Present Perfect Continuous

Teraz zajmiemy się trochę bardziej złożonym czasem, jakim jest Present Perfect Continuous. Jak można się domyślić po nazwie, będzie to mieszanka Present Perfect i Present Continuous. Tak więc po kolei, najpierw zbudujmy przykładowe zdanie.

I have been working for five hours. Pracuję od pięciu godzin.

Po podmiocie wstawiamy odpowiednią dla osoby formę czasownika mieć (has dla trzeciej osoby liczby pojedynczej, have dla pozostałych osób). Następnie dodajemy być - zawsze w trzeciej formie been, a na koniec czasownik właściwy z końcówką -ing. Zdanie gotowe!

Nie jest to takie trudne - po podmiocie zawsze będzie have been lub has been - potem tylko czasownik i zrobione.

Oczywiście podobnie jak przy Present Perfect można skracać:

I have » I've
you have » you've
she has » she's
he has » he's
it has » it's
we have » we've
they have » they've

Kilka przykładów

She's been reading that book for two hours. Ona czyta książkę od dwóch godzin.
We've been waiting for you since 10 o'clock. Czekaliśmy na ciebie od dziesiątej.
I've been learning English for seven years now. Uczę się angielskiego już siedem lat.
It's been raining for 5 hours! Pada już 5 godzin!

Pytanie tworzymy przez przesunięcie operatora have/has przed podmiot, jeśli pytamy o szczegóły na początek dajemy jeszcze właściwe słówko pytające where, when, what, itp.

Have you been waiting for me? Czekacie na mnie?
How long have you been waiting for me? Jak długo na mnie czekacie?
Since when has she been learning German? Od kiedy ona uczy się niemieckiego?
Has it been snowing for 2 hours? Czy śnieg pada od dwóch godzin?
What have you been doing all day? Co robiliście przez cały dzień?

Przeczenie tworzymy łącząc operator have/has ze słówkiem not:

I haven't been reading the book for an hour. Nie czytam książki od godziny.
She hasn't been waiting for the doctor since eight. Ona nie czeka na lekarza od ósmej.

Present Perfect Continuous używamy mówiąc o czynności, która rozpoczęła się w przeszłości, trwała nieprzerwanie i trwa do chwili obecnej.

I've been cleaning my flat since 5 p.m. Sprzątam mieszkanie od godziny piątej.
John's been learning English for two years. John uczy się angielskiego od dwóch lat.
He's been waiting for his girlfriend for 2 hours. On czeka na swoją dziewczynę od dwóch godzin.

Ważne jest zrozumienie różnicy między użyciem Present Perfect a Present Perfect Continuous. Kiedy chcemy podkreślić skutek - użyjemy Present Perfect.

I'm waiting for her. Czekam na nią.
(w tej chwili - PRESENT CONTINUOUS)
I've waited for her for an hour. Czekałem na nią godzinę.
(czynnosc zakonczona (dokonana) bez precyzowania czasu - juz na nia nie czeka - PRESENT PERFECT)
I've been waiting for her for over an hour. Czekam na nią od ponad godziny.
(a jej nie ma i nie ma - czekanie się nie zakończyło ale nadal trwa - PRESENT PERFECT CONTINUOUS)

Zwróćmy uwagę na polskie tłumaczenia - zdanie w Present Perfect zostało przetłumaczone w czasie przeszłym natomiast pozostale dwa zdania są w czasie teraźniejszym! W drugim przykładzie czynność się zakończyła, jest dokonana, nie można tego powiedzieć o zdaniu trzecim.

Present Perfect Continuous używamy także jeśli czynność się skończyła, ale są widoczne i odczuwalne jej skutki:

I'm tired because I've been playing tennis. Jestem zmęczony, bo grałem w tenisa.
(już nie gram, ale jestem zmęczony i spocony)
You've been crying! What happened? Płakaliście! Co się stało?
Who's been driving my car?! Kto jeździł moim samochodem?! (jest cały brudny!)