Czy Trzecia Rzeczpospolita Polska jest państwem prawa ?

Trzecia Rzeczpospolita Polska istnieje od 1989 roku, kiedy to Polska odzyskała pełną suwerenność wewnętrzną i zewnętrzną. Od tamtej pory wprowadzana są w naszym kraju przepisy prawne, mające na celu stworzenie w pełni demokratycznego państwa opartego na prawie. Według mnie odpowiedź na pytanie zawarte w temacie jest pozytywna. Uważam, że Trzecia Rzeczpospolita jest państwem prawa, co udowodnię w dalszej części mojej pracy.
Po pierwsze Polska posiada konstytucję. Artykuł drugi tego dokumentu stwierdza jednoznacznie, że Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej. Zatem ustawa zasadnicza określa III RP jako państwo demokratyczne oparte na prawie i zasadach sprawiedliwości społecznej. W rzeczywistości to ustrój demokratyczny stwarza możliwość zbudowania prawego kraju. Co więcej, konstytucja mówi o podstawowych prawach każdego obywatela, np. godności- przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych, równości wobec prawa- wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne, ochronie życia- Rzeczpospolita Polska zapewnia każdemu człowiekowi prawną ochronę życia, nietykalności i wolności osobistej- każdemu zapewnia się nietykalność osobistą i wolność osobistą. Pozbawienie lub ograniczenie wolności może nastąpić tylko na zasadach i w trybie określonych w ustawie, ochronie życia prywatnego i rodzinnego- każdy ma prawo do ochrony prawnej życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia oraz decydowania o swoim życiu osobistym, i inne które stanowią fundament dla tworzenia prawego społeczeństwa. Również artykuł stwierdzający, że każdy ma obowiązek przestrzegania prawa Rzeczypospolitej Polskiej jest świadectwem prawości Polski. Należy zauważyć, że od 1989 roku w/w prawa są przestrzegane w pełni, a nie jak to było w czasach komunistycznych, że „inaczej interpretowano” tego typu artykuły konstytucyjne.
Po drugie- ustrój Rzeczypospolitej Polskiej opiera się na podziale i równowadze władzy ustawodawczej, władzy wykonawczej i władzy sądowniczej. Trójpodział władzy w Polsce zapewnia, że żadna z władz nie będzie stała ponad drugą. Władzę ustawodawczą, czyli prawodawczą sprawują Sejm i Senat, władzę wykonawczą Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej oraz Rada Ministrów, a władzę sądowniczą sądy i trybunały. To właśnie te instytucje mają być gwarantem istnienia państwa prawa. Parlament w naszym kraju tworzy system prawa. To on uchwala ustawy będące przepisami prawa. Prezydent i Rada Ministrów zarządzają państwem i prowadzą politykę wewnętrzną i zewnętrzną, tym samym zapewniają wykonanie ustaw stworzonych przez Sejm i Senat. Natomiast nad przestrzeganiem prawa czuwa władza sądownicza. Sądy rejonowe, okręgowe, apelacyjne, wojskowe, wojewódzkie sądy administracyjne, Naczelny Sąd Administracyjny oraz Sąd Najwyższy zajmują wszelkimi sprawami z zakresu prawa karnego i cywilnego. Trybunał Konstytucyjny sprawuje pieczę nad zgodnością ustaw i umów międzynarodowych z konstytucją, zgodnością ustaw z umowami międzynarodowymi, zgodnością przepisów prawnych wydawanych przez centralne organy państwowe z konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi i ustawami, zgodnością z konstytucją celów lub działalności partii politycznych oraz rozpatruje skargę konstytucyjną. Z kolei Trybunał Stanu jest organem, przed którym odpowiedzialność konstytucyjną ponoszą przedstawiciele najwyższych organów władzy państwowej. Obecne funkcjonowanie w/w trybunałów nie budzi w polskim społeczeństwie zastrzeżeń. Natomiast dużo złego mówi się o sądach w kontekście korupcji i opieszałości. Jednak moim zdaniem, ani łapówkarstwo, ani przeciąganie się procesów nie może świadczyć o tym, że III RP nie jest prawym krajem, gdyż tego typu procedery nie są na tak dużą skalę, jak wielokrotnie przedstawiają to media. Poza tym organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Zatem wspomniane instytucje podlegają również ustawom, co gwarantuje, że nie są „państwem w państwie”. Po trzecie Polska posiada system prawa, czyli zespół obowiązujących norm związanych z różnorodnymi dziedzinami życia politycznego i społeczno- gospodarczego. System ten uporządkowany jest według trzech zasad: hierarchiczności, spójności i zupełności. Ściśle związane z system prawa są jego gałęzie. W III RP jest ich dziewięć i tak naprawdę to one stanowią istotę praworządności w naszym kraju. Pierwszą gałęzią jest prawo konstytucyjne. Reguluje ono działanie najważniejszych instytucji wymienionych w konstytucji oraz podstawowe prawa i obowiązki obywateli. Drugą gałęzią jest prawo cywilne, które wprowadza ład w stosunki majątkowe między podmiotami prawa. Trzecią częścią jest prawo rodzinne , które normuje stosunki osobiste i majątkowe między małżonkami, dziećmi i rodzicami oraz relacje wynikające z przysposobienia, opieki i kurateli. Czwartą partycją jest prawo pracy, regulujące stosunki pracy i płacy oraz zapewnia bezpieczeństwo i higienę pracy. Piątą gałęzią jest prawo administracyjne, które stanowi zbiór norm prawnych określający stosunki społeczne powstałe w wyniku działalności organów administracji publicznej. Szóstą częścią jest prawo finansowe, będące zbiorem przepisów dotyczących finansów publicznych i zajmujących się nimi instytucji. Siódmą gałęzią jest prawo gospodarcze związane z przedsiębiorcami i ich działalnością. Ósmą częścią jest prawo karne mówiące, co w świetle prawa jest przestępstwem i jaka kara grozi za jego popełnienie. Ostatnią gałęzią jest prawo procesowe określające postępowanie przed sądami w sprawach cywilnych i karnych. Definicje gałęzi prawa mogą wydawać się zawiłe, ale w rzeczywistości normuje one wszystkie możliwe sytuacje, jakie mogą zajść w życiu każdego obywatela.
Regulacje te umożliwiają tworzenie ładu społecznego, a w efekcie państwa prawa. Można się spierać, jak egzekwowane jest w naszym kraju prawo, gdyż wielu ludzi jest niezadowolonych, ale trzeba uczciwie spojrzeć, że wiedza i kultura prawna Polaków wciąż jest niska. Nie zdają oni sobie sprawę z tego, że w/w instytucje są „dla nich”, a nie „przeciw nim”. Wraz z rozwojem świadomości prawnej Polaków nasz kraj będzie stawał się coraz silniejszym państwem prawa.