Postacie historyczne

Władysław Bortnowski (1881-1966)
Władysław Bortnowski, generał, od 1908 roku w Związku Walki Czynnej. W latach 1914-17 członek Legionów Polskich, a od 1918 roku zajmował wyższe stanowiska w Wojsku Polskim. Od 1925 roku był w służbie liniowej. W roku 1932 roku został generałem brygady, a w cztery lata później - generałem dywizji. W październiku 1938 roku stanął na czele oddziałów polskich zajmujących Zaolzie. W czasie kampanii wrześniowej w 1939 roku dowodził Armią "Pomorze", zagrożony z dwóch frontów, stoczył trzy krwawe bitwy: w Borach Tucholskich, pod Bydgoszczą i Nakłem oraz walczył na wschodnim brzegu Wisły. Został ranny w bitwie pod Bzurą. W latach 1939-45 znajdował się w niemieckiej niewoli. Po wojnie osiadł w Stanach Zjednoczonych, gdzie był między innymi przewodniczącym Koła Legionistów i Peowiaków w USA.





Arthur Neville Chamberlain (1869-1940)
Arthur Neville Chamberlain był synem Josepha Chamberlaina, polityka brytyjskiego oraz bratem Jospeha Austena, laureata pokojowej Nagrody Nobla. W 1918 roku został członkiem Izby Gmin oraz działaczem Partii Konserwatywnej. Wielokrotnie wchodził w skład rządu. W latach 1937-40 był premierem Wielkiej Brytanii. Był zwolennikiem porozumienia z Niemcami. W 1938 roku został jedynym z głównych inicjatorów układu monachijskiego. W dniu ofensywy niemieckiej przeciw aliantom (maj 1940) ustąpił na rzecz Churchilla.





douard Daladier (1884-1970)
douard Daladier był jedynym z przywódców francuskiej Partii Radykalnej. W 1919 roku został deputowanym, w latach 1924-40 wielokrotnie obejmował stanowisko ministra, trzykrotnie był premierem. W 1938 roku w imieniu Francji podpisał układ monachijski. W latach 1939-40 był kolejno ministrem spraw zagranicznych i obrony. Po inwazji niemieckiej w 1940 roku został uwięziony przez władze Vichy, a w trzy lata później wywieziony do Niemiec. Od 1946 roku był deputowanym. Stanął po stronie opozycji do rządów gaullistowskich.





Stefan Dąb-Biernacki (1890-1962)
Stefan Dąb-Biernacki, generał, w latach 1930-39 był inspektorem armii. Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku dowodził Armią "Prusy" i Frontem Północnym. Od 1939 roku przebywał na emigracji.





Jan Henryk Dąbrowski (1755-1818)
Jan Henryk Dąbrowski był zawodowym wojskowym: służył początkowo w armii saskiej; po wybuchu wojny rosyjsko-polskiej w 1792 roku rozpoczął służbę w armii polskiej, ale w kampanii nie zdążył wziąć czynnego udziału. Do Powstania Kościuszkowskiego przystąpił po wyzwoleniu Warszawy. W czasie oblężenia stolicy odparł najgroźniejsze uderzenie wojsk rosyjskich (28 sierpnia 1794 rok), za co uzyskał stopień generała. Na czele trzytysięcznego korpusu uderzył na zajętą przez Prusaków Wielkopolskę, wywołując powstania. Jesienią 1796 roku przybył do Paryża i pomimo sprzeciwu lewicowej Deputacji doprowadził do układu z rządem Lombardii, na mocy którego powołano do życia Legiony Polskie. Dąbrowski bronił polskiego charakteru Legionów, dbał o kształcenie oficerów, wprowadził naukę czytania i pisania dla szeregowców. Choć formalnie piastował stanowisko naczelnego inspektora wojsk polskich, faktycznie nie miał wpływu na ich losy. Po zwycięstwie Napoleona pod Jeną w 1806 roku, gdy wojska francuskie wkroczyły do Poznania, Dąbrowski zorganizował w Wielkopolsce powstanie przeciwko Prusakom. Minowany dowódcą pospolitego ruszenia, a następnie III dywizji wojsk polskich, brał udział w oblężeniu Gdańska i bitwie pod Frydlandem. Uczestniczył w kampaniach z 1809 i 1812 roku. Po utworzeniu Księstwa Warszawskiego przejściowo wystąpił z wojska. Po bitwie pod Lipskiem i śmierci księcia Józefa Poniatowskiego został wodzem naczelnym wojsk polskich, z którymi udał się do Francji. W Królestwie Polskim od 1815 roku był senatorem-wojewodą.





Kazimierz Fabrycy (1888-1958)
Kazimierz Fabrycy, generał, był z zawodu inżynierem. W latach 1930-35 zajmował stanowisko wiceministra spraw wojskowych. Brał udział w kampanii wrześniowej. Od 11 sierpnia do 12 września 1939 roku dowodził Armią "Karpaty". Po wojnie przebywał na emigracji




Filip II August (1165-1223)
Filip II August pochodził z dynastii Kapetyngów, był synem Ludwika VII. Król Francji od 1180 roku. Walczył z Platagenetami - Henrykiem II i jego synami: Ryszardem Lwie Serce, a następnie z Janem bez Ziemi. Zajął ich francuskie posiadłości: Normandię i Bretanię. Pobił pod Bouvines w 1214 roku Jana bez Ziemi sprzymierzonego z cesarzem i Flandrią. Wzmocnił władzę centralną, pomnażając dochody korony i usprawniając administrację. Jeden z przywódców trzeciej krucjaty w latach 1190-92.




Fryderyk I Barbarossa
Fryderyk I Barbarossa, zwany także Rudobrodym, pochodził z dynastii Hohenstaufów. Był bratankiem Konrada III, ojcem Henryka VI. Królem niemieckim został w 1152 roku, a trzy lata później - cesarzem. Doprowadził do pojednania dwóch rywalizujących ze sobą rodów: Hohenstaufów i Welfów. Załagodził spór, oddając w 1156 roku księciu saskiemu Henrykowi Lwu Bawarię. W następnych latach ponownie walczył z opozycją (w 1180 roku skazał Henryka Lwa na banicję). W myśl dążeń uniwersalistycznych walczył z papieżem Aleksandrem III i miastami włoskimi o prymat w świecie chrześcijańskim. W 1176 roku poniósł klęskę pod Legnano. Został zmuszony do rozejmu, ostatecznie zawarł w 1183 roku pokój z miastami włoskimi zorganizowanymi w Ligę Lombardzką, a w 1184 roku przymierze z Sycylią. Interweniował kilkakrotnie w Czechach, w 1157 roku podjął pod pretekstem obrony wygnanego Władysława II, wyprawę na Polskę. Doprowadził do małżeństwa syna Henryka z Konstancją, dziedziczką Sycylii. Stanął na czele trzeciej krucjaty, w czasie której utonął w rzece Salef w Cylicji (Azja Mniejsza) w 1190 roku.





Wacław Grzybowski (1887-1959)
Wacław Grzybowski był dyplomatą i filozofem. Współpracownik Kazimierza Bartla. W latach 1936-39 zajmował stanowisko ambasadora polskiego w ZSRR. Od roku 1939 przebywał na emigracji.





Stanisław Hozjusz (1504-79)
Stanisław Hozjusz posiadał wyższe wykształcenie. Studiował w Krakowie, w Bolonii i w Padwie. Od 1551 roku piastował stanowisko biskupa warmińskiego i chełmińskiego. W latach 1558-63 był w służbie papiestwa i uczestniczył w pracach soboru trydenckiego. W 1561 roku został mianowany kardynałem. Trzy lata później nakłaniał Zygmunta II Augusta do przyjęcia uchwał trydenckich. Przeciwstawił się zwołaniu soboru narodowego przez duchowieństwo polskie i koncepcji stworzenia kościoła narodowego. Odznaczył się jako czołowy przywódca kontrreformacji. Walczył z Reformacją przez pozbawianie urzędów i wypędzanie innowierców. Sprowadził do Polski jezuitów, a w 1565 roku założył w Braniewie pierwsze kolegium jezuickie. Jeszcze w tym samym roku zosatł wysunięty jako kandydat na papieża. Od 1569 roku przebywał w Rzymie.





Jan bez Ziemi (1167-1216)
Jan bez Ziemi był synem Henryka II Plantageneta i bratem Ryszarda Lwie Serce, ojciec Henryka III Plantageneta. Od 1199 roku stał na czele Anglii. W wojnie z królem Francji Filipem II Augustem, na skutek klęski w bitwie pod Bouvines w 1214 roku utracił większość posiadłości we Francji, pod naciskiem możnowładców zaprzysięgł w 1215 roku tak zwaną Wielką Kartę Swobód (Magna Charta Libertatum), zapewniającą między innymi ograniczenie władzy króla, uznaną za podstawę swobód obywatelskich w Anglii.





Jan Kalwin (1509-64)
Jan Kalwin, a właściwie Jean Calvin pochodził z Francji, ale po opowiedzeniu się w 1534 roku za naukami Lutra, musiał opuścić ojczyznę. Wyjechał do Szwajcarii. W 1536 roku ogłosił w Bazylei wykład swojej doktryny, następnie działał przede wszystkim w Genewie, która stałą się europejskim ośrodkiem kalwinizmu. W 1559 roku założył w Genewie akademię kalwińską. Był współtwórcą Kościoła ewangelicko-reformowanego oraz autorem licznych rozpraw teologicznych i bogatej korespondencji.





Jan Kiliński (1760-1819)
Jan Kiliński pochodził z mieszczańskiej rodziny z Trzemaszna w Wielkopolsce. W 1780 roku przybył do Warszawy, gdzie został mistrzem szewskim i dorobił się znacznego majątku. W 1791 roku został wybrany na radnego miejskiego. Uczestniczył w spisku powstańczym, mobilizujac cechy do wystąpienia zbrojnego 17 i 18 kwietnia. Jako członek Rady Zastępczej Tymczasowej występował początkowo przeciwko przewadze szlachty we władzach państwowych. Zbliżył się później do króla i zajął stanowisko wrogie radykalnemu skrzydłu insurekcji. Na zmianę poglądów Kilińskiego wpłynęły m.in. jego ambicja objęcia zwierzchnictwa nad insurekcją w Warszawie i na Mazowszu. W lipcu 1794 roku mianowany przez Kościsuzkę pułkownikiem objął dowództwo 20 regimentu piechoty. Po upadku powstania został aresztowany przez Prusaków i wydany władzom rosyjskim. Wraz z innymi przywódcami insurekcji był więziony w twierdzy Pietropawłowskiej w Petersburgu. Zwolniony po śmierci imperatorowej Katarzyny II wrócił do Warszawy.





Franciszek Kleeberg (1888-1941)
Franciszek Kleeberg, generał, w 1908 roku został oficerem armii austro-węgierskiej, a w 1915 roku szefem sztabu II Brygady Legionów Polskich. Od 1918 roku zajmował wiele odpowiedzialnych stanowisk dowódczych w Wojsku Polskim. W czasie walk obronnych we wrześniu 1939 roku był organizatorem Grupy Operacyjnej "Polesie", którą dowodził w ostatniej regularnej bitwie kampanii wrześniowej pod Kockiem 2-5 października. Zmarł w niemieckim obozie jenieckim.




Tadeusz Kościuszko (1746-1817)
Tadeusz Koscisuzko urodził się w Mereczowszczyźnie na Wołyniu w rodzinie średnioszlacheckiej. Uczył się u pijarów w Lubieszowie, w latach 1765-69 w Szkole Rycerskiej w Warszawie. Po zakończeniu nauki został wysłany jako stypendysta królewski do Paryża, gdzie uzupełnił wiedzę, m.in. w zakresie inżynierii wojskowej. Do kraju powrócił na krótko w 1774 r. Konflikt z hetmanem Józefem Sosnowskim, którego córkę chciał poślubić, skłonił go do wyjazdu do Ameryki Północnej. Wziął tam udział w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych; szybko awansował na generała brygady. W 1777 r. odznaczył się przy oblężeniu Saratogi i otrzymał honorowe obywatelstwo Stanów Zjednoczonych. W 1784 r. Kościuszko powrócił do polski i osiadł w swym majątku Siechnowice. Reformy polityczne Sejmu Czteroletniego i aukcja wojska umożliwiły mu wejście do służby polskiej w stopniu generała majora. W czasie kampanii w 1792 r. wyróżnił się w bitwie pod Dubienką nad Bugiem (18 VII), podczas której udało mu się powstrzymać ataki armii rosyjskiej. Otrzymał wówczas od króla order "Virtuti militari". Kiedy Stanisław August przystąpił do konfederacji targowickiej, Kościuszko wraz ze swoim zwierzchnikiem, księciem Józefem Poniatowskim, planował porwanie króla do obozu armii koronnej i kontynuowanie walk z Rosją. Ostatecznie wraz z księciem Józefem i większością generalicji podał się do dymisji i wyjechał z Polski do Drezna, a potem do Lipska, skąd dowodził pracami powstańczymi. Następnie wziął bezpośredni udział w insurekcji i dostał się pod jej koniec do niewoli rosyjskiej, Został z niej uwolniony w 1796 r. przez cara Pawła I i wyjechał do Stanów Zjednoczonych, następnie do Francji, gdzie włączył się do prac republikańskiego odłamu emigracji polskiej. Przeciwny wiązaniu sprawy polskiej z Napoleonem I, odmówił mu w 1806 r. współpracy, podobnie jak w 1815 r. carowi Aleksandrowi I. Osiadł w Solurze (Szwajcaria), gdzie zmarł. Jego zwłoki spoczywają na Wawelu.





Tadeusz Kutrzeba (1886-1947)
Tadeusz Kutrzeba, generał, z zawodu był historykiem. W latach 1906-18 był oficerem armii austro-węgierskiej. Do Wojska Polskiego należał do 1918 roku, gdzie miedzy innymi zajmował stanowisko szefa Biura Ścisłej Rady Wojennej i zastępcy szefa Sztabu Generalnego. W latach 1928-39 był komendantem Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, a w latach 1935-39 także inspektorem armii. We wrześniu 1939 roku był dowódcą Armii "Poznań" walczącej w obronie Wielkopolski. Wspólnie z Armią "Pomorze" dowodzoną przez generała Bortnowskiego wziął udział w największej bitwie kampanii wrześniowej nad Bzurą w dniach 9-20 września, po której przedostał się do oblężonej stolicy. Po kapitulacji Warszawy przebywał w niemieckiej niewoli. Od 1945 roku znalazł się na emigracji w Wielkiej Brytanii, gdzie przewodniczył Podkomisji Kampanii Wrześniowej w ramach Komisji Historycznej przy Sztabie Głównym Polskich Sił Zbrojnych.




Ludwik IX Święty (1214-70)
Ludwik IX Święty pochodził z dynastii Kapetyngów. Został królem Francji w 1226 roku w wieku 12 lat, jednak faktyczne rządy sprawował dopiero od 1242 roku. Ograniczył władzę feudałów, usprawnił administrację, powołał sądy królewskie, wprowadził jednolity system monetarny. Prowadził politykę pokojową (traktaty z Aragonią i z Anglią). Popierał naukę i budownictwo. Był współorganizatorem szóstej krucjaty z lat 1248-54 oraz siódmej z 1270 roku, podczas której zmarł na dżumę w Tunisie. Kanonizowany był w 1297 roku.




Marcin Luter (1483-1546)
Marcin Luter, właściwie Martin Luther, urodził się 10 listopada 1483. W 1505 roku wstąpił do zakonu augustianów. Pięć lat później udał się do Rzymu w sprawach swojego zakonu. Krytycznie ustosunkował się do zbytku i zepsucia w moralnego w stolicy apostolskiej. W 1512 roku zaczął wykładać Pismo Święte na uniwersytecie w Wittenberdze. 31 października 1517 roku ogłosił 95 tez skierowanych przeciw ogłoszonym przez papieży Juliusza II i Leona X odpustom dla tych, którzy złożyli opłaty na budowę bazyliki św. Piotra. Następnie wydał wiele pism polemicznych, w których sformułował swoje poglądy religijne i społeczno-polityczne. Doprowadziło to do wydania Bulli Exsurge Domine, w której papież nakazuje Lutrowi odwołanie swoich poglądów. Luter na znak protestu spalił publicznie pismo. W odezwie papież nałożył na niego klątwę i w 1521 roku na mocy edyktu wormackiego skazał na banicję. Wobec prób ograniczenia swobody szerzenia nauki Lutra skupiona wokół niego opozycja w Kościele katolickim wniosła w 1529 roku na sejmie w Spirze uroczysty protest. Wykład nowej wiary, przedstawiony w 1530 roku na sejmie w Augsburgu (tzw. augsburskie wyznanie wiary), stał się podstawą doktryny luteranizmu. Luter dokonał niemieckiego przekładu Biblii, był autorem wielu pism polemicznych i katechizmów ("Duży katechizm"). Luter zrzucił habit, aby w 1524 roku ożenić się z Katarzyną von Bora. Ostatnie lata spędził na wygnaniu w odosobnieniu. Zmarł 18 lutego 1546 roku.





Jan Łaski (1456-1531)
Jan Łaski w latach 1503-10 był arcybiskupem gnieźnieńskim, a od 1510 roku prymasem Polski. Jedne z przywódców szlachty wielkopolskiej, związany z ruchem egzekucyjnym (egzekucja praw, egzekucja dóbr). Dążył do opodatkowania duchowieństwa na rzecz państwa, bronił praw króla do nominacji na biskupstwa i kanonie w Polsce. Przeciwnik łączenia urzędów przez te same osoby. Z inicjatywy Łaskiego sporządzono w 1506 roku zbiór statutów i przywilejów zwanych Statutem Łaskiego. Daremnie starał się w Rzymie w 1513 roku o godność kardynalską. Przywiózł tylko dla siebie i swych następców tytuł legatus natus. Przeciwnik Habsburgów i Krzyżaków, rzecznik przyłączenia Pomorza Zachodniego i Prus Zakonnych do polski. Po 1526 roku sprzyjał Węgrom (wspieranym przez Turcję) przeciw Habsburgom, czym bardzo naraził się papieżowi Klemensowi VII.




Ignacy Mościcki (1867-1946)
Ignacy Mościcki z wykształcenia był chemikiem. W 1912 roku został profesorem Politechniki Lwowskiej. Zasłynął jako organizator polskiego przemysłu chemicznego., W 1922 roku sparował stanowisko dyrektora Państwowej Fabryki Związków Azotowych w Chorzowie. Był autorem wielu prac naukowych i patentów (między innymi opracował przemysłową metodę wywarzania kwasu azotowego z powietrza). Po przewrocie majowym został wysunięty przez Józefa Piłsudskiego na stanowisko prezydenta RP. Objął ten urząd 1 czerwca 1926 roku. Do śmierci Józefa Piłsudskiego realizował jego linię polityczną. Po 1935 roku stanął na czele grupy polityków, zwaną grupą zamkową, która była w opozycji do Edwarda Rydza-Śmigłego i Walerego Sławka. Następnie zawarł porozumienie z Edwardem Rydzem-Śmigłym. Podczas trwania kampanii wrześniowej, 18 września 1939 roku opuścił kraj i udał się do Rumunii, skąd został internowany. Dnia 29 września przekazał urząd prezydenta RP Władysławowi Raczkiewiczowi. Osiadł na stałe w Szwajcarii.





Tomasz Mnzer (ok. 1490-1525)
Początkowo należał do zwolenników Marcina Lutra, następnie w 1524 roku został jednym z przywódców anabaptystów. Głosił swoje poglądy m.in. w Turyngii, Alzacji i Szwajcarii. Ideolog i uczestnik wojny chłopskiej w 1525 roku, którą pojmował jako środek realizacji bezklasowego społeczeństwa, opartego na wspólnocie dóbr. Wziął udział w walkach, został pojmany w bitwie pod Frankenhausen, poddany torturom i ścięty.




Wilhelm Orlik-Rckeman (1894-1986)
Wilhelm Orlik-Rckeman, generał, w latach 1914-17 członek Legionów Polskich, a od 1918 Wojska Polskiego. Między innymi dowodził 9 Dywizją Piechoty w latach 1932-38, Korpusem Ochrony Pogranicza w 1939 roku (podczas kampanii wrześniowej) ochraniając granicę wschodnią i walcząc z oddziałami Armii Czerwonej. Od 1940 roku w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. Po zakończeniu wojny przebywał na emigracji.





Tadeusz Ludwik Piskor (1889-1951)
Tadeusz Ludwik Piskor, generał, w latach 1926-31 był szefem Sztabu Głównego, a następnie do 1939 roku sprawował funkcję inspektora armii. Podczas kampanii wrześniowej dowodził Armią "Lublin". W latach 1939-45 znajdował się w niemieckiej niewoli. Po wojnie osiadł na emigracji.




Emil Przedrzymirski-Krukowicz (1886-1957)
Emil Przedrzymirski-Krukowicz, generał, w 1918 roku wstąpił do szeregów Wojska Polskiego. W latach 1931-37 dowodził 30 Dywizją Piechoty. W wojnie obronnej w 1939 roku dowodził Armia "Modlin". W latach 1939-45 dostał się w niemiecką niewolę. Po wojnie przebywał na emigracji.





Władysław Raczkiewicz (1885-1947)
Władysław Raczkiewicz z wykształcenia był prawnikiem. Po rewolucji lutowej w Rosji był współtwórcą i prezesem (w latach 1917-18) Naczelnego Polskiego Komitetu Wojskowego (Naczpol) w Piotrogrodzie. Urząd ministra spraw wewnętrznych sprawował w latach 1921, 1925-26 i 1936. W latach 1930-35 był marszałkiem senatu, a równocześnie także wojewodą nowogródzkim, wileńskim, krakowskim i pomorskim. Od 1934 roku zajął stanowisko prezesa Światowego Związku Polaków z Zagranicy. W czasie kampanii wrześniowej w 1939 roku przez Rumunię udał się do Francji. Po internowaniu Ignacego Mościckiego, desygnowany na prezydenta. Objął ten urząd 30 września 1939 roku. Pozostawał w opozycji do polityki Władysława Sikorskiego i Stanisława Mikołajczyka. Na swojego następcę wyznaczył Augusta Zalewskiego, co wywołało kryzys polityczny wśród polskiej emigracji.




Juliusz Rómmel (1881-1967)
Juliusz Rómmel, generał, od 1918 roku znajdował się w Wojsku Polskim, gdzie między innymi dowodził I Dywizją Piechoty Legionów, w 1920 roku dowodził I Dywizją Jazdy. W latach 1926-39 był inspektorem armii. W wojnie obronnej w 1939 roku dowodził Armia "Łódź" i "Warszawa". W 1939 roku trafił do niewoli niemieckiej, skąd uwolniono go po sześciu latach (1945). Po powrocie do ojczyzny, od 1946 roku w stanie spoczynku.





Edward Rydz-Śmigły (1886-1941)
Edward Rydz-Śmigły podczas I wojny światowej był oficerem I Brygady Legionów Polskich, komendantem Polskiej Organizacji Wojskowej (w 1917 roku). Podczas wojny bolszewickiej dowodził trzecią armią, która w maju 1920 roku zajęła Kijów. Dowodził wówczas także Frontem Środkowym, któremu przypadła decydująca rola w bitwie warszawskiej w sierpniu 1920 roku. W latach 1921-35 był inspektorem armii, a w maju 1935 - generalnym inspektorem sił zbrojnych. We wrześniu 1936 roku z rak prezydenta Ignacego Mościckiego otrzymał buławę marszałkowską, po czym usunął z areny politycznej tzw. grupę pułkowników, a następnie czynił starania pozbycia się bardziej liberalnej grupy skupionej wokół prezydenta (grupa zamkowa). Zapoczątkował akcję konsolidacji społeczeństwa pod hasłem obrony zagrożonego państwa, faktycznie wokół rządzącego obozu (Obóz Zjednoczenia Narodowego). Przyczynił się do częściowego unowocześnienia armii polskiej. W kampanii wrześniowej w 1939 roku został Naczelnym Wodzem. 18 września został internowany w Rumunii. W 1941 roku powrócił potajemnie do okupowanego kraju i podjął nieudaną próbę rozbudowy założonej wcześniej organizacji konspiracyjnej Obóz Polski Walczącej. Zmarł pod przybranym nazwiskiem: Adam Zawisza.





Ryszard I Lwie Serce (1157-99)
Ryszard Lwie Serce był synem Henryka II Plantageneta i bratem Jana bez Ziemi. Król Anglii od 1189 roku. Sprzymierzony z królem Francji Filipem II Augustem w walce przeciw własnemu ojcu. Po jego śmierci wystąpił przeciw dawnemu sprzymierzeńcowi. Był jednym z przywódców trzeciej krucjaty w latach. W 1192 roku zawarł kompromisowy pokój z sułtanem Saladynem. W powrotnej drodze został uwięziony przez cesarza Henryka VI i zmuszony do ustępstw politycznych. Po powrocie w 1194 roku do kraju pokonał brata, który w porozumieniu z Filipem II zamierzał objąć władzę w Anglii, Filipowi zaś odebrał wszystkie zdobycze terytorialne. Zginął w bitwie pod Akwitanii. Zyskał sławę jako waleczny rycerz.





Piotr Skarga (1536-1612)
Piotr Skarga, a właściwie Piotr Powęski był pierwszym rektorem Akademii Wileńskiej w 1579 roku. Od 1588 roku piastował stanowisko kaznodzieja nadwornego Zygmunta III Wazy, funkcję tą pełnił przez 24 lata. Współtwórca unii brzeskiej z 1596 roku. Przeciwnik tolerancji religijnej. Autor głośnego traktatu politycznego "Kazania sejmowe" (wydane w zbiorze "Kazania na niedziele i święta"), w których postulował wzmocnienie władzy królewskiej sprzymierzonej z władzą Kościoła. Oskarżał szlachtę o egoizm i warcholstwo, groził wizją upadku Kościoła.





Felicjan Składowski-Sławoj (1885-1962)
Felicjan Składowski-Sławoj w czasie I wojny światowej był lekarzem w I Brygadzie Legionów Polskich. Był bliskim współpracownikiem Józefa Piłsudskiego. W maju 1926 roku został mianowany komisarzem Rządu miasta stołecznego Warszawy. W latach 1926-29 i 1930-31 sprawował urząd ministra spraw wewnętrznych, a od 1931 roku wiceministra spraw wojskowych i szefa administracji przemysłu zbrojeniowego. Był twórcą polskiego sanitariatu wojskowego. W latach 1930-39 był posłem na sejm. W latach 1936-39 został premierem, związany był politycznie z Edwardem Rydzem-Śmigłym. W latach 1939-40 internowany w Rumunii, zbiegł do Turcji. W latach 1943-45 był inspektorem sanitarnym polskiej formacji wojskowej na Środkowych Wschodzie. Pozostał na emigracji.





Stanisław Skwarczyński (1888-1981)
Stanisław Skwarczyński, generał, był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej oraz legionistą. W 1938 roku został szefem Obozu Zjednoczenia Narodowego. W wojnie obronnej w 1939 roku dowodził w obwodzie "Wyszków". Od 1939 roku przebywał na emigracji.




Kazimierz Sosnkowski (1885-1969)
Kazimierz Sosnkowski, pseudonim Godziemba, generał, w latach 1906-14 był komendantem okręgu Organizacji Bojowej PPS. Przyczynił się do powstania Związku Walki Czynnej. Był współpracownikiem Józefa Piłsudskiego. W latach 1914-17 członek Legionów Polskich, od 1918 w Wojsku Polskim. W latach 1920-24 był ministrem spraw wojskowych. W wojnie obronnej w 1939 roku dowodził Armią "Małopolska" i Frontem Południowym. Przedostał się do Francji. Był komendantem głównym Związku Walki Zbrojnej w latach 1939-40. Był zastępcą prezydenta RP i ministrem. Przewodniczył także Komitetowi Ministrów dla Spraw Kraju w latach 1939-41. Został w latach 1943-44 Naczelnym Wodzem. Po wojnie osiadł na emigracji w Kanadzie. W latach 1952-54 odznaczył się jako mediator w sporach politycznych emigracji polskiej w Wielkiej Brytanii.





Stefan Starzyński (1893-1943)
Stefan Starzyński był publicystą, działaczem społeczno-gospodarczym i ekonomistą. W latach 1914-17 znalazł się w Legionach Polskich, a w latach 1918-21 w Wojsku Polskim. W latach 1924-34 sprawował urząd wiceministra skarbu. W 1934 roku został prezydentem Warszawy, z jego inicjatywy opracowano plan rozbudowy stolicy. W wojnie obronnej w 1939 roku współorganizator i komisarz cywilny obrony miasta. W tym samym roku został aresztowany, a w 1943 roku zamordowany przez hitlerowców.





Henryk Sucharski (1898-1946)
Henryk Sucharski, major, od 1918 roku należał do Wojska Polskiego, gdzie był między innymi dowódcą 35 pułku piechoty. W wojnie obronnej w 1939 roku kierował obroną Westerplatte. W tym samym roku dostał się do niewoli niemieckiej, z której został zwolniony po zakończeniu wojny. W latach 1945-46 był dowódcą batalionu strzelców w Drugim Korpusie Polskim we Włoszech.





Szy Huang-ti (259-210 p.n.e.)
Szy Huang-ti (Shihuangdi) nazywany także Czengiem był założycielem dynastii Cin. Od 246r. p.n.e. był władcą państwa Cin - jednego z siedmiu w Epoce Walczących Królestw. W 221r. p.n.e. zjednoczył wszystkie państwa chińskie; wraz ze swym kanclerzem Li Sy przeprowadził liczne reformy, między innymi: podział administracyjny kraju i wprowadzenie jednolitego systemu kontroli, ujednolicenie pisma. Za panowania Szy Huang-ti rozpoczęto budowę Wielkiego Muru.





Antoni Szylling (1884-1971)
Antoni Szylling, generał, od 1919 roku w szeregach Wojska Polskiego. Podczas kampanii wrześniowej w 1939 roku dowodził Armią "Kraków". W latach 1939-45 przebywał w niemieckiej niewoli. Po wojnie osiadł na emigracji.




Tomas de Torquemada (1420-98)
Tomas de Torquemada: inkwizytor hiszpański, dominikanin. Przeor klasztoru w Segowii. Spowiednik Izabeli I Katolickiej i Ferdynanda Katolickiego. Od 1483 roku piastował urząd wielkiego inkwizytora Hiszpanii. Był odpowiedzialny za śmierć około dziewięciu tysięcy osób.




Urban II, Otto de Lagery (1042-99)
Otto de Lagery był przeorem klasztoru w Cluny, a od 1078 roku kardynałem. Na papieża wybrano go w 1088 roku. Prowadził wojny z Henrykiem IV. Na zwołanym przez siebie synodzie w Clermont w 1095 roku ustanowił zasadę Treuge Dei, ograniczającą czas, w którym można było wypowiadać i prowadzić wojnę, oraz zainicjował pierwszą krucjatę.




Józef Michał Unrug (1884-1973)
Józef Michał Unrug, kontradmirał, od 1919 był współtwórcą Polskiej Marynarki Wojennej, a od 1925 roku dowódcą floty polskiej. Podczas wojny obronnej w 1939 roku dowodził flotą i obszarem nadmorskim. Od 1939 roku w niewoli niemieckiej, zwolniony z niej został w 1945 roku. Następnie udał się na emigrację, gdzie pozostał do końca życia.





Józef Wybicki (1747-1822)
Józef Wybicki urodził się na Pomorzu w rodzinie średniej szlachty. Po ukończeniu kolegium jezuickiego w Gdańsku i krótkich studiach zagranicznych (w Lejdzie) oddał się działalności politycznej i literackiej. Był uczestnikiem konfederacji barskiej, później zaś członkiem Komisji Edukacji Narodowej, z ramienia której reformował uniwersytet wileński, a także sekretarzem zespołu opracowującego tzw. Kodeks Zamoyskiego. Poseł na Sejm Czteroletni, służył dziełu reformy jako publicysta i komediopisarz. W Powstaniu Kościuszkowskim był członkiem Rady Najwyższej Narodowej. W 1795 roku w Paryżu rozwinął działalność w Agencji (emigracyjna organizacja reprezentująca umiarkowane skrzydło Insurekcji Kościuszkowskiej), m.in. przyczyniając się do uformowania Legionów Polskich. W 1797 roku w Reggio w północnych Włoszech ułożył "Mazurek Dąbrowskiego" - pieśń do melodii nieznanego autora, przeznaczoną dla legionistów Jana Henryka Dąbrowskiego. "Mazurek Dąbrowskiego" stał się najbardziej popularną pieśnią patriotyczną, a od 1918 roku jest hymnem państwowym Polski. W 1806 roku, na polecenie Napoleona I wkraczającego do Berlina, wraz z generałem Dąbrowskim wezwał Polaków do powstania przeciwko Prusom. Odegrał znaczącą rolę przy tworzeniu Księstwa Warszawskiego, m.in. jako członek Komisji Rządzącej (1807). Po upadku Napoleona I zmienił orientację na prorosyjską. W latach 1817-1820 był prezesem Sądu Najwyższego w Królestwie Polskim. Autor m.in.: wierszy, librett operowych, tragedii historycznych ("Zygmunt August"), komedii obyczajowych ("Kulig") i politycznych ("Szlachcic mieszczaninem"), "Listów patriotycznych", pamiętników "Życie moje". Ponadto: "Utwory dramatyczne" (1963) oraz "Wiersze i arietki" (1973).