Migracje,cznniki przyrodnicze i pozaprzyrodnicze,rozmieszczenie ludnosci,gestosc zaludnienia,mniejszosci

MIGRACJE- przemieszczanie się ludności mające na celu zmianę miejsca pobytu.

Przyczyny migracji.
- poprawa warunków życia
- znajdowanie pracy
- schronienie przed prześladowaniami politycznymi
- tolerancja dla własnych poglądów
Podział migracji:
czas trwania:
- czasowe, w tym okresowe, -kiedy migrant planuje powrót
- stałe - migrant ma zamiar pozostać w miejscu docelowym na stałe;
ze względu na zasięg
- migracja wewnętrzna (przemieszczanie się ludności w granicach danej jednostki administracyjnej (miasto, gmina, województwo, etc.) lub politycznej (państwo), występuje w granicach kraju zamieszkania)
- migracja zewnętrzna (- przemieszczanie się ludności z jednej jednostki administracyjnej lub politycznej do innej, ;zmienia kraj zamieszkania)
kierunek przemieszczania się:
- emigracja - wyjazd,
- imigracja - przyjazd.

-migracje dobrowolne-migrant sam podejmuje decyzje o zmianie miejsca pobytu
-migracje wymuszone

Rodzaje migracji:
-emigracja/ opuszczenie miejsca pobytu
-imigracja/ przybycie na nowe miejsce
- repatriacja/ powrót zorganizowany przez władzę
- reemigracja/ powrót z emigracji
- deportacja/ wydalenie z kraju
- ewakuacja/ opuszczenie kraju spowodowane zagrożeniem

- kraje emigracyjne / te z których ludność odpływa (kraje Afryki,Azji,Meksyk)
- kraje imigracyjne / te do których ludność napływa (wysoko rozwinięte-USA ,Kanada)
- przyrost naturalny / róznica między liczbą urodzeń a liczbą zgonów.
- przyrost rzeczywisty /przyrost naturalny +saldo migracji zagranicznych.
- saldo migracji/ różnica między napływem (imigracja) a odpływem (emigracja) ludności z danego obszaru w określonym czasie.
- wskaźnik przyrostu naturalnego / róźnica między liczbą urodzeń a liczbą zgonów,obliczana w promilach.-
- uchodzca-człowiek uciekający przed groźbą utraty życia, zazwyczaj po ustaniu walk powracający na dawne miejsce pobytu
- drenaż mózgów – migracja wysokokwalifikowanych pracowników z krajów biedniejszych do bogatszych.
Skutki migracji do krajów wysoko i słabo rozwiniętych

= wysoko rozwinięte:
- zwiększenie przyrostu (młodzieży )naturalnego ludności
- przypływ ludności wykwalifikowanej
- odbieranie pracy ludności rodzimej
- konkurencja rynku pracy

= słabo rozwinięte:
- zmniejszenie wzrostu naturalnego
- zmniejszenie wykwalifikowanej kadry
- spadek bezrobocia
- zwiększenie możliwości wyżywienia.

Społeczeństwo – duża grupa zamieszkująca dane terytorium; ogół obywateli zamieszkujących obszar danego państwa;terminu tego używa się również do określenia kategorii czy warstw społecznych czy tez całej żyjącej ludności(społeczeństwo globalne)
- ekumena / obszary Ziemi stale zamieszkiwany i wykorzystywany gospodarczo
- anekumena / obszary Ziemi nie zamieszkane i nie wykorzystywane gospodarczo.Obejmuje morza, oceany, pustynie, obszary polarne i wysokogórskie.-przejściowo zamieszkiwane lub wykorzystywane tylko do celów gospodarczych (subekumeny)
- poraekumena /obszar na kuli ziemskiej zamieszkany przez człowieka jedynie okresowo np.:koczownicy.
- determinizm geograficzny / kierunek rozwijający się od końca XIX w.,przypisujący środowisku geograficznemu główną lub wyłączną rolę w kształtowaniu rzeczywistości społeczeństwa.
- indeterminizm geograficzny /poglad który głosi że istnieją zjawiska nie podlegające prawom przyrody
- posybilizm / kierunek rozwijający się od początku XX w.,przyznający człowiekowi i społeczeństwom
głowną rolę w kształtowaniu środowiska przyrodniczego.(przeciwieństwo determinizmu geograficznego).
-eksplozja demograficzna / określenie szybkiego tempa przyrostu rzeczywistego liczby ludności w danym regionie .Przyjmuje się że przyrost przekracza 3% , oznacza to podwojenie ludności w ciągu 24 lat czyli w ciągu jednej generacji.Przyczyną jest spadek liczby zgonów(wydłużenie życia).

Czynniki przyrodnicze i pozaprzyrodnicze rozmieszczenia ludności na świecie.
Przyrodnicze czynniki rozmieszczenia ludności:
- klimat
- odległość od morza
- ukształtowanie powierzchni
- sieć rzeczna (wody)
- gleby(żyzność gle
- surowce mineralne

Rozmieszczenie ludności na powierzchni globu jest bardzo nierównomierne. Dzieje się tak między innymi za sprawą umiejscowienia ujęć wody, surowców mineralnych i gleb. Czynniki przyrodnicze decydują w dużym stopniu o obszarach kuli ziemskiej, na których człowiek może zaspokajać swoje naturalne potrzeby i pracować w celu pozyskania środków na swoje utrzymanie i rozwój. Obszary, które spełniają wyżej wymienione warunki nazywamy ekumeną.
Najwięcej ludności świata, bo około 52%, zamieszkuje tereny usytuowane nie dalej niż 200km od źródeł wody. Tereny, wyłączając Antarktydę, stanowią około 26% lądów.
W rozpatrywaniu rozmieszczenia gatunku ludzkiego na Ziemi ważne jest zagadnienie mówiące o gęstości zaludnienia.

Bariera świetlna- ogranicza warunki życia poprzez deficyt lub nadmiar światła. Deficyt światła występuje w wysokich szer. geograficznych, w których panuje zjawisko dni i nocy polarnych. Ograniczona ilość światła w niektórych porach roku, ma wpływ na samopoczucie człowieka, stan psychiczny, zdolność do koncentracji i wysiłku. W sposób pośredni światło oddziałuje na życie człowieka, poprzez wpływ na rośliny służące jako pożywienie lub surowiec. Wiele roślin uprawnych dostosowało się do rytmu dnia i nocy, do tego stopnia że różnią się rośliny długiego dnia (ziemniaki) i krótkiego dnia (ryż).
Bariera termiczna- jest powiązana z barierą świetlną, gdyż dł. dnia i wys. słońca mają decydujący wpływ na temp powietrza danego obszaru. Organizm człowieka posiada bardzo małą tolerancję termiczną, toteż w warunkach odchylenia temp od normy konieczna jest termoregulacja poprzez odpowiedni pokarm, odzież, mieszkanie. Życie na obszarach polarnych i subpolarnych jest możliwe bądź przy niewielkiej gęstości zaludnienia, bądź przy dostawach żywności i innych artykułów z terenów z terenów rolniczych.
Bariera wodna- stanowi gł. brak wody, bariera deficytu wody pojawia się najsilniej w klimatach gorących, gdzie przy wysokich temp i wysokim parowaniu opady przekraczające prawie dwu, trzykrotnie sumę w innych strefach klimatycznych, nie rekompensują strat wilgoci powstałych w wyniku parowania
Bariera wysokości- spowodowana spadkiem ciśnienia atmosferycznego wraz z wysokością, wywołującym rozrzedzenie powietrza oraz zmniejszenia ilości tlenu. Nachylenie stoków w górach utrudnia dział gospodarczą, poprzez przyspieszoną denudację, ruchy masowe, erozję gleby. Przykładem intensywnej terasowej gospodarki jest kotlina Syczrańska, Korea, Japonia ,Wietnam.

strefa okołobiegunowa- niedostateczna ilość światła-spadek aktywności organizmów, niemożliwa fotosynteza., wystepowanie niskich temperatur i krótkiego okresu wegetacyjnego-niemożliwa uprawa roli. mieszkańcy tych sterf jeśli nie korzystaja z dostaw żywności to mogą tylko korzystać z zasobów pochodzenia zwierzęcego.
strefa zwrotnikowa-brak wody- główny czynnik słabego zaludnienia.
Wysokie temp i obfite opady sprzyjają rozwojowi roślinności;wilgotne lasy równikowe są obszarami nie sprzyjającymi człowiekowi ze względu na trudna wykarczowania roślinność i szybko jałowiejące gleby;śmiertelnym niebezpieczeństwem SA choroby wywoływane przez drobnoustroje chorobotwórcze.
Rozmieszczenie na obszarach górzystych jest różne; w Afryce Wsch. zbocza gór SA zamieszkiwane ze względu na wyższe opady. Na obszarach chłodnych są słabiej zaludnione z pododu niskiej temp.;wystepownia mało żyznych i zagrożonych erozją gleb.W wysokich partiach gór wystepuje niższe ciśnienie utrudniające oddychanie.

Ludzie zamieszkujący obszary o niesprzyjających warunkach przyrodniczych wykazują swoiste przystosowania:
- na obszarach o dużym nasłonecznieniu – ciemny kolor skóry
- blada skóra mieszkańców strefy subpolarnej ułatwia organizmowi wykorzystanie promieniowania słonecznego
-we krwi mieszkańców wysokich gór –duzo hemoglobiny-zwieksza pobieranie tlenu z rozrzedzonego powietrza

Wpływ elementów środowiska na człowieka:
- bezpośredni – zależność miedzy ilościa promieniowania słonecznego a człowiekiem
- pośredni- łańcuch reakcji:ilość promieniowania słonecznego- temp. powietrza-długość okresu wegetacyjnego-roślinność- czlowiek

Pozaprzyrodnicze czynniki rozmieszczenia ludności:
- historyczne
- ekonomiczne
- polityczne
Na początku człowiek był uzależniony od przyrody Jednak w wyniku rozwoju cywilizacyjnego współczesne rozmieszczenie ludności na Ziemi jest tylko pośrednio zależne od środowiska naturalnego.. Obecnie o gęstości zaludnienia decydują czynniki ekonomiczne i polityczne, związane z rozwojem nauki i techniki, przemysłu, wiedzy o środowisku i akumulacji kapitału, a także poszukiwanie źródeł utrzymania. W związku z tym człowiek przekracza naturalne bariery i opanowuje obszary nie sprzyjające jego życiu i pracy, przystosowując swój organizm do tych trudnych warunków egzystencji.
Do podstawowych czynników ekonomicznych i politycznych, decydujących o rozmieszczeniu ludności, należą: występowanie bogactw naturalnych, rozwój przemysłu przetwórczego, powstawanie ośrodków i okręgów przemysłowych, wielkość gospodarstw rolnych i sposób gospodarowania gruntami, sieć transportu, a także polityka skierowana na zwiększenie produkcji, dochodów rolników, zagospodarowanie terenów o trudnych warunkach naturalnych. Im wyższy jest poziom rozwoju społeczno-gospodarczego krajów, tym większą rolę odgrywają w nich czynniki ekonomiczne i polityczne w rozmieszczeniu ludzi na Ziemi.
Przykładem czynnika politycznego, który wywarł wpływ na sposób rozmieszczenia ludności, były decyzje o zaludnieniu Syberii, Kazachstanu i innych regionów przez ludność, kierowaną tu lub deportowaną ze wszystkich republik byłego ZSRR i obszarów należących w okresie międzywojennym do Polski.

GĘSTOŚĆ ZALUDNIENIA-podstawowy miernik intensywności zaludnienia wyrażający liczbę osób przypadających średnio na 1 km2. (iloraz liczny ludności na danym obszarze obszarze powierzchni tego obszaru).

Ziemię zamieszkuje ponad 6 mln ludzi.
Kontynenty ze względu na powierzchnię:Azja;Afryka;Ameryka PN,AmerykaPd,Antarktyda;Europa;Australia
Kontynenty:gęstość zaludnienia: Azja- 111 os/km2, Europa- 32 os/km2, Afryka- 23 os/km2, Ameryka Północna i Środkowa- 19 os/km2, Ameryka Południowa- 18 os/km2, Oceania 3 os/km2.

Do obszarów największej koncentracji ludności należa:
- Azja Wsch i Południowa;wsch Chiny, Indie, Japonia, Wietnam
- Europa Zach,Południowa Środkowo Wschodnia po Morze Czarne
- Ameryka Północna Środkowa obszar między Wielkimi Jeziorami, wybrzeżem atlantyckim łącznie obszarów Appalachami i pasmem wybrzeża Pacyfiku. Obszar ten obejmuje ponadto zespół miejski Meksyku.
- Ameryka Południowa- pas wybrzeża Atlantyku z wyraźnie wyróżniającymi się zespołami miejskimi- Rio de Janeiro, Sao Paulo i Buenos Aires.
- Afryka- delta Nilu oraz obszar wzdłuż doliny Nilu po Wyżynę Abisyńską, wybrzeże Zatoki Gwinejskiej, głównie u ujścia nigru.



Państwa o największej gęstości: (Azja) Bangladesz, Korea Południowa, Japonia i Sri Lanka.

Państwa o największej gęstości (Europa) Holandia, Belgia, Wielka Brytania, Niemcy

Najmniejszą gęstością zaludnienia charakteryzują się obszary, na których m.in. brak wody, istnieje niedostatek ciepła i światła, występują duże wysokości n.p.m. stanowiące bariery do rozwoju osadnictwa.


Polska zaliczana jest do krajów Europy o średnim poziomie gęstości zaludnienia - 124 osób na km2. Wskaźnik ten jest około 3 razy niższy niż w Holandii (370 osób na km2), a 6 razy wyższy niż w Szwecji (20 osób na km2).

Najgęściej zaludnione są województwa centralnej i południowej część kraju:

• Śląskie - 398 osób na km2
• Małopolskie - 212 osób na km2
• Dolnośląskie - 150 osób na km2
• Łódzkie - 147 osób na km2
• Mazowieckie - 142 osób na km2

Najsłabiej zaludnione są województwa wschodnie i północne:

• Warmińsko - Mazurskie - 60 osób na km2
• Podlaskie - 61 osób na km2
• Lubuskie - 73 osób na km2
• Zachodniopomorskie - 76 osób na km2
• Lubelskie - 89 osób na km2

Przyczyny niskiej gęstości zaludnienia:

słaby rozwój miast i przemysłu
słabe warunki naturalne - niekorzystne dla rolnictwa (zbielicowane gleby, urozmaicona rzeźba terenu, krótki okres wegetacji, dużo jezior, duża lesistość)

Przyczyny wysokiej gęstości zaludnienia:

warunki naturalne (rozmieszczenie surowców, zasoby wodne, warunki klimatyczne, gleby)
warunki polityczne i społeczne

Czynniki kształtujące wielkość zaludnienia:

przyrost naturalny czyli różnica pomiędzy liczbą urodzeń żywych, a liczbą zgonów w danym okresie.
ruch wędrówkowy - migracje zewnętrzne
kataklizmy - wojny, klęski żywiołowe, epidemie

Etapy rozwoju demograficznego w Polsce:

1. lata 1939 - 1945 straty wojenne
2. lata bezpośrednio po II wojnie światowej - wysoki przyrost naturalny na skutek szybkiego wzrostu liczby urodzeń tzw. przyrost komensacyjny związany z poprawą warunków życia ludności po II wojnie światowej oraz z naturalnym dążeniem populacji do odbudowy strat wojennych - powojenny wyż demograficzny (kulminacja w 1956 roku)
3. niż demograficzny lat 60-tych (kulminacja w 1969 rok) spowodowany wchodzeniem w wiek zawierania małżeństw nielicznych roczników czasu wojny
4. wyż demograficzny lat 70-tych (kulminacja w 1976 roku) - tzw. echo wyżu powojennego, gdy roczniki wyżu powojennego wchodziły w wiek zawierania małżeństw.
5. niż demograficzny lat 80-tych przyrost naturalny obniżył się w wyniku wchodzenia w wiek dojrzały roczników niżowych lat 60-tych.
6. w roku 1999 przyrost naturalny miał wartość ujemną , tzn. była większa liczba zgonów niż urodzin (jedynie 380 tys. urodzeń) najmniej od okresu II wojny światowej.



Struktura demograficzna:

• Struktura według płci:

W Polsce obserwuje się przewaga liczby mężczyzn nad liczbą kobiet do około 40 roku życia, powyżej tego wieku przeważają kobiety, ponieważ umieralność mężczyzn w wieku 40 - 60 lat wyższa niż u kobiet (które żyją przeciętnie 8 - 9 lat dłużej)

• Struktura według wieku:

W strukturze wiekowej przeważają ludzie młodzi - ponad 40% ludności nie przekroczyło 30. roku życia.

Podział ludności według wieku:

w wieku poprodukcyjnym - 5,5 mln, [ludzie w wieku emerytalnym]
w wieku produkcyjnym - 23,2 mln [ ludzie pracujący lub zdolni do pracy]
w wieku przedprodukcyjnym - 9,8 mln.[ dzieci i młodzież]

Społeczeństwa:
- młode przechodzące przez druga i trzecia fazę cyklu demograficznego;udział najmłodszych grup wiekowych jeste bardzo duży;kraje o Wysokiem przyroście naturalnym;kraje biedne.
-zastojowe – przechodzenie od 3 do 4 fazy cyklu demograficznego;brak dominacji jakiejkolwiek z grup wiekowych
- stare – 4 faza cyklu, ludność w wieku poprodukcyjnym stanowi ponad 15%

Struktura zawodowa:

Podstawowe kryterium stanowi praca, według której dzielimy ludzi na:
• aktywnych zawodowo (pracujący i bezrobotni)
• biernych zawodowo.

Polska należy do krajów o stosunkowo niskim poziomie aktywności zawodowej ludności. Współczynnik aktywności zawodowej wynosi 45% podczas gdy w Danii wynosi on 57%, w Republice Czeskiej 53%, a w Rosji 52%. Dużym problemem społecznym w Polsce jest bezrobocie. W 1998 roku bezrobocie dotyczyło ogółem 1,8 mln osób (10% stopa bezrobocia).

Najwyższą stopę bezrobocia notuje się w województwach:

• Warmińsko - Mazurskim - 18,9
• Kujawsko - Pomorskim
• Zachodniopomorskim

Najniższą stopę bezrobocia notuje się w województwach:

• Śląskim - 6,2
• Małopolskim
• Wielkopolskim

Struktura pracujących według sektorów własności:

• sektor publiczny (30,9% ogółu pracujących)
• sektor prywatny (69,1% ogółu pracujących)



Struktura ludności wg płci na świecie:

W większości krajów świata istnieje przewaga liczebna kobiet nad mężczyznami szczególnie w starszych grupach wiekowych. Zjawisko to jest wyraźne zwłaszcza w krajach wysoko rozwiniętych, a u jego podstaw leży zarówno wysoki poziom warunków bytowych jak i wyższa śmiertelność wśród mężczyzn (wojny, wypadki, choroby zawodowe, bardziej wyczerpujący tryb życia itp.). przewaga mężczyzn jest natomiast charakterystyczna dla krajów ubogich, gdzie wysoka śmiertelność wśród kobiet jest następstwem ciężkiej pracy fizycznej, niskiego poziomu opieki lekarskiej i zdecydowanie niższą, zwłaszcza w krajach muzułmańskich pozycja społeczną kobiet. Lokalne dysproporcje w strukturze płci mogą być ponadto spowodowane działaniami wojennymi lub też emigracją mężczyzn w poszukiwaniu za pracą.



Struktura ludności wg wieku

Bezpośrednim następstwem ruchu naturalnego ludności jest struktura wieku. Kraje wysoko rozwinięte charakteryzuje mały udział dzieci i młodzieży w ogólnej liczbie ludności (zwykle rzędu 20-30%), podczas gdy w krajach rozwiniętych jest on bardzo wysoki jest on bardzo wysoki i może sięgać nawet 50%. Inną cechą charakterystyczną dla struktury wiekowej krajów wysoko rozwiniętych jest tzw. zjawisko straszenia się społeczeństw czyli rosnący udział ludności w wieku produkcyjnym, wynika to zarówno z wydłużenia się średniego czasu długości życia ludzkiego, jak i malejącego przyrostu naturalnego.

Struktura zawodowa

Strukturę zawodową ludności rozpatruje się w układzie sektorowym.

SEKTOR I rolnictwo, leśnictwo, rybołówstwo, myślistwo i przemysł wydobywczy.

SEKTOR II przemysł przetwórczy i budownictwo.

SEKTOR II handel i usługi.


JĘZYKI. Istnieje ok. 3000 języków
Mimo, że języki są tak różne łączą je pewne podobieństwa.
Ze względu na pochodzenie języki dzielimy na rodziny - grupy językowe/pochodzące z jednego i wspólnego prajęzyka m.in.: rodzina indoeuropejska, kuszycko-semicka, bantu, drawijska, chińsko-tybetańska, atłajska. Rodziny językowe dzielą się na grupy, jak np. rodzina indoeuropejska na grupy języków słowiańskich, germańskich i innych. Z kolei grupy dzielą się już na poszczególne języki.

Najbardziej używanymi językami są: chiński, hindi, angielski, hiszpański, rosyjski, arabski, bengalski, portugalski.

RELIGIE. Słowo \\\"religia\\\" pochodzi od łacińskiego terminu religio, które znaczy tyle co: związywać ze sobą, spajać, wiązać. Religią możemy nazwać stosunek pomiędzy człowiekiem, a światem nadprzyrodzonym. Jest to forma świadomości społecznej dotycząca genezy (zespół warunków i przyczyn, które złożyły się na powstanie i rozwój czegoś), struktury (układ i wzajemne relacje elementów stanowiących całość) i celu istnienia człowieka, ludzkości, świata oraz zasady postępowania moralnego obowiązujące wyznawców: kultu, obrzędów i praktyk.

Religie możemy podzielić na: plemienne, narodowe i światowe.

Wyznania plemienne są to wierzenia istniejące w granicach jednego plemienia, a wspólne kulty, i sanktuaria wzmacniają to wyobrażenie. Obecnie ogólna liczba wyznawców religii plemiennych wynosi prawie 100 milionów, czyli 1,7 % ludności świata. Tą religię wyznają przede wszystkim mieszkańcy Afryki i Azji.

Religie narodowe obejmują już większy obszar. Do nich należą m. in. religie wymarłe takie jak: egipska, grecka i rzymska oraz istniejące współcześnie: judaizm, hinduizm, religie Chin (konfucjanizm, taoizm, chińska odmiana buddyzmu) i sintoizm. Istnieje ponad 900 milionów wyznawców tych religii, co równa się z 17,2 % ludności świata.

W religie światowe (uniwersalistyczne) wchodzą te religie, które obejmują obszar ponadnarodowy i zakładają głoszenie prawd swojej wiary całej ludzkości. Do tej religii należy najbardziej rozprzestrzeniona religia chrześcijanizm (1 mld 860 mln wiernych), islam, buddyzm i bahaizm oraz nieistniejący już manichenizm. Religie te liczą ok. 3,5 miliarda wiernych, inaczej 64,8 % mieszkańców naszego globu. Wszystkie religie światowe pochodzą z Azji.

Religie możemy podzielić jeszcze według wielu kryterium m.in. na monoteistyczne - wyznające wiarę w jednego Boga i politeistyczne - uznające wielobóstwo.

Ponad 98% ludności Polski to Polacy, mniejszości narodowe stanowią jedynie 1,5%.

Mniejszości narodowe w Polsce:
- Niemcy zamieszkuja tereny województw: opolskiego - 104 399, śląskiego - 30 531, dolnośląskiego - 1 792, warmińsko-mazurskiego - 4 311, pomorskiego - 2 016, zachodnio-pomorskiego - 1 014, wielkopolskim - 820, kujawsko-pomorskim - 636, lubuskim - 513 mazowieckim - 351, łódzkie - 263.
- Białorusini województwa podlaskiego; w województwie podlaskim - 46 041, mazowieckim - 541, warmińsko-mazurskim - 226, lubelskim - 137, pomorskim - 117, zachodnio-pomorskim - 117.
- Ukraińcy województwie warmińsko-mazurskim - 11 881, zachodniopomorskim - 3 703, podkarpackim - 2 984, pomorskim - 2 831, dolnośląskim - 1 422, podlaskim - 1 366, lubuskim - 615, mazowieckim - 579, małopolskim - 472, lubelskim - 389, śląskim - 309.
- Romowie województwie małopolskim - 1 678, dolnośląskim - 1 319, mazowieckim - 1 291, śląskim - 1 189, wielkopolskim - 1 086, łódzkim - 1 018, opolskim - 847, podkarpackim - 712, zachodnio-pomorskim - 699, lubelskim - 670, kujawsko-pomorskim - 634, warmińsko-mazurskim - 426, podlaskim - 365, świętokrzyskim - 338, lubuskim - 272, pomorskim - 187. Romowie w Polsce należą do cztery głównych grup etnicznych: Polska Roma, Romowie Karpaccy (Romowie Górscy, Bergitka Roma), Kełderasze i Lowarzy.
- Litwini - podlaskim - 5 097, mazowieckim - 99, warmińsko-mazurskim - 83, pomorskim - 75, zachodnio-pomorskim - 67, dolnośląskim - 53. Największe skupisko osób należących do mniejszości litewskiej znajduje się na terenie gmin: Puńsk, Szypliszki, Krasnopol i Sejny (województwo podlaskie).
- Słowacy województwie małopolskim - 1 572, śląskim - 40, mazowieckim - 20. Słowacy zajmują tradycyjnie teren Spisza i Orawy.
• oraz mniejsze grupy: Żydów (,w województwie mazowieckim - 397, dolnośląskim - 204, śląskie - 92, łódzkim - 65, małopolskim - 50. Żydzi mieszkają w rozproszeniu, przede wszystkim w dużych miastach.) Rosjan(województwie mazowieckim - 614, podlaskim - 511, dolnośląskim - 362, śląskim - 275, zachodnio-pomorskim - 221, pomorskim - 199, łódzkim - 179, wielkopolskim - 160, lubuskim - 124, warmińsko-mazurskim - 112, małopolskim - 106.) Ormian (województwie mazowieckim - 73, wielkopolskim - 26, śląskim - 23, małopolskim - 22, lubuskim - 20.), Czechów (województwie łódzkim - 111, śląskim - 61, dolnośląskim - 47, mazowieckim - 37. Przedstawiciele mniejszości czeskiej zamieszkują przede wszystkim rejon Kotliny Kłodzkiej, i miejscowość Zelów (koło Piotrkowa Trybunalskiego) i Tatarów.( województwie podlaskim - 319, pomorskim - 28, mazowieckim - 22, wielkopolskim - 20. Tatarzy zamieszkują rdzenne kolonie tatarskie na Białostocczyźnie (Bohoniki i Kruszyniany) oraz miasta: Białystok, Sokółka, Dąbrowa Białostocka i Gdańsk.)