Metabolizm: przemiana materii i energii, szereg zmian prowadzący do powstania innych związków na poziomie komórki (metabolizm komórkowy) lub na poziomie wielokomórkowego organizmu (metabolizm organizmu), w ramach metabolizmu wyróżniamy anabolizm i katabolizm.
Anabolizm: reakcja endoenergetyczna, do jej zajścia potrzebna jest energia, synteza związków bardziej złożonych z prostszych, np. synteza tłuszczu z kwasów tłuszczowych, w komórce w retikulum endoplazmatycznym i aparacie Golgiego
Katabolizm: reakcja egzoergiczna, uwalniająca energię, rozpad, np. oddychanie i trawienie (w trawieniu cała energia ulega rozproszeniu, w oddychaniu część jako ATP, reszta jako cieplna) w komórce w mitochondriach i lizosomach
Podstawowa przemiana materii (ppm): ilość energii potrzebna do utrzymania temp. Ciała, czynności życiowych (bez ruchu)
ppm= 1 kcal/ kg/ h
na ppm wpływa:
- płeć ( u mężczyzn ↑)
- wiek ( u dzieci ↑)
- skład ciała (stosunek mięśnie/ tłuszcz)
- stan zdrowia (gorączka o 1˚ w górę wzrost o 30%)
- wysokość n. p. m. ( w górach ↑)
- szerokość geograficzna (na większej po 1/2 roku ↑ o 10%)
całkowita przemiana materii: wydatek energii na całą dobę, ppm i siła robocza
dla kobiet: 2800- 3000 kcal
dla mężczyzn: 3100-3300 kcal
CHOLESTEROL
- poziom 180-200-220 (na czczo)
- tłuszcz ma otoczkę białkową- lipoproteidy, po rozkładzie z acetyloCoA ( z nadmiaru tłuszczu) przechodzi w cholesterol
- LDL- proteidy o niskiej gęstości- zły cholesterol, gdy jest więcej niż trzeba wymienić w komórce miażdżycotwórczy
- HDL- proteidy o wysokiej gęstości- dobry cholesterol, odbierają tłuszcz z komórek do wątroby, z niego kw. żółciowe, rozbijają LDL, chronią przed zwałem, jego poziom podwyższa regularna praca fizyczna
- adypocyty- komórki tk. tłuszczowej, powstają w okresie dzieciństwa, gdy dziecko do 5 lat ma dużo tk. tłuszczowej potem ma skłonności do tycia
- cholesterol pokarmowy prawi nie jest wchłaniany, ten w org. pochodzi z tłuszczów
- lecytyna białko rozkładające cholesterol
MIAŻDŻYCA
- jady bakteryjne uszkadzają śródbłonek, płytki krwi robią skrzep, ściana nie jest gładka, makrofagi przyłączają się- zawierają dużo receptorów LDL, gdy dużo LDL wyłapują go, wchłaniają i pękają, powoduje to chropowatość naczyń krwionośnych i narastanie płytek miażdżycowych
- HDL potrafi rozkładać płytki, ale to długo trwa
- aby zapobiegać: NNKT + A, E, C, + ruch
Przeczytaj podobne teksty
Czas czytania: 2 minuty
Ciekawostki ze świata
Treść zweryfikowana i sprawdzona
Zgodnie z misją, Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby dostarczać rzetelne i sprawdzone treści edukacyjne.
Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany materiał został zweryfikowany przez Redakcję lub ekspertów współpracujących z serwisem.
Weryfikacja tekstu odbywa się na następujących poziomach:
1. Sprawdzenie tekstu pod kątem ewentualnych błędów ortograficznych, stylistycznych, interpunkcyjnych lub innych.
2. Weryfikacja tekstu pod kątem błędów rzeczowych.
3. Sprawdzenie materiału pod kątem ich aktualności.
Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany materiał został zweryfikowany przez Redakcję lub ekspertów współpracujących z serwisem.
Weryfikacja tekstu odbywa się na następujących poziomach:
1. Sprawdzenie tekstu pod kątem ewentualnych błędów ortograficznych, stylistycznych, interpunkcyjnych lub innych.
2. Weryfikacja tekstu pod kątem błędów rzeczowych.
3. Sprawdzenie materiału pod kątem ich aktualności.