Analiza i interpretacja wiersza Leopolda Staffa pt. "Deszcz jesienny"

Leopold Staff to wybitny dramatopisarz, poeta oraz tłumacz. Urodził się 14 listopada 1878 we Lwowie a zmarł 31 maja 1957 r w Skarżysku Kamiennej. W ciągu swojego życia był związany z trzema generacjami poetów. Zadebiutował w okresie rozkwitu poezji i poetyki Młodej Polski.

Jednym z wierszy autora jest " Deszcz jesienny". Dominuje w nim melancholia, smutek oraz pesymizm. Jest to utwór zarówno impresjonistyczny, jak i symbolistyczny. Podmiot liryczny opisuje ponury, deszczowy dzień wyrażając przy tym swoje własne uczucia oraz przelotne wrażenia wywołane jesienią.

Wiersz ten jest przede wszystkim wierszem dekadenckim. Dominuje w nim poczucie nadchodzącego końca. Deszcz jesienny jest nieprzyjemny, brudny, a świat staje się szary. Jesienią wszystko umiera, ponieważ z całej natury powoli uchodzi życie. Wszystko staje się jednostajne, nużące – tak jak deszcz. Autor, chcąc przerwać tę jednostajność, zamienia się w malarza impresjonistę – maluje słowa szybkimi, nerwowymi pociągnięciami pędzla – nie buduje zdań, ale krótkie, poprzerywane wielokropkami zwroty - "... Jęk szklany... płacz szklany... a szyby w mgle mokną ...".

Leopold Staff ukazał w tym wierszu trzy obrazy. Na ich podstawie można określić stan podmiotu lirycznego. W pierwszym opisane zostały mary snów, które czekają na słońce – są to marzenia, ideały, dążenia, które nie doczekały się realizacji, nie zostały przyjęte. Dążenia te pozostawiły smutek, żal, że pozostały tylko marzeniami. Żałobę i smutek wyrażają epitety. Treść drugiego obrazu to cierpienia poety, mające dwojaki charakter. Bowiem na początku obraz ten ma charakter osobisty a później społeczny. Poeta jest przejęty cierpieniem innych osób.

Podmiot liryczny pozostał sam, ponieważ odszedł od niego ktoś, kto mógłby go pokochać. Trzeci obraz to postawa przerażonego szatana, który zniszczył ogród. Lecz nawet sam władca piekieł jest " śmiertelnie smutny". Widoczny jest tutaj motyw władzy szatana nad światem.
Wg Staffa świat jest pełen zła i ludzkich nieszczęść. Ogród to symbol ziemi, gdzie żyją ludzie. Nastrój jest pełen zadumy, żalu. Poeta ukazał pewnego rodzaju współczucie dla ludzkich nieszczęść, a cierpienie poety wynika, z przeświadczenia o ludzkich kłopotach.

Wiersz to dwunastozgłoskowiec – wprowadza nas w nastrój rytmiki i jednostajności, a zarazem zawarte są w nim symbole, efekty muzyczne i malarskie. Rytmy są zawsze parzyste i regularne. "Deszcz jesienny" został napisany w oparciu o klasyczne zasady kompozycyjne – rytm, rym oraz powtarzający się refren pogłębiający nastrój smutku, oraz melancholii. Występują określenia dźwiękowe: "deszcz dzwoni" "jęk szklany" oraz określenia kolorystyczne np. "ciemna dal", czy "szare światło". W wierszu są liczne metafory np. "przez ogród mój szatan szedł smutny śmiertelnie i zmienił go w straszną, okropną pustelnię" – ogród to życie podmiotu lirycznego, jego świat, w którym dominuje zło, oraz powtórzenia nadające powagę słowom.

"Deszcz jesienny" to wiersz bardzo smutny, uświadamiający o beznadziejności życia podmiotu lirycznego. Deszcz to symbol smutku. Jest to realne przedstawienie sytuacji śmierci kogoś bliskiego, czy samotności. Utwór jest bardzo charakterystyczny dla Młodej Polski. Intencją autora jest wyrażenie smutku oraz żalu. Zarazem wiersz jest przesiąknięty współczuciem wobec ludzkich nieszczęść i niepowodzeń. W centrum świata Staffa stoi człowiek oraz jego dzieło.