Gleba - wierzchnia warstwa slorupy ziemskiej mulastej lub bardziej rozdrobnionej, w ktorej rozwija sie zycie organiczne.
Czynniki wplywajace na powstanie roznych rodzajow gleb:
- rodzaj skaly macierzystej
- warunki klimatyczne
- dzialanosc organizmow zywych
- uksztaltowanie powierzchni
- stosunki wodne
- dzialalnosc czlowieka
- czas w ktorym te czynniki zachodza
Proces glebotworczy - proces powstawania gleby
a) przygotowanie
- wietrzenie
- pochlanianie i zatrzymywanie wody i powietrza
- obumieranie organizmow zywych
b) wlasciwy proces glebotworczy
- przemiany fizyczne i chemiczne gleb
- powstawanie prochnicy
- mineralizacja prowadzaca do calkowitego rozkladu organizmow zywych na zwiazki nieorganiczne
Profil glebotworczy - pionowy przekroj gleby zlozony z tzw. poziomow genetycznychutworzonych w procesie glebotworczym
Zyznosc gleby - zasobnosc gleby w skladniki pokarmowe, wode i powietrze, ktore sa przekazywane roslinom
Urodzajnosc gleby - zdolnossc produkcyjna gleby
Gleby w Polsce dziela sie na:
- gleby poczatkowego stadium rozwoju
- gleby bielicowe
- gleby brunatne (i plowe)
- czarnoziemy
- czarne ziemie
- gleby bagienne
- mady
- rędziny
Najwieksaz powierzchnie kraju, okolo 82% ogolnej powierzchni gleb, zajmuja gleby bielicowe (zbielicowane) i brunatne
Wymienione typy gleb roznia sie miedzy soba odmiennym profilem glebowym, a scislej muwiac rozmiarem poziomow glebowych.
Gleby poczatkowego stadium rozwoju - nie maja wyksztalconego profilu glebowego. Wystepuja glownie w gorach i na terenach rekultywowanych np. piaskach wydmowych
Gleby bielicowe - (25%)podzielic mozna na slabo, srednio i silnie zbielicowane. Gleba bielicowa ma kilkucentymetrowa warstwe prochnicza, ktora przechodzi w poziom wymywania o zabarwieniu jasnoszarym. Zabarwienie to powstaje na skutek wymycia wodorotlenkow zelaza, glinu, manganu i zwiazkow prochniczych do nizej lezacych warstw wymywania. Wymagaja starannego pielegnowania i nawozenia.