W czym przejawia się renesansowy charakter twórczości J. Kochanowskiego.

W czym przejawia się renesansowy charakter twórczości Jana Kochanowskiego?

Plan wypracowania:

Wstęp:
Życie i twórczość Jana Kochanowskiego na tle epoki renesansu
a) Renesans jako odzwierciedlenie ideałów świata starożytnego.
b) Humanizm i jego naczelne hasło.
c) Włochy jako kolebka renesansu.
d) Zniesienie łaciny jako języka uniwersalnego.
Rozwinięcie:
a) J. Kochanowski – twórca w pełni renesansowy
b) Człowiek i jego doznania, pragnienia, grzechy życia, śmiesznostki – tematyka utworów poety
c) Świat wartości moralnych ukazany w utworach.
- Zdrowie fizyczne warunkiem uzyskania szczęścia („Na zdrowie”).
- Walory życia rodzinnego („Na dom w Czarnolesie”, „Na lipę”, „Pieśń świętojańska o sobótce”).
- Spokojna starość i szacunek ludzi jako nagroda za życie cnotliwe.
d) Postawa człowieka wobec tragedii osobistej („Tren”).
e) J. Kochanowski jako ojciec poezji polskiej.
- Większość utworów pisanych w języku polskim.
- Bogactwo środków stylistycznych.
- Twórca wiersza sylabicznego.
Zakończenie :
Twórczość J. Kochanowskiego jako inspiracja dla innych (A. Mickiewicz „Inwokacja”, J. Poradzińska „Kto mi dał skrzydła”, B. Leśmian „Urszula Kochanowska”, W. Broniewski „Anka”).

Renesans, to słowo pochodzące z języka francuskiego (renaissance), oznacza ono wielką przemianę, jaką dokonała ludzkość, powracając do tradycji antycznych. Wzrosło zainteresowanie człowiekiem, na pierwszy plan wysunęło się zainteresowanie doczesnymi celami, nasiliły się tendencje humanistyczne.
Humanizm zaś wiązał się z poznaniem człowieka. Jego naczelnym hasłem było: „Nic, co ludzkie, nie jest mi obce”.
Odrodzenie miało swoje początki we Włoszech. Stało się tak, ponieważ Włosi najlepiej znali sztukę antyczną z czasów starożytnego Rzymu. Jej idee były im najbliższe.
Wkrótce renesans stał się popularny również w innych miejscach Europy. Spowodował on, że twórcy zaczęli pisać w swych językach. Przestano stosować łacinę, jako język uniwersalny.
Jana Kochanowskiego – polskiego poetę żyjącego w epoce odrodzenia można nazwać twórcą w pełni renesansowym. Otrzymał on wszechstronne wykształcenie, studiując w Krakowie, Królewcu i Padwie. Znał literaturę i filozofię epoki klasycznej. Często wracał do gatunków uprawianych w epoce antycznej. Jego fraszki, pieśni, dramaty i treny tworzone były zgodnie z antycznymi wyznacznikami.
Kochanowski wykorzystuje swą wszechstronną wiedzę do przedstawienia swych filozoficznych poglądów . Uważa świat za jedną wielką harmonię, podkreślając jednocześnie wielką wartość natury i wsi. Tematyka jego utworów skupia się głównie na człowieku, jego doznaniach, pragnieniach i śmiesznostkach.

W swych utworach wskazał wiele wartości moralnych. We fraszce „Na zdrowie” ukazuje wagę zdrowia fizycznego, jako warunek szczęśliwego życia w słowami „Szlachetne zdrowie, nikt się nie dowie, jako smakujesz, ąż się zepsujesz”. Liczne walory życia rodzinnego przedstawiają nam utwory: „Na dom w Czarnolesie”, „Na lipę” oraz „Pieśń świętojańska o sobótce”, poeta pisze tu „Inszy się ciągną przy dworze, albo żeglują przez morze, gdzie człowieka wicher pędzi, a śmierć bliżej niż na piędzi”. Jeśli chcemy mieć spokojną starość i być szanowanymi przez ludzi, powinniśmy żyć cnotliwie.

W „Trenach” Kochanowski ukazuje swą niewypowiedzianą tragedię i boleść po utraceniu swej ukochanej córki Urszuli. Wszystko, co było dla niego ważne, straciło sens. Nawet jego silna wiara w Boga załamała się. Kochanowski przybiera tu jednak postawę stoika.
Jan Kochanowski uznawany jest przez wielu za ojca literatury polskiej. Nie jest to stwierdzenie bezpodstawne, ponieważ istnieje wiele powodów, by go w ten sposób określać. Jak większość twórców okresu odrodzenia, był twórcą dwujęzycznym. Początkowe utwory pisał po łacinie, by później tworzyć niemal wyłącznie po polsku. Swe dzieła wzbogacał licznymi środkami stylistycznymi takimi jak epitety, przenośnie czy omówienia. Jest on także twórcą wiersza sylabicznego.

Jan Kochanowski jako jeden z pierwszych twórców polskich wprowadził, do literatury polskiej cechy odrodzenia. Stało się tak, ponieważ przez długi czas przebywał on we Włoszech. Stąd jego twórczość inspirowała wielu innych poetów i pisarzy, jak na przykład A. Mickiewicza („Pan Tadeusz - Inwokacja”),J. Porazińską („Kto mi dał skrzydła”), B. Leśmiana („Urszula Kochanowska”) lub W. Broniewskiego („Anka”). Sądzę, że nie powinniśmy mieć wątpliwości mówiąc, że Jan Kochanowski jest w pełni renesansowym twórcą.