Postacie i Obieg Wody w Przyrodzie:
Woda Występuje Pod Trzema Postaciami:
Stałą:
Lodowce
Ciekłą:
Oceany, Morza, Rzeki, Jeziora,
Gazową:
Para Wodna,
Obieg Wody
Parowanie - Skraplanie
Sublimacja (stały - gaz) - Resublimacja (gaz - stały)
Krzepnięcie - Topnienie
Transpiracja (Par. z Roślin)
Retencja (Zatrzymywanie Wody)
Morza i Oceany
Lądy Stanowią 29,2% Ziemi
Morza i Oceany 70,8%
Charakterystyka Wody Morskiej:
Spokojny:49,8%
Atlantycki 25%
Indyjski 20,7%
Arktyczny 4,5%
Morze, Jest to Część Oceanu, Znajdująca Się Przy Lądzie.
Rodzaje Mórz:
Między - wyspowe (Karaibskie)
Śródlądowe (Śródziemne, Bałtyckie)
Przybrzeżne (Arabskie, Północne)
Otwarte (Norweskie, Sargassowe)
Skład Chemiczny Mórz i Oceanów:
NaCl - Chlorek Sodu - 78%
MgCl2 - Chlorek Magnezu - 11%
MgSO4 - Siarczan Magnezu - 4,7%
CaSO4 - Siarczan Wapnia - 3,6%
Inne - 2,7%
Zasolenie Wody Morskiej Określamy w Promilach (‰). Wynosi Ono Około 34‰
Na Zasolenie Wody morskiej Wpływają:
Opady,
Temperatura,
Ilość Dopływów,
Topnienie Lodowców (Bieguny)
Wymiana Wód z Oceanem.
Najbardziej Zasolone Jest Morze Martwe.
Temperatura Wody Morskiej Jest Zróżnicowana i Zależy OD Strefy Klimatycznej.
Na Dnie Oceanu Wynosi Około 2 - 3 Stopni.
Ruchy Wody Morskiej:
Falowanie - Uderzanie Wiatru,
Fale Tsunami - Spowodowane Ruchami Tektonicznymi i Wybuchami Wulkanów
Pływy Morskie - Przypływy i Odpływy – siła Przyciągania Słońca i Księżyca,
Prądy Morskie - Rzeka w Morzu - Ciepłe i Zimne.
Jeziora
Rodzaje Jezior:
Polodowcowe,
Przybrzeżne,
Krasowe,
Sztuczne,
Tektoniczne (Bajkał - 1620 m.),
Starorzecza,
Znaczenie Jezior:
◦ W Przyrodzie:
Środowisko Życia Organizmów,
Wpływ Na Wilgotność Powietrza,
◦ W Gospodarce Człowieka:
Hodowlane,
Rekreacyjne,
Energetyczne,
Przeciwpożarowe,
Źródła Wody Pitnej,
Rzeki
Sposoby Zasilania Rzek:
Topniejące Śniegi,
Jeziora,
Opady,
Wody Podziemne,
Dopływy,
Ustroje Rzeczne:
Śnieżne,
Deszczowe,
Lodowcowe,
Mieszane,
Rzeki na Kuli Ziemskiej:
Tamiza,
Amazonka,
Nil,
Wołga,
Ren,
Missisipi
Sekwana,
Dunaj,
Łaba,,
Ganges,
Jangcy.
Dorzecza - Jest To Obszar, z Którego Wszystkie Wody Uchodzą Do jednej Górnej Rzeki.’
Dział Wodny - Granica Miedzy Dwoma Dorzeczami,
Zlewiska - Obszar, z Którego Wszystkie Wody Uchodzą Do jednego Zbiornika.
Jeziora Na Kuli Ziemskiej.
Europa:
Bala ton (Węgry),
Mamry,
Genewskie,
Ładoga,
Azja:
Bajkał
Kaspijskie
Aralskie
Afryka:
Czad,
J. Wiktorii
Tanganika,
Australia:
Eyre,
Tourens
Am. Pd.
Ticitaca
Marca Ibo
Am. Pn.
Michigan
J. Górne
Wody Podziemne:
Rodzaje Wód Podziemnych:
Zaskórne,
Gruntowe,
Wgłębne,
Głębinowe (Najczystsze, Bogate w Minerały, Ciepłe)
Czynniki Wpływające Na Występowanie Wód Podziemnych:
Rodzaj Podłoża,
Klimat i Opady,
Ułożenie Warstw Skalnych.
Rodzaje Wód Mineralnych:
Solanki,
Szczawy,
Radoczynne
Siarkowe.
Wykorzystywanie Wód Podziemnych:
Woda Pitna,
Rolnictwo,
Przemysł,
Lecznictwo - Uzdrowiska.
Uzdrowiska W Polsce:
Nałęczów (lubelskie),
Świeradów Zdrój (Dolnośląskie),
Kudowa Zdrój (Dolnośląskie),
Krynica (Małopolskie),
Wieliczka (Małopolskie),
Jastrzębie Zdrój (Śląskie),
Lodowce
Rodzaje Lodowców Na Kuli Ziemskiej:
Lodowce Górskie,
Lądolody - Lodowce Kontynentalne,
Charakterystyka Lodowców Górskich:
Budowa:
Pole Firnowe,
Granica Wiecznego Śniegu,
Jęzor Lodowcowy,
Pole Firnowe - Miejsce gromadzenia się śniegu i lodu (strefa akumulacji).
Jęzor Lodowcowy - obszar topnienia lodowca, ponieważ wykracza poza obszar zasilania i ulega topnieniu - ablacji.
Czynniki Niezbędne Do Powstania lodowców:
Klimat,
Nachylenie do Słońca,
Opady,
Zlodowacenia w Polsce:
Zasięg Zlodowaceń:
Pd. Polskie,
Środkowo Polskie,
Pn. Polskie - Bałtyckie.
Charakterystyka Obszaru Młodo - Lodowcowego:
Liczne Jeziora,
Moreny - Pagórki,
Dominują Lasy Iglaste (Słabe Gleby),
Transgresja Lodowca - posuwanie się czoła lodowca ku przodowi, jeżeli zasilanie przewyższa topnienie.
Postój Lodowca - gdy topnienie i zasilanie równoważą się, lodowiec nie zmienia swojego zasięgu.
Recesja Lodowca - cofanie się lodowca, gdy topnienie jest większe niż zasilanie.