profil

Andrzej Sapkowski.

poleca 85% 389 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Na początek warto przytoczyć biografie tego najbardziej cenionego autora literatury fantasy w Polsce.
Andrzej Sapkowski jest absolwentem Uniwersytetu Łódzkiego, z wykształcenia i zawodu handlowiec zagraniczny. Karierę literacką zaczynał jako tłumacz, przekładając na język polski opowiadanie "Słowa Guru" w Fantastyce. Popularność zdobył cyklem opowiadań i pięciotomową sagą o wiedźminie. Andrzej Sapkowski jest laureatem wielu nagród literackich polskich i zagranicznych, w tym Paszportu Polityki oraz pięciokrotnie nagrody im. Janusza A. Zajdla (najczęściej nagradzany autor w historii nagrody). Jego książki zostały przetłumaczone na język czeski, francuski, hiszpański, litewski, niemiecki, rosyjski i słowacki. Na podstawie jego literatury powstały: komiks, film pełnometrażowy, serial telewizyjny oraz gra fabularna.
Styl kreowany przez niewątpliwie najbardziej znanego polskiego autora fantasy jest dosyć specyficzny, nie wszystkim się on podoba. Większość zwolenników tego gatunku literatury jest wręcz zachwycona jego prozą.
Literatura fantasy cechuje się oderwaniem od świata rzeczywistego, wyjątkowym czasem i miejscem akcji, fantastycznymi stworzeniami, magią oraz częstymi i dokładnie opisanymi scenami walki. Nie można zaprzeczyć, iż Sapkowski pisze fantasy, ale w jego twórczości można zauważyć pewne odchylenia od tych „formalnych” cech.
Czas i miejsce akcji nie są możliwe do określenia, czyli jak w „książkowej regułce”, tak samo jak fantastyczne stworzenia oraz magia przedstawionego świata. Ale już oderwanie od świata rzeczywistego, oraz opisy scen walki różnią się znacznie.
Sapkowski często nawiązuje do legend oraz historii naszego świata rzeczywistego, możemy odnaleźć „nasze” mądrości życiowe oraz przysłowia, można powiedzieć ich wytłumaczenie, genezę.
-Może „Kraniec Świata”?
-Banalne – parsknął poeta. – Nawet jeśli to faktycznie kraniec, trzeba to miejsce określić inaczej. Metaforycznie. Zakładam, że wiesz co to metafora, Geralt? Hm… Niech pomyślę… „Tam, gdzie…” Cholera. „Tam, gdzie…”
-Dobranoc – powiedział diabeł.
Jest to zakończenie opowiadania „Kraniec świata”. Można tu zauważyć to nawiązywanie do świata rzeczywistego, autor przedstawia nam powstanie naszego, „rzeczywistego” powiedzenia - „Tam gdzie diabeł mówi dobranoc”. Kolejną cechą, jaką możemy tu zauważyć jest, chciałoby się powiedzieć, docenianie intelektu czytelnika. Mam na myśli pomijanie zbędnych opisów i wyjaśnień, na które każdy może wpaść sam. Wielu podoba się to, że autor nie bierze przykładu z jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy – Henryka Sienkiewicza, a dokładnie chodzi mi o to, iż w książkach Sapkowskiego nie znajdziemy opisu jednego przedmiotu na całą stronę. „Ojciec” Wiedźmina się tego wystrzega, nie wprowadza także zbędnych opisów do dialogów, wszystkiego dowiadujemy się z wypowiedzi, nie jest wszystko komentowane, czytelnik przez to myśli i bardziej zagłębia się w i tak bardzo wciągające książki.
Język w prozie Sapkowskiego jest prosty. Bez zbędnego „lania wody”, krótkie zdania wystarczająco przedstawiają akcje. Sceny walki nie są przesadnie rozpisane. I to kolejny dowód na indywidualność postaci Andrzeja Sapkowskiego.
Kolejnym, można powiedzieć nawiązaniem do rzeczywistości, jest częste używanie wulgaryzmów w wypowiedziach bohaterów, jest to środek językowej charakterystyki postaci. Poprzez wprowadzanie wulgaryzmów autor wywołuje także efekt komiczny.
-A jakeśmy przed nim zapasy kryć poczęli po sklepach i szopach na trzy spusty zamknionych, to on wściekł się, panie, ryczał, beczał, „uk-uk” wołał, a kiedy on „uk-uk”, tedy lepiej nogi za pas. Groził, że…
-…dupczył będzie – wtrącił Jaskier z rubasznym uśmiechem.
- To też – przytaknął Pokrzywka. – A i o czerwonym kurze napomknął.

Przytoczony fragment nie tylko potwierdza to, ale także obrazuje kolejne nawiązanie do rzeczywistości – wieśniacy używają typowej dla nich gwary. Zauważmy także to, iż Sapkowski nie opisał, że Pokrzywka był przestraszony, ze stylu jego wypowiedzi można było to zauważyć.
Nawiązanie do rzeczywistości ukazuje także, wprowadzanie takich instytucji jak np. kantory, a co za tym idzie wielu rodzajów monet ich przeliczników oraz wartości – niczym w świecie rzeczywistym.
Podsumowując twórczość fantasy Sapkowskiego charakteryzuje się, oprócz typowej dla tego gatunku wartkiej akcji dziejącej się w wyimaginowanym świecie zaludnionym przez ludzi, elfy, krasnoludy itp., swoistym barwnym językiem oraz rodzajem żartobliwej gry z czytelnikiem, polegającej na setkach odniesień do światowego kanonu powieści fantasy (Conana, Tolkiena, Diuny itp.), a także odniesień do polskiej literatury klasycznej (zwłaszcza Sienkiewicza i Słowackiego) oraz tradycyjnych legend germańskich, celtyckich i słowiańskich. Jednak pod płaszczykiem żartu i wartkiej akcji ukrywa się często głębsza refleksja. Moim zdaniem proza Sapkowskiego jest na swój sposób niepowtarzalna i wyjątkowa. Potrafi wciągnąć czytelnika w ten magiczny świat, a jednocześnie nawiązać do rzeczywistego.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 4 minuty

Ciekawostki ze świata
Teksty kultury