Streszczenie dziejów Zamku Horeszków - "Pan Tadeusz"

Gerwazy ukazał nam zamek jako miejsce spotkań miejscowej szlachty. Jego właściciel, stary Horeszko, był z urzędu stolnikiem powiatowym. Miał piękną córkę Ewę, o którą zabiegało wielu kawalerów. Jednym z nich był Jacek Soplica. Dziewczyna odwzajemniała jego uczucie, ale Stolnik nie o taki mężu marzył dla córki. Dlatego zgodnie z staropolskim zwyczajem podano Jackowi czarną polewkę. Którejś nocy zamek otoczyli rosyjscy żołnierze. Mimo nielicznej obrony, nie poddawano się aż do rana. Nagle padł strzał spod bramy wymierzony celnie w pierś Stolnika. Wypalił go Jacek Soplica. Gerwazy chcąc się zemścić, dwukrotnie wycelował w jego kierunku, ale chybił. Zaraz po śmierci Stolnika Moskalom prawie udało się wedrzeć do zamku i gdyby nie odsiecz zorganizowana przez szlachciców z sąsiedztwa, zamek wpadłby w ręce Rosjan. Po śmierci właściciela zamek, z upływem czasu zaczął popadać w ruinę. Budowla ta była przedmiotem sporu między Sędzią a Hrabią. Próbowali oni zdobyć akt własności zamku. Pod koniec wątków zawartych w „Panu Tadeuszu” zamek wszedł w skład posagu Zosi Horeszkówny.