Atomy są zbudowane z protonów i neutronów zgromadzonych w jądrze atomowym oraz elektronów rozmieszczonych na powłokach.
w !919r. Niels Bohr stworzył pierwszy zgodny z obecnymi osiągnięciami nauki model budowy atomu. Oparł się ona na teorii A. Einsteina i M. Palncka mówiącej że energia promienista jest pobierana lub oddawana przez atom w ściśle określonych porcjach. Owe porcje energii są całkowitą wielokrotnością pewnej minimalnej energii.
Dwa postulaty Bohra.
I Elektron w atomie może przemieszczać się tylko tak, aby jego energia przyjmowała ściśle określone wartości
II Elektron poruszający się po swojej orbicie nie traci energii
Wg Bohra elektrony poruszają się po Orbitach kołowych zwanych stacjonarnymi
wraz ze wzrostem nr. Powłoki maleje energia elektronów
Każdy układ dąży do osiągnięcia jak najniższej energii.
Energia jonizacji to najmniejsza ilość energii potrzebna do przeniesienia elektronu z atomu w nieskończoność.
To ilość energii niezbędna do oderwania jednego elektronu od obojętnego atomu, nosi nazwę I energii jonizacji
ē
Li ↔Li + + ē
II energia jonizacji jest to najmniejsza ilość energii potrzebna do oderwania jednego elektronu od jednododatniego jonu.
Li+ ↔ Li 2+ + ē
III enrgia jonizacji
Li2+ ↔Li3++ ē
Izotopy – to odmiany tego samego pierwiastka, różniące się liczbą neutronów w jądrze
Dzielimy je na: naturalne i sztuczne. Naturalne wytwarzane są w przyrodzie, a sztuczne powstają w bazie przemian promieniotwórczych przeprowadzonych przez człowieka.
Dzielimy też na: trwałe czyli stabilne, których jądra nie ulegają samorzutnym przemianom w inne i na izotopy nietrwałe, które ulegają samorzutnym przemianom w inne.
(Izotopy)Różnią się od siebie intensywnością i czasem połowicznego zaniku czyli rozpadu (T1/2) po upływie którego połowa próbki ulega rozpadowi2
Pierwiastek promieniotwórczy-
to taki pierwiastek który ulega przemianom promieniotwórczym, charakteryzuje je zdolność do rozpadu ich jąder, Dzięki takim pierwiastkom dzielimy je na promieniotwórczość naturalną i sztuczną
Rodzaje promieniowania:
a) promieniowanie α (alfa)- najsłabsze promieniowanie, składa się z dodatnio naładowanych cząstek czyli protonów, zatrzymane jest zwykłą kartkę papieru, promieniowanie to jest strumieniem jąder helu poruszających się z duża szybkością.
b) promieniowanie β (beta) – składa się z ujemnych cząstek elementarnych, czyli elektronów poruszających się z dużą prędkością, zatrzymywane jest przez blaszkę aluminiową.
c) promieniowanie γ(gamma) – promieniowanie o największym zasięgu, składa się z obojętnych cząstek czyli neutronów, jest promieniowaniem elektromagnetycznym zatrzymywane przez kilkucentymetrową osłonę ołowiu.
Przemiany
a) α (alfa)
Jest to emisja ciężkich cząstek przez jądro atomowe do jądra atomu helu.
Każdej przmianie promieniotwórczej towarzyszy duża ilość energii w postaci promieniowanie gamma.
Promieniowanie α i β nazywamy promieniowaniem korpuskularno- falowym a promieniowanie γ falowym.
Prawo zachowania masy – masa substratów w reakcji chemicznej jest równa masie otrzymanych produktów.
Prawo stosunków stałych – różne próbki tego samego związku chemicznego zawierają składniki pierwiastkowe (pierwiastki) w jednakowych proporcjach
Dalton – przez niego została sformułowana nowoczesna teoria atomistyczna
Ruchy Browna – to niewielkie gwałtowne przesunięcia mikroskopijnej wielkości drobinek, powodowane nierównomiernością zderzeń atomów z tymi drobinkami
Nukleonami – nazywamy protony i neutrony
Pikometr – tej jednostki uzywamy do określenia wielkości atomów 1pm = 1 * 10 –12m
1 Nanometr – odpowiada wielkości typowych cząsteczek związków nieorganicznych.
Nanotechnologia – umożliwia tworzenie elementów zbudowanych z niewielkiej liczby atmów.
Gaz elektronowy – cząstkami składowymi metali są kationy metalu i elektrony tworzące ten gaz.
W plazmie (nazwanej czwartym stanem skupienia materii) istnieją obok siebie cząsteczki, atomy, kationy i elektrony
Cząstki subatomowe – czyli protony, neutrony i elektrony
Jądra atomowe – mają średnice ok. 100 tys. razy mniejszą niż ich atomy
Atom – to „cegiełka” tworząca pierwiastki i związki chemiczne.
Do atomów zaliczmy wszystkie cząstki, które wykazują jednocześnie 4 właściwości: są dokładnie kuliste, elektrycznie obojętne, mają średnice w przedziale (60 – 500) * 10-12m oraz masę w przedziale (1,66 – 500) * 10-12kg
Nukleony – to cząstki tworzące jądra atomowe czyli protony o neutrony.
Nulkid – atom, którego jądra zawierają określoną liczbę protonów i neutronów. Opisujemy go za pomocą tak zwanych liczb jądrowych: liczby atomowej Z i liczby masowe A
Liczba atomowa czyli numer pierwiastka w układzie okresowym to liczba protonów w jądrze atomu pierwiastka.