Wpływ klimatu i pogody na życie i działalność gospodarczą człowieka

Gęstość zaludnienia

Najgęściej zaludnione są obszary o najkorzystniejszych warunkach klimatycznych, czyi wąski pas wybrzeża o szerokości około 200 km gdzie warunki klimatyczne, małe wahania stanów pogody są bardzo korzystne dla człowieka.

Wpływ warunków klimatycznych na gęstość zaludnienia widać także na przykładzie poszczególnych stref klimatycznych. Najkorzystniejsze warunki dla osadnictwa panują w strefie klimatów umiarkowanych i podzwrotnikowych (te strefy skupiają największą liczbę mieszkańców Ziemi) najmniej korzystne warunki panują natomiast w strefie klimatów zwrotnikowych i okołobiegunowych – liczne subekumeny i anekumeny.

Sposób życia

Warunki klimatyczne wpływają także na szeroko rozumiany sposób (styl) życia ludzi. Wysokie temperatury w ciągu całego roku sprzyjają budownictwu lekkiemu, bez dodatkowych instalacji grzewczych itp. natomiast niskie temperatury przyczyniają się do budowy masywnych bloków, ocieplanych z instalacjami grzewczymi czy w końcu domów iglo na dalekiej północy.

Warunki klimatyczne wpływają także na dietę (sposób odżywiania się) ludzi. Zupełnie inaczej wygląda posiłek Eskimosa mieszkającego na dalekiej północy obfitujący w dużą ilość białka zwierzęcego od posiłku np. Włocha który preferuje przysmaki śródziemnomorskie np. oliwki, cytrusy.

Rolnictwo

Najbardziej zależny od warunków klimatycznych dział gospodarki. Rodzaj klimatu warunkuje mi. długość trwania okresu wegetacyjnego. Im niższe szerokości geograficzne tym czas trwania okresu wegetacyjnego wydłuża się. Dzięki temu w strefie klimatów podzwrotnikowych lub zwrotnikowych możliwe są nawet dwu lub trzykrotne zbiory plonów w ciągu roku a w strefie klimatów równikowych okres wegetacyjny trwa cały rok.

Od wysokości temperatur i od długości okresu wegetacyjnego zależy także rodzaj uprawianych roślin.

Dla strefy umiarkowanej charakterystyczne są uprawy mi. pszenicy lub żyta, strefa podzwrotnikowa to głównie pszenica i kukurydza, zwrotnikowa to ryż a równikowa to maniok, bataty itp.

Szczególną zależność rolnictwa od warunków klimatycznych (zwłaszcza w Indiach) widać w południowo – wschodniej Azji gdzie uprawa ziemi zależy od rocznego cyklu monsunowego.

Np. uprawy ryżu w Indiach są uzależnione nadejściem monsunu letniego (wieje znad oceanu i przynosi większe opady).

Warunki klimatyczne warunkują także pośrednio rodzaj gleby która występuje na danym terenie. Gleba z kolei jest bardzo ważnym elementem gospodarki rolnej.

Turystyka

Klimat może być także jednym z walorów turystycznych jakieś miejscowości, kraju czy regionu. Od zawsze ludzie wolą spędzać urlopy w niższych szerokościach geograficznych gdzie wahania stanów pogody są rzadkie a temperatura zwłaszcza w okresie letnim wysoka i stała. Stąd popularnymi miejscami wypoczynku są mi. Karaiby, Baleary, Wyspy kanaryjskie, Mauritius itp.

Szczególnie grozie i mające negatywny wpływ na życie i gospodarkę człowieka są anomalie pogodowe do których zaliczamy długotrwałe susze czy intensywne opady oraz cyklony tropikalne.

Susze

Długotrwały brak opadów lub ich znaczne zmniejszenie na obszarach gdzie zwykle występują może doprowadzić do klęski żywiołowej, szczególnie tam gdzie gospodarka opiera się na rolnictwie (np. susze w latach 70 i 80 w krajach Sahelu – Od Mauretanii do Sudanu)

Długotrwałe susze w latach 80 i 90 w Australii i Indonezji doprowadziły do wielkich pożarów lasów.

Powodzie

Powodzie spowodowane większymi niż zwykle opadami, gwałtownymi roztopami itp.

Często nawieszają one gęsto zaludnione obszary rolnicze Chin (wylewy Huang-ho, Jangcy), Indii i Bangladeszu.

Wywołuje je także zjawisko El Nino w obrębie zachodnich wybrzeży Peru.

Ostatnie powodzie w Polsce (1997 i 2001) były przyczyną nawalnych letnich deszczy.

Cyklony tropikalne

Cyklony tropikalne tworzą się nad ciepłymi wodami mórz i oceanów w niskich szerokościach geograficznych. Zniszczenia powodowane przez cyklony są następstwem bardzo silnego wiatru, niezwykle obfitych opadów deszczu, powodujących wezbrania rzek i powodzie, oraz działania wzburzonego morza (wysokie fale niszczące brzegi i budowle nadbrzeżne)

Największe cyklony tropikalne występują u południowo – wschodnich wybrzeży Azji – Indie, Bangladesz, Japonia itp.
Tornada i trąby powietrzne

Tworzą się na lądach gdzie sieją spustoszenie. Podobnie jak huraganom towarzyszą im silne wiatry i gwałtowne burze powodujące powodzie i inne zniszczenia. Najwięcej trąb powietrznych występuje w tzw. Alei tornad ciągnącej się przez centrum USA. Trąby powietrzne o znacznie mniejszej skali występują także w Polsce np. na Podhalu.