Prawo gospodarcze wykłady WSHiFM

WYKŁAD 1
Norma prawna- podstawowa jednostka prawna
1. Hipoteza
2. Dyspozycja
3. Sankcja
Przepis prawny- zapis normy prawnej
Prawo w Polsce jest stanowione, źródłem jest konstytucja (97) i ustawy pozakonstytucyjne.
Fundament-konstytucja
Trybunał konstytucyjny – organ powołany do badania zgodności ustaw
Prawo gosp.- publiczne- jest to forma normatywnie uregulowanej dopuszczalności ingerencji państwa w sferze stosunków gospodarczych
Forma ingerencji państwa w prawie gospodarczym np. przez podatki, Ingerencja ta przejawia się, wypływa z konstytucji
Żadna podstawa nie może podważać konstytucji
Kazus( case)- konkretny przypadek
Podstawa systemu prawnego
-wykonawcza-Rzad, Rada ministrowo
-ustawodawcza-Sejm, Parlament
-sądownicza nie zawisłe ślady monterskie i trybunały
Nie zawiłość– sad lub sędzia podlega tylko ustawie
Struktura sądownictwa-
- Sąd Najwyższy
-Sąd Apelacyjny
-Sąd Okręgowy
- Sąd Rejonowy
Sądy Administracyjne – dwu stancyjność , wojewódzki, naczelny
Sąd Grodzki- czyny które nie są przestępstwem

WYKŁAD 2
PRZEDSIĘBIORCA – w kodeksie cywilnym
NORMY PRAWA gospodarczego składają się z norm sankcjonujących i sankcjonowanych
NORMY SANKCJONOWANE- maja budowę trójelementową: hipoteza, dyspozycja, sankcja
NORMY SANKCJONUJACE- składają się z hipotezy i sankcji
PRZEPISY KOMPLETNE I NIEKOMPLETNE
- z punktu widzenia sposobu wyznaczania przez przepisy reguły zachowania się wyróżniamy przepisy bezpośrednie wyznaczające zachowanie adresata oraz przepisy wyznaczające to w sposób pośredni
PODZIAŁ PRZEPISÓW BEZPOSREDNIO WYZNACZAJĄCYCH ZACHOWANIE ADRESATA
1- abstrakcyjne i konkretne
2 – jednorodne i kompleksowe
3 – jednokrotne i wielokrotne
PODZIAŁ PRZEPISÓW POŚREDNIO WYZNACZAJĄCYCH ZACHOWANIE ADRESATA
1. przepisy określające zdolność prawna ( nastitulus- poczęcie, możliwość bycia, prawo ma Każdy od poczęcia)
-przepisy określające zdolność do czynności prawnych
-przepisy określające odpowiedzialność
2. przepisy kompetencyjne
-przepisy określające właściwość
-przepisy określające zakres działania
3. przepisy wyznaczające strukturę organizacyjna
4. przepisy o przepisach prawnych: derogujące (derogacyjne)- uchylające, odsyłające, definicje legalne
-przepisy określające zasadnicze fakty społ.- Polit
-przepisy wyrażające normy techniczne
NORMY PUBLICZNEGO PRAWA GOSP- są to normy programowe , planowe, delegacyjne, wyjaśniające, blankietowe, parametryczne, techniczne
PROGRAMOWE- wyrażają przekształcone w normy prawne dyrektywy polityczne i ekonomiczno- finansowe
Dyrektywy te formułują cele i założenie polityki gospodarczej i środki rekomendowane dla doprowadzenia do realizacji tych celów ‘
Dyrektywy polityczne i ekon.- fin- formułowane są głownie w dokumentach wydawanych przez organy państwa, organizacja społ.- Polit
Ta część dyrektyw w których ustawodawca przyznaje rangę norm prawnych nosi nazwę- prawo gospodarcze.
DELEGACYJNE – zawierają upoważnienia do unormowania danej kwestii w sposób szczegółowy przez wskazany organ
WYJASNIAJACE – przejawiają się przez podanie definicji legalnej
PARAMEYTRYCZNE- pojecie to łączy się podawanymi wielkościami ekonomicznymi ujętymi w formie skonkretyzowanej

Wykład 3
ŹRÓDŁA HIERARCHII(PRAWA GOSPODARCZEGO)
a)Konstytucja,b)Ustawy, c)Akty wykonawcze, d)Prawo Wspólnotowe
Podstawowe zasady konstytucyjne dotyczące gospodarki ( prawa) gospodarczego.
Znaczenie konstytucyjnej zasady społecznej – leży przede wszystkim w procesie stanowienia i stosowania prawa regulującego funkcjonowania gospodarki oraz stanowiącego ochronie społeczeństwa przed skutkami działania mechanizmu i praw ekonomicznych
Problem bezrobocia – nie jest problemem przedsiębiorców tylko państwa, które to ma za zadanie tworzenie środków mających na celów jego zwalczanie lub minimalizacje
Zasada swobody działalności gospodarczej – charakterystyczna cecha swobody gospodarczej jest to, że wynika ona z prawa w znaczeniu przedmiotowym a jest to tak zwane prawa publicznego podmiotowego, któremu odpowiada ogólny obowiązek państwa, nienaruszania działania benecyfientów (ten, który korzysta) tego prawa w sferze działalności gospodarczej
Zasada własności prywatnej jako podstawy społecznej gospodarki rynkowej
Zasada solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych zakłada ona wzajemne zrozumienie i współprace miedzy jednostkami, ugrupowaniami społecznymi i państwa oraz cala ludzkością, której celem jest światowe dobro wspólne
1.Przedsiębiorca- przeszła ewolucje w zakresie usytuowanie jej w systemie źródeł prawa. Po raz pierwszy pojawiła się ona (w okresie 20 lat)pochodzi z 23 grudnia 1988 o działalności gospodarczej
2.Ustawa z dnia 19 listopada 1999 Prawo działalności gospodarczej
Cechami charakterystycznymi przedsiębiorcy stały się:
1.Podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej
2.Przez osoby fizyczne, przez osoby prawne oraz niemające osobowości prawnej spółki prawa handlowego a także wspólników spółki cywilnej
3.Zawodowo
4.We własnym imieniu
Przedsiębiorca- w myśl przepisów kodeksu cywilnego jest to osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna nie będącą osoba prawna lub tez nie posiada osobowości prawnej której ustawa przyznaje jednak zdolność prawna, prowadzącą we własnym imieniu działalności gospodarczej lub zawodowa

WYKŁAD 5
PRZEDSIEBIORCA – nie jest każdą osobą fizyczna, która podejmuje i wykonuje działalność gosp, przedsiębiorcą może być tylko i wyłącznie osoba fizyczna, osoba pełnoletnia o pełnej zdolności do czynności prawnej
OSOBY PEŁNOLETNIE – częściowo ubezwłasnowolnione korzystają, z kuraterii i bez zgody przedstawiciela ustawowego nie może podejmować ważnych czynności prawnych polegających na zaciąganiu zobowiązań lub rozporządzeniu swoim prawem, nie może, zatem być przedsiębiorca prowadzącym działalność gosp.
PRZEDSIEBIORCA- bedący osoba fizyczna może podjąć działalność gosp. dopiero po uzyskaniu wpisu do ewidencji działalności gosp.. Oznacza to, że status prawny przedsiębiorcy nabywa się nie przez samo podjecie prowadzenia działalności gosp.
STATUS PRZEDSIEBIORCY- nie jest również bezdyskusyjny w odniesieniu do osób prawnych wykonujących działalność gosp. Wiąże się to z tym ze jednostki organizacyjne nabywają osobowość prawną w dwojaki sposób
1. Z mocy ustawy- bez potrzeby rejestru
2. Lub po uzyskaniu wpisu do właściwego rejestru
OSOBY PRAWNE - są tworzone w różnych celach dla części z nich wyłącznym celem jest wykonywanie działalności gosp. np. spółek jawnych, komandytowych i z tego tytułu korzystają oni z miana przedsiębiorcy, natomiast dla niektórych osób prawnych wykonywanie działalności gosp. jest jedynie jednym z wielu celów realizowanych przez te podmioty jednoczenie ( spółdzielnie, jednostki badawczo-rozwojowe PAN)
Istnieją osoby prawne których z założenia nie tworzy się dla wykonywania działalności gosp. Ale które mogą ją prowadzić jako działalność uboczna w stosunku do działalności głównej ( stowarzyszenia , szkoły wyższe, związki wyznaniowe)
Może nią być SPÓŁKA CYWILNA- oraz nieposiadającą osobowości prawnej spółka kapitałowa organizacji
KWALIFIKACJE PRZEDSIEBIORCY
I Podział przedsiębiorców ze względu na charakter działalności
-przedsiębiorcy prowadzący działalność gosp.
- działalność zawodową we własnym imieniu i na własny rachunek
II Kto wg. Prawa może być przedsiębiorcą
- osoby fizyczne
- osoby prawne
-jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej
III Ilość podmiotow- działalność może być wykonywana przez przedsiębiorców ---
-jednoosobowych
-wieloosobowych
IV Ze względu na formy organizacyjno-prawnej dla wykonywania działalności -gosp. wyróżniamy
-przedsiębiorców, którzy występują w ścisłe określonych przez prawo formach
-przedsiębiorców, którzy korzystają z wolności gosp., nie wybrali dla wykonywania działalności gosp., lub zawodowej żadnej z tych form
Jest to możliwe z uwagi na okoliczność ze prawo nie zawsze wymaga określonej formy organizacyjno prawnej dla wykonywania działalności gosp, dlatego tez istnieje grupa przedsiębiorców która określamy mianem osób wykonujących działalność gosp. Na podstawie wpisu do ewidencji działalności gosp.
V Podmioty- krajowe
- zagraniczne
VI Pomioty - prywatne
- publiczne ( samorządowe i państwowe)
VII Przedsiębiorcę można podzielić ze względu na to czy wykonywana przez niego działalność gosp., jest dla nich celem podstawowym lub nawet jedynym lub tez działalność uboczna lub pomocnicza

Nowym uregulowaniem jest kategoria MIKROPRZEDSIEBIORCY - obejmie się przedsiębiorców, którzy co najmniej w jednym z dwóch ostatnich lat zatrudniali średnio rocznie mniej niż 10 pracowników oraz osiągali roczne przychody netto ze sprzedaży towaru wyrobów i usług w wysokości 2 mln E
W polskim systemie prawnym wyróżniamy małego i średniego przedsiebiiorce

W ustawie o swobodzie działalniosci gosp., za MAŁEGO PRZEDSIEBIORCE – uważa się przedsiębiorcę który w poprzednim roku obrotowym zatrudniał średnio rocznie mniej niż 50 pracowników oraz osiągał przychód netto ze sprzedaży towaru wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie przekraczających równowartość w złotych 10 mln E lub sume aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec roku obrotowego nie przekroczyła równowartości w złotych 10 mln E

SREDNI PRZEDSIEBIORCA – uważa się przedsiębiorcę nie będącego małym przedsiębiorcą który w poprzednim roku obrotowym zatrudniał średnio rocznie mniej nie 250 pracowników oraz osiągał przychód netto ze sprzedaży towaru i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczajacyh w złotych polskich równowartości 50 mln E . Suma aktywów1) i jego finansu sporządzonego na koniec roku obrotowego nie przekroczyła równowartości w zł polskich 42 mln E

WYKŁAD 6
Stwierdzenie czy dany podmiot jest małym mikro lub średnim przedsiębiorcą można dokonać zawsze tylko na wniosek przedsiębiorcy .
Dokonuje tego organ lub instytucja, do której przedsiębiorca zwróci się w związku ze sprawami kredytowymi, dewizowymi, celnymi, podatkowymi i tym podobne.
Stwierdzenia dokonuje się tylko na wniosek w danej sprawie, nie zaś w sposób generalny i powszechnie obowiązujący.
Jeżeli w naszym systemie podatkowym pojawia się rozwiązania prawne uwzględniające kategorie mikro, średnich i małych przedsiębiorców to stwierdzenia, iż 0 dany podmiot należy do jednej z wyżej wymienionych kategorii będą dokonywać organy podatkowe.
Jeżeli obok tych przypisów pojawią się tez inne, które odnoszą się do mikro, małych i średnich przedsiębiorców, w sposób zapewniając y im pewne uprawnienia to stwierdzenia tego dokonywać będą już inne odpowiednie dla sprawy podmioty
Przedsiębiorca uznany przez organ podatkowy za mikro, małego i średniego będzie mógł powołać się na ten fakt występując o kredyt.
Ta kategoryzacja nie ma charakteru stałego lub niezmiennego.
Ustawa umożliwia dokonanie stwierdzenia w stosunku do przedsiębiorcy, który działa krócej niż rok.

Formy organizacyjno-prawne przedsiębiorcy w świetle prawa europejskiego
Zaangażowanie państwa, proces konstruowania rożnych form organizacyjno-prawnych prowadzenie działalności gosp. wiąże się z dążeniem do pogodzenia wolności działalności gosp. z bezpieczeństwem działalności gosp. i obrotu prawnego.
Prawo europejskie pozostawia przedsiębiorcom swobodę wyboru formy organizacyjno-prawnej prowadzenia działalności gosp. , a tylko wyjątkowo pozbawia tego wyboru wskazując na formę której należy wprowadzić dany rodzaj działalności , swoboda ta dotyczy wyboru form spośród tzw. Spółek tzw., przedsiębiorstw narodowych oraz spółek ponad narodowych
PODMIOTY PONAD NARODOWE
Do spółek ponad narodowych prawo europejskie zalicza
1. Spółkę europejską
2. Europejskie zgrupowanie interesów gosp.
3. Stowarzyszenie europejskie
4. Spółdzielnie europejska
5. Europejska spółkę wzajemna

W prawie polskim zasadą swobody wyboru i formę organizacyjno- prawna prowadzenia działalności gosp., można wyprowadzić z konstytucyjnej zasady swobody działalaności gosp. Polega ona na tym ze obejmuje możliwość zastosowania każdej formy która nie jest przez prawo zakazana wogole bądź dla danych przedsiębiorców lub dla pewnych rodzajow działalności gosp.
Istnieją nazwane formy prowadzenia działalności gosp., czego przykładem są spółki prawa handlowego
Innymi przykładami nazwanych form organizacyjno- prawnych prowadzenia działalności gosp. Są również:
-Przedsiębiorstwa państwowe, -Fundusze celowe, -Instytucje kultury, -Jednostki badawczo-rozwojowe
Od zasady swobody wyboru formy organizacyjno-prawnej prowadzenia działalności gosp., istnienia wyjątki, istnieje nakaz zastosowania wskazanej formy dla określonego rodzaju działalności gosp., lub dla pewnej kategorii podmiotu gosp., nakaz ten dotyczy głównie spółki akcyjnej a zadziej innych form.
Obowiązkowa forma prowadzenia działalności- gosp. w ramach spółki akcyjnej jest przewidziana dla:
1.Prowadzenia banków i innych niż państwowe i spółdzielcze
2.Prowadzenie zakładów ubezpieczeń
3.Giełda pieniężna
4.Towarzystwa funduszy powierniczych
5.Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych
6.Fundacje zagraniczne
7. Inne szczególne rodzaje prowadzenia działalności gosp: Telekomunikacja, Linie lotnicze, Radio i Tv publiczna, Giełda pieniężna.
Państwo może prowadzić działalność gosp, w następujących formach:
I. Jednoosobowe spółki kapitałowe Skarbu Państwa
II. Wieloosobowe spółki z udziałem Skarbu Państwa
III. Przedsiębiorstwa państwowe
IV Banki Państwowe niebędące spółkami akcyjnymi
V Fundusze celowe
VI Jednostki badawczo rozwojowe i instytucje narodowe kultury
Dla wykonywania działalności gosp, przez jednostki samorządu terytorialnego powołuje się:
1. Komunalne spółki prawa handlowego
2. Komunalne instytucje kultury
Dla wykonywania działalności gosp, przez pozostałe osoby prawne służą
1.Spółki kapitałowe 2.Spółdzielcze 3.Przedsiębiorstwa mieszane 4.Towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych 5.Odziały i przedsiębiorstwa przedsiębiorców zagranicznych 6.Oddziały główne zagranicznych zakładów ubezpieczeń

WYKŁAD 7
STATUS PRAWNY PRZEDSIEBIORCY NABYWA SIĘ POPRZEZ:
1\\ -uzyskanie wpisu do rejestru przedsiębiorców lub wpisu do ewidencji dział gosp., Przy wpisie do ewidencji dział gosp.,- wtedy, gdy występują osoby fizyczne
2\\- zasadę wpisu do rejestru przedsiębiorców ( KRS , reguluje ustawa z nią 10 sierpnia 1997 o Krajowym Rejestrze Sądowym
KRS OBEJMUJE 3 REJESTRY
-rejestr przedsiębiorców
-rejestr stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji, zakłady publiczne, opieki zdrowotne
-rejestr dłużników niewypłacalnych

Jeżeli dział gosp. podejmują podmioty wpisane do rejestru drugiego to podlegają one również wpisowi do rejestru przedsiębiorców
Do trzeciego rejestru wpisuje się przedsiębiorców, co, do których ogłoszono upadłość lub, którzy jako dłużnicy zostali zobowiązani do wyjawienia majątku.
WPISOWI DO REJESTRU PRZEDSIEBIORCÓW PODLEGAJA 2 GRUPY PODMIOTÓW
1\\ Podmioty, które exfege( z mocy ustawy) zostały uznane za przedsiębiorców np. Spółki jawne, partnerskie, komandytowe, komandytowo-akcyjne, z.o.o , akcyjne, spółdzielnie , przedsiębiorstwa państwowe , jednostki badawczo- rozwojowe , przedsiębiorstwa zagraniczne drobnej wytwórczości , towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych , inne osoby prawne jeżeli prowadza dział gosp., i podlegają wpisowi do rejestru , oddziały przedsiębiorców zagranicznych działających na terenie RP, oddziały główne zagranicznych zakładów ubezpieczeń
2\\- Do grupy drugiej należą podmioty, dla których obowiązek uzyskania wpisu do rejestru przedsiębiorców wynika z zamiaru podjęcia i wykonywania dział gosp., Obowiązek ten istnieje niezależnie od tego ze podmioty zostały już zarejestrowane w innych rejestrach. Od obowiązku rejestracji tej grupie taki podmiot może zwolnić tylko i wyłącznie przepis ustawy

Rejestr KRS prowadzą w systemie informatycznym Sądy Rejonowe ( Sądy Gospodarcze) obejmujący swoja własnością obszar województwa lub jego części ( rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości)
WŁASNOSCI SĄDOWE
- miejscowa, -rzeczowa, -instancyjna
Natomiast oprócz rejestrów prowadzonych przez Sądy Gosp., w Ministerstwie Sprawiedliwości istnieje Biuro informacyjne KRS z oddziałami przy Sądach Rejonowych dzięki któremu możliwe jest wprowadzenie zbioru informacji rejestru i udzielanie informacji z rejestru w postaci zaświadczeń, wyciągów odpisów

Dodatkowo wszystkie wpisy do rejestru podlegają obowiązkowi ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gosp. Istnieje zasada jawności rejestru, zasada prawdziwości danych pochodzących z rejestru – przyznaje się im bardzo wysokość wartość dowodową
WNIOSEK O WPIS KRS
- składa się nie później niż w terminie 7 dni od dnia zdarzenia uzasadniającego dokonanie takiego wpisu ( takim zdarzeniem może być podpisanie umowy spółki, podjecie uchwały o zatwierdzeniu statusu)
- przed dokonaniem wpisu sąd rejestrowy bada czy dołączone do wniosku dokumentu pod względem formy i treści są zgodne z przepisami prawa
-wpis polega na wprowadzeniu do systemu informatycznego danych zawartych w postanowieniu sadu rejestrowego niezwłocznie po jego wydaniu
-decyzje o wpisie sąd wydaje postanowieniem prawomocnym ( albo upłynął termin środka odwoławczego. Lub nie ma odwołania)
-dane dotyczące poszczególnych przedsiębiorców wpisanych do rejestru umieszcza się pod numerem przeznaczonych dla danego podmiotu w 6 działach rejestru
1\\- dane dotyczące przedsiębiorcy ( nazwa, firma, adres lub miejsce zamieszkania i adres osoby fizycznej, oznaczenie poprzedniego numeru rejestru lub numeru z ewidencji dział Gosp.)
2\\- informacje dotyczące reprezentacji przedsiębiorcy oraz jego organach nadzoru i innych organach, a także dane dotyczące prokurenta i zakresu prokury
3\\- dane dotyczące działalności wg, PKD ( Polska Klasyfikacja działalności) oraz dane dotyczące złożonych sprawozdań finansowych, dane dotyczące udziałów a także akcji innych spółek
4\\- dane dotyczące zaległości podatkowych, celnych oraz składek na ZUS oraz dane o rozpoczęciu postanowienia układowego, dane o ogłoszeniu upadłości
5\\- dane o powołaniu i odwołaniu kuratora
6\\- dane o likwidacji, ustanowieniu zarządu i zarządu komisarycznego ( awaryjnego) dane o rozwiązaniu spółki, a także połączenia z innymi podmiotami

Utrata statusu prawnego przedsiębiorcy na steruje z chwila dokonania w rejestrze wpisu o skreśleniu danego przedsiębiorcy Sąd Rejestrowy dokona takiego wpisu również na wniosek przedsiębiorcy, który zakończył dział gosp.,

Do ewidencji dział gosp. podlegają osoby fizyczne i wynika to z ustawy o swobodzie dział gosp. Ewidencje dział gosp. prowadza Urzędy gminy właściwie ze względu na miejsce zamieszkania przedsiębiorców wpisu do takiego rejestru dokonuje wójt, burmistrz lub prezydent miasta