Struktura Kościoła z podziałem na 4 patriarchy (rzymski, konstantynopolitański, antiocheński, i aleksandryjski) uległą rozpadowi w VII wieku. Najważniejszą komórką kościoła było biskupstwo. We wczesnym średni. Tylko biskup miał prawo do głoszenia kazań, pozostali duchowni mogli odprawiać msze św. Z tych duchownych zrobiła się grupa duchowieństwa parafialnego. Na czele państwa Imperium Rzymskiego stał król-wódz, któremu zwykle podporządk.się wolni mężczyźnie-wojownicy. Najbliżsi współpracownicy tworzyli grupę arystokracji plemiennej. Merowingowie-frankowie stali się potęgą za panowania Chlodwiga(481-511)z rodu Merowingów. Chlodwig zjednoczył franków a nast. Zajmował tereny rzymskiej Galii i podporządkowywał sobie ludność i germ. Alamanów i Burgundów. Zdobycze Chlodwiga I- Akwitania, Neustria, Alamania. Obszar Franków- Austrazja, Zdobycze w latach 511-555-Turyngia, Bawaria, Recja, Burgundia, Prowansja, Gaskonia, Obszar luźno uzależni-Bretania. Koran-zawiera zasady wiary, określa obowiązki wiernych, reguluje życie społeczne, islam jest nie tylko religią ale też prawem, składa się ze 114 rozdziałów uporządk. Wg jej długości, podstawowe zasady(filary) wyznanie wiary, modlitwa odmawiana 5 razy dziennie, jałmużna, post w ramadanie. Imperium arabskie-państwo muzułm w epoce Mahometa-mekka, Medyna, podboje po 632r-idrysydzi, rostamidzi, aglabidzi, tolunidzi, handanidzi, chorasan, tahirydzi. Na aktywn.społ.skandynawskich wpłynęły-głód ziemi, przyrost demograficzny i przeludnienie, przemiany wewn, duże dochody, płynące z handlu morsk kryzys i rozpad państwa karolińskiego. Społeczeństwo feudalne(schemat)-wyższy senior, seniorzy, grupa Freud(senior i wasale) wasale, wasale II st. Wikingowie-umiejętn;posługiwanie się pismem runicznym, litery w tym alfabecie noszą nazwę run, zaś alfabet nazywa się futhark, runy w drewnie wykuwali w kamieniu, inna umiej. Była twórczość epicka. PEPIN MAŁY , Pepin Krótki (714 lub 715-768) syn Karola Młota, król Franków od 751; pierwszy król z dyn. Karolingów; od 741 majordom Neustrii i Burgundii; zdetronizował ostatniego z Merowingów i uzyskał zgodę papieską na wstąpienie na tron; 754 i 756 pobił Longobardów, ich ziemie przekazał papieżowi, co dało początek Państwu Kościelnemu; umierając podzielił państwo między synów: Karola Wielkiego i Karlomana. KAROL MŁOT , Karol Martel (ok. 688-741)nieprawy syn Pepina z Heristalu (Pepina II, ok. 640-714); twórca potęgi dyn. Karolingów; majordom frankijski od 715, faktyczny władca państwa Franków (od 717 części wsch., od 731 - całego królestwa), podporządkował sobie feudałów Neustrii i Burgundii, wzmacniając jedność państwa, podbił Fryzów, odparł najazdy Sasów; zreorganizował armię, tworząc ciężkozbrojną jazdę, dzięki której pokonał Arabów w bitwie pod Poitiers (732), powstrzymał inwazję arab. na Europę; stworzył zaczątki systemu lennego. CHLODWIG , łac. Clodovicus, franc. Clovis (466-511)od 481 król Franków, najwybitniejszy władca z dynastii Merowingów; wykorzystując upadek cesaratwa rzym. podbił 486 płn. Galię, 496 pobił Alemanów, 507 - Wizygotów, jednocząc wszystkich Franków i opanowując Galię oraz częściowo Germanię; 496 przyjął chrzest w obrządku kat.; po śmierci królestwem podzielili się jego 4 synowie. Od Ch. pochodzi imię Ludwik. KAROLINGOWIE- dynastia władców frankijskich wywodząca się od Arnulfa (zw. też Arnulfingami), biskupa Metzu, a po kądzieli od Pepina Starego (zmarł 640), majordoma na dworze Merowingów; twórcą potęgi dyn. był Karol Młot (stąd K.), którego syn, Pepin Mały, koronował się w 751; najwybitniejszym przedstawicielem dynastii był Karol Wielki; 840 po śmierci Ludwika Pobożnego i rozpadzie monarchii wyodrębniły się linie K.: włoska (do śmierci Ludwika II, 875), niemiecka (do śmierci Ludwika Dziecięcia, 911), francuska (wygasła na Ludwiku V, zmarłym 1005, pozbawionym tronu 987 przez Hugona Kapeta). MEROWINGOWIE- dynastia panująca V-VIII w. w państwie Franków; nazwę wzięła od Merowecha (Meroweusza), zmarłego ok. 457; jego wnuk Chlodwig I (zmarł 511) zjednoczył Franków i podbił prawie całą Galię z częścią Germanii; po zgonie Dagoberta I (639) utracili władzę na rzecz majordomów; by wyróżniać się spośród poddanych, tylko czł. rodu M. mieli prawo noszenia nigdy nie przycinanych (blond) włosów. LONGOBARDOWIE- lud zachodnioeur.; na pocz. n.e. mieszkali nad Łabą, od VI w. w Panonii, w 2. poł. VI w. podbili płn. Italię i utworzyli król. Lombardia (Longobardia); wyznawali arianizm, w VII w. przyjęli katolicyzm i ulegli romanizacji; 774 podbici przez Karola Wielkiego, który włączył Lombardię do swego imperium.