Znaczenie bakterii w życiu człowieka

Bakterie są najstarszymi, najmniejszymi i najprostszymi organizmami jednokomórkowymi, które występują we wszystkich środowiskach, nawet w tych w których inne organizmy nie są w stanie przeżyć. Są wszechobecne, To niezwykle szerokie rozprzestrzenianie się bakterii możliwe jest dzięki bardzo drobnym wymiarom tych organizmów, ich ogromnej sile rozrodczej, odporności na niekorzystne dla życia warunki otoczenia i wielkiej różnorodności wymagań życiowych.

Bakterie w przyrodzie i w życiu człowieka odgrywają bardzo ważną rolę.

Różnorodność kształtów komórek bakteryjnych nie jest zbyt wielka. Wyróżniamy m.in. takie kształty: ziarniaki, laseczki, przecinkowce, śrubowce, cylindryczne, spiralne, kolonijne. Są najprostszymi organizmami, cechuje je stosunkowo prosta budowa. Spełniają one jednak wszystkie charakterystyczne dla świata ożywionego zasadnicze funkcje życiowe: odżywianie, oddychanie i rozmnażanie.

Bakterie spełniają wielka role w stosunku do naszej Ziemi. Gdyby ich nie było, powierzchnia naszej planety pokryta byłaby wielometrową warstwą martwych organizmów, rośliny nie rosłyby przez brak soli mineralnych w glebie. Brak roślin spowodowałoby śmierć roślinożerców, brak roślinożerców to pewna śmierć mięsożerców czyli zagłada życia na Ziemi.

W gospodarstwie domowym rozkładają papier, drewno, farbę, gumę. Ogromną rolę odgrywają bakterie w oczyszczaniu wód i ścieków, co przy dzisiejszym stanie zanieczyszczania rzek ma coraz większe znaczenie. Bakterie rozkładają szczątki roślinne i zwierzęce, przeciwdziałając gromadzeniu się ich w coraz większej ilości.
Na skutek działalności tych mikroorganizmów ulegają one rozkładowi na związki proste, jak amoniak, dwutlenek węgla i woda, które zostają włączone w ogólny obieg materii.

Na skale przemysłową produkuje się z pomocą bakterii wiele witamin, różnych substancji chemicznych i kwasów organicznych.
Dla rolnictwa bardzo ważna jest rola glebotwórcza bakterii. Bakterie podnoszą żyzność gleby, wzbogacając ją w przyswajalne dla roślin składniki odżywcze. Na
gruntach uprawnych rozkładają obornik lub kompost. Podnoszą jej walory i dzięki próchnicy zwiększa się żyzność jak również nadaje jej strukturę gruzelkowatą co zwiększa przewiewność i dłuższe zatrzymywanie wody.

Również ludzie wykorzystują bakterie do produkcji serów, kefirów, kiszą kapustę, ogórki, z nich robi się szczepionki. W procesach fermentacji powstaje m.in. alkohol etylowy, kwas mlekowy, kwas octowy i wiele innych użytecznych substancji. Również, aby piwo miało swój aromat muszą zadziałać bakterie. Są też bakterie które wywołują zaburzenia specjalnie prowadzonych procesów fermentacyjnych i powodują psucie się artykułów spożywczych, często na wielką skale.

Bakterie są również w stanie wytworzyć kwas siarkowy niszczący np. mury, cegły, zaprawę, cement. Rozpuszczają również przedmioty żelazne. Przez te procesy trzeba często konserwować zabytki, dzieła sztuki.

Mimo iż bakterie w wielkiej mierze spełniają pozytywna funkcje w naszym życiu, bywają też niekorzystne dla roślin, zwierząt jak i człowieka, ponieważ wywołują wiele chorób takich jak np. roślin (więdnięcia, nekrozy, zgnilizny, powstawanie rakowatych narośli), zwierząt (wydzielanie jadów), ludzi (cholera, trąd, gruźlica, angina, zapalenie opon mózgowych, zatrucia). Bakterie powodują również brzydka chorobę wąglika. A ta choroba powoduje gnicie płuc, jeśli nie zostanie szybko wykryta, a niestety często tak się dzieje, człowiek umiera wolną śmiercią wskutek uduszenia.

Bakterie są więc bardzo ważną częścią przyrody, bo to dzięki nim jest obieg węgla, azotu, siarki, fosforu i innych pierwiastków, biorą udział w procesie kiszenia i są niezbędnym ogniwem w obiegu materii. Produkują kwasy organiczne i witaminy, ale niszczą też wspaniałe budowle, powodują gnicie produktów spożywczych i artykułów przemysłowych, są przyczyna powstania wielu chorób roślin, zwierząt, człowieka. W dniu dzisiejszym człowiek nauczył się opanowywać większość chorób bakteryjnych. Zaczął wykorzystywać umiejętności bakterii w wielu gałęziach przemysłu. Poznał ogromną rolę bakterii w kształtowaniu życia na Ziemi. Zrozumiał, że życie na naszej planecie bez udziału bakterii nie byłoby możliwe.