatorowe
2. Spawarki prostownika jedno i wielo stanowiskowe
4. Półautomaty i automaty spawalnicze


Wpływ czynników szkodliwych i uciążliwych:
Podczas spawania pracownik narażony jest między innymi na:
1. Pyły i gazy spawalnicze 2. Promieniowanie jonizujące
3. Promieniowanie widzialne 4. Promieniowanie ultrafioletowe
5. Promieniowanie podczerwone 6. Pole elektromagnetyczne
7. Wymuszoną pozycje ciała 8. Porażenie prądem
9. Hałas

Pyły i gazy spawalnicze:
Spawacze łukiem elektrycznym narażeni są na wdychanie pyłów i gazów powstających w łuku elektrycznym, których skład jest zależny od rodzaju spawanego materiału i używanych elektrod .Najczęściej to:
- tlenki żelaza (pył) -tlenki manganu i tytanu (pył) -krzemionka (pył)
- tlenki azotu (gaz) -tlenki węgla (gaz)
Największe ich stężenia powstają przy spawaniu we wnętrzu zbiorników.
Narażenie na dymy spawalnicze prowadzi do odkładania się w płucach tlenków metali (głównie żelaza), a także krzemionki powodując tak zwaną pylicę spawaczy elektrycznych.

Profilaktyka:
Dla zabezpieczenia spawacza, szczególnie spawającego łukiem elektrycznym należy stosować:
1. wentylację ogólną
2. wentylację miejscową(urządzenia odsysające):
-odsysanie połączone z oprzyrządowaniem (palniki z odsysaniem stosowane w procesach MIG, MAG) -ssawy połączone z tarczami ochronnymi
-kabiny spawalnicze -stół z odsysaniem mieszanym
-ruszty i otwory odsysające umieszczone w stole spawalniczym
-ssawki ruchome ustawiane w dowolnym położeniu -ssawki nieruchome
3. Ubrania robocze
4. Sprzęt ochrony osobistej (okulary ochronne z filtrami, tarcze spawalnicze, maski przeciwpyłowe, fartuchy skórzane, rękawice spawalnicze).

Zasady bezpiecznej eksploatacji spawarek elektrycznych:
Pomieszczenie
Pomieszczenia, gdzie odbywa się spawanie łukiem elektrycznym, powinny spełniać następujące wymogi (Q 153)
-wymiary powinny być takie, jak przy pomieszczeniach spawania gazowego,
-stałe stanowisko spawalnicze, na którym istnieje możliwość emisji szkodliwych pyłów i gazów, pracodawca powinien wyposażyć w instalację wentylacji stanowiskowej. Wentylacja powinna być tak wykonana, aby wyciąg znajdował się z dołu lub z boku stołu,
-stosowanie w spawalni stacjonarnych urządzeń do podgrzewania przedmiotów przed lub po poddaniu ich procesom spawalniczym jest dopuszczalne pod warunkiem, że urządzenia te będą wyposażone w wentylację miejscową.
-stanowisko powinno być wyposażone w ścianki lub parawany ochraniające przed szkodliwym działaniem łuku osoby pracujące obok. Ścianki lub parawany powinny być wykonane z materiału niepalnego lub trudno zapalnego, tłumiącego szkodliwe promieniowanie optyczne. Powinny one mieć wysokość co najmniej 2 m, z zachowaniem przy podłodze szczeliny wentylacyjnej.
-ściany i strop spawalni oraz wnętrza kabiny spawalniczej powinny być pomalowane farbami matowymi.
-stanowisko spawalnicze, na którym są stosowane ręczne uchwyty spawalnicze, powinno być wyposażone w osprzęt umożliwiający bezpieczne odłożenie lub zawieszenie uchwytu.
- stanowisko spawalnicze do spawania łukowego elektrodami otulinami powinno być wyposażone w pojemnik na resztki (ogarki) elektrod.
-stanowisko spawalnicze zlokalizowane na otwartej przestrzeni powinno być
zabezpieczone przed działaniem czynników atmosferycznych, a jego otoczenie chronione przed promieniowaniem łuku elektrycznego lub płomienia.
-materiały dodatkowe do spawania, napawania i lutowania, zawierające lub wydzielające substancje chemiczne stwarzające zagrożenie dla zdrowia pracowników, powinny być klasyfikowane i znakowane oraz posiadać karty charakterystyk, zgodnie z wymaganiami określonymi w odrębnych przepisach.
-połączenie kilku spawalniczych źródeł energii nie powinno powodować przekroczenia, w stanie bez obciążenia, dopuszczalnego napięcia między obwodami wyjściowymi połączonych źródeł energii.
-obwód prądu spawania nie powinien być uziemiony, z wyjątkiem przypadków gdy przedmioty spawane są połączone z ziemią.
-przewody spawalnicze łączące przedmiot spawany ze źródeł energii powinny być połączone bezpośrednio z tym przedmiotem lub oprzyrządowaniem, jak najbliżej miejsca spawania.
-zabronione jest przechowywanie w spawalni materiałów łatwo palnych.
-zabronione jest wykonywanie prac spawalniczych na urządzeniach będących pod ciśnieniem.
-Przy pracach spawalniczych wykonywanych w miejscach, w których powstające iskry, kropelki roztopionego metalu itp. mogą przy zetknięciu się z przedmiotami palnymi spowodować ich zapalenie. Przedmioty te należy zabezpieczyć np. przez pokrycie blachą, innymi materiałem niepalnym lub w inny sposób zabezpieczyć przed zapaleniem.
Profilaktyka lekarska:
Badania wstępne i okresowe dla spawaczy obejmuje zakres badań i przeciwskazań jak dla narażonych na:
-promieniowanie podczerwone i nadfioletowe
-pyły zawierające krzemionkę