Rola nauczyciela we wespółczesnym świecie

,,Rola nauczyciela we współczesnym świecie’’


Zawód nauczycielski należy do najstarszych zawodów na świecie i od wielu lat był przedmiotem zainteresowania psychologów pedagogów i filozofów różnych krajów i orientacji politycznych. Zawód nauczycielski odgrywa bardzo ważną role.
Nauczyciel- wychowawca ma decydujący wpływ na kształtowanie oblicza młodych, a potem całej dojrzałej społeczności Rudziński stwierdza ze:" we współczesnej epoce wychowanie odgrywa lub odgrywać powinno role najważniejszą, a zawód nauczyciela jest w rzeczywistości najważniejszym ze wszystkich obecnie istniejących’’ nauczyciel to człowiek niewzruszonych zasad i szerokich horyzontów uczony w swojej specjalności i znawca duszy młodzieży systematyczny starannie planujący działania na podstawie naukowej wiedzy ma skutecznie nauczać, ale nie stresować i być sprawiedliwym. Ma dokształcać się i doskonalić zawodowo, utrzymywać kontakt z nowatorską pedagogiką.
Nauczyciel w nowym modelu to bardziej pracownik naukowy ciągle testujący hipotezy. Musi on być blisko uczniów, aby jego decyzje do nich trafiały i były przez nich aprobowane. W nowym modelu oświaty nauczyciel przestaje być osobą głównie przekazującą wiedzę. Staje się bardziej diagnostykiem, pomocnikiem, konsultantem. Musi się on liczyć z tym, że trzeba dać uczniom odpowiednio dużo czasu, by mogli zmagać się z problemami, wypróbowywać różne strategie, dyskutować, eksperymentować, badać i oceniać. Nauczyciele powinni wpływać na postawy. Powinien służyć za model do naśladowania. Nauczyciel rozwiązuje modelowe problemy i sam również prowadzi badania. Robi to tak, że uczniowie wiedzą, że każdy uczestnik procesu nauczyciel - uczeń jest aktywnym uczniem i nikt nie zna wszystkich odpowiedzi. Nauczyciel musi ryzykować to, że może nie mieć racji. To bardzo trudne zadanie, wymagające nie tylko odwagi ze strony pedagoga, ale i obopólnego zaangażowania w ,, poznawanie świata’’ i jego wartości. Potrzebne jest też wzajemne zaufanie w relacji: uczeń- nauczyciel, by nikt nie był się pytać oraz stawiać problemowych odpowiedzi.
Moim zdaniem rola nauczyciela we współczesnym modelu nauki przejawia się przede wszystkim w stosowaniu następujących strategii działania w klasie szkolnej: jawnego przedstawienie celów lekcji (uczniowie znający cel dążą do niego szybciej i łatwiej, bo wiedzą czego szukać), ścisłe określenie zakresu nauki (uczeń uczy się określonego materiału, nie stresuje się, bo wie czego może się spodziewać), umieszczenie uczniów w grupach pracy zanim rozpocznie się lekcja (zasada współpracy ma duży wpływ na zachowania i postawy, a uczniowie, którzy ze sobą współpracują chętniej biorą udział w konwersacjach, mają lepsze umiejętności interakcji i bardziej pozytywne oczekiwania co do pracy z innymi), śledzenie skuteczności pracy w grupach, udzielanie pomocy odpowiadając na pytanie lub podpowiadając możliwe rozwiązania, dbanie o poszerzanie zainteresowań, pogłębienie umiejętności w grupie, ocenianie uczniów.
Z punktu widzenia przyszłego nauczyciela sądzę, że jest to proces bardzo trudny szczególnie, że bardzo często mamy dziś do czynienia z tzw. ,,trudną młodzieżą’’, którą ciężko jest zachęcić do współpracy.
Nauczyciel powinien być osobą, która ułatwia uczenie się
W nowym modelu nauki bardzo ważny jest rozwój wyobraźni, kształcenie myślenia twórczego i spekulatywnego- na tym nauczyciel powinien się skupić.
Nauczanie przedmiotu musi dawać szansę poznawania różnych stylów życia, różnych celów działania, a przede wszystkim rozwoju wrażliwości w rozumieniu problemów, z którymi mogą się stykać uczniowie. Program szkolny wprowadza ucznia do różnorodności stylów uczenia się i różnych zasobów wiedzy. Uczniowi trudno jest się w tym odnaleźć i dlatego oczekuje pomocy nauczyciela, której ten powinien mu udzielić.
Celem nowego modelu oświaty jest kształcenie giętkości w myśleniu, ze szczególnym zwróceniem uwagi na twórczość. Akcent kładzie się bardziej na proces niż na produkt, a uczniowie sami również powinni zadbać o naukę własną, by być przygotowanymi na zmiany, które następują w społeczeństwie.

Wybitny pedagog Ludwig Vives pisał: " nauczyciele muszą być na tyle uczeni by móc dobrze kształcić, ale muszą mieć odpowiednia zręczność i biegłość w nauczaniu. Charakter ich niech będzie nieskazitelny. Jeśli maja jakieś przywary niech starają się je usunąć lub przynajmniej niech pilnie zadbają by skryć je przed oczyma słuchaczy-uczniów. Niech nauczyciel będzie dobry i kocha naukę, bo będąc przywiązanym do swego przedmiotu chętnie będzie go uczył po to, by samemu w nim się ćwiczyć.
Nauczyciel musi kreować takie relacje z uczniami, które zapewniają skuteczna realizację procesu nauczania. Powinien być wyrozumiały względem uczniów, ale powinien również potępiać złe zachowanie, potrafić z młodzieżą porozmawiać na każdy temat, interesować się
jej problemami. Nauczyciel powinien być przyjacielem, do którego można się zwrócić z trudnym zadaniem, poprosić o rade. Swoja postawa powinien dawać przykład do naśladowania.
Nauczyciel-wychowawca powinien być odpowiedzialny za swoje postępowanie i poprzez swoje kulturalne zachowanie wyrażać szacunek wobec uczniów. Dostrzegać niepowtarzalność każdego wychowanka, umiejętnie odszukiwać to, co w nim jest najcenniejsze, odkrywać zalążki dobrych skłonności, talentów i zadbać o ich rozwój. Ważną metoda wychowawcza moim zdaniem jest uświadomienie uczniom, że każdy człowiek jest zdolny do kierowania własnym życiem, jest osobą wolną sam musi dokonywać wyborów. Musi jednak nauczyć się krytycyzmu i odpowiedniego wartościowania. Jest to szczególnie ważne obecnie, gdy nasilają się zjawiska patologiczne wśród dzieci i młodzieży(alkoholizm, nikotynizm, narkomania, dewiacje seksualne, kradzieże, a nawet morderstwa).
Prasa, radio, telewizja prześcigają się w ukazywaniu zachowań negatywnych, sprzyja to podatności ludzi młodych na powielanie złych wzorców zachowań. Podkreślał to Ojciec Święty Jan Paweł II.
Nauczyciel musi przeciwstawiać się eksponowaniu zła, a nauczać ludzi młodych umiejętności widzenia dobra, piękna, prawdy. Wychowawca winien być przewodnikiem ułatwiającym wybór drogi życiowej uczniów. Nauczyciel ucząc wychowanków ze należy być dobrym, wrażliwym, sprawiedliwym człowiekiem sam musi sprawiedliwie oceniać uczniów i siebie. Uczniowie, bowiem cenią nauczycieli, których cechuje odwaga osobista, którzy potrafią przyznać się do pomyłek i nie boją się przyznać, że czegoś nie wiedzą. Ogromnie ważną rzeczą w relacji z uczniami jest klimat, jaki panuje w danej grupie. W atmosferze dobroci i radości człowiek, który jest wrażliwy na wartości, spontanicznie się otwiera, skutecznie te wartości przyjmuje. Szczególnie jest to ważne w stosunku do małych dzieci, a także dojrzewającej młodzieży. Gdy nauczyciel podchodzi do nich z uśmiechem, serdecznie, ciepło to łatwiej osiąga efekty przekazu naukowego czy wychowawczego. Przecież szybciej akceptujemy człowieka, który okazuje nam życzliwość, łatwiej przed nim otwieramy umysł i serce takim człowiekiem częściej współpracujemy.

Nauczyciel musi znać swoje zobowiązania wypływające ze stosunku do nauczania przedmiotu i stosunku do ucznia oraz własne ograniczenia.
Te jednak musi umieć przezwyciężać, bo samoświadomość zobowiązuje go także do samodoskonalenia. Tu nasuwa się myśl S. Nalaskowskiego " zawód pedagoga wymaga nie tylko sumiennego wykształcenia i gruntownej wiedzy, ale także odpowiedniego wychowania. "Oraz " prócz wiedzy pedagogicznej, motywacji i umiejętności dydaktyczno-wychowawczych ważnym środkiem wpływania na psychikę młodzieży jest osobowość i autorytet wychowawcy-nauczyciela.
Podsumowując więc moją prace mogę stwierdzić, że obecnie rola nauczyciela znacznie się zmieniła-została bardzo poszerzona, nauczyciel nie tylko uczy, ale i wychowuje. Poprzez naukę i przekazywanie wiedzy nie tylko uczy, ale i tworzy i rozwija w dziecku pasje, ale i co może najważniejsze wychowuje. Zaangażowanie powinno być więc ogromne bo moim zdaniem tylko wtedy, gdy całym sercem oddamy się tej sprawie jesteśmy w stanie osiągnąć sukces i stworzyć nowy obraz społeczeństwa.





Bibliografia:
-,,Sztuka nauczania’’ red. K.Konarzewski ,Warszawa 1993
-,,Emocjonalne uwarunkowania autorytetu nauczyciela’’ E.Badura, Warszawa 1981
-,,Moralne wybory nauczycieli’’ P.Meirieu, Warszawa 2003
-,,Wprowadzenie do pedagogiki ogólnej’’ S.Nalaskowski, Olsztyn 2004