Zagrożenia ekologiczne naszego regionu

Najpoważniejszymi zagrożeniami jakie rysują nam się w perspektywie XXI wieku są zagrożenia ekologiczne, które mówiąc prościej są postępującymi na całym świecie procesami niszczenia naturalnego środowiska człowieka. Nie jest to zjawisko nowe, nasiliło się jednak i przybrało cechy globalne, od chwili opanowania energii jądrowej, a zwłaszcza serii wielkich wybuchów przeprowadzanych przez mocarstwa atomowe, głowic w latach 60-tych. Już wtedy zarysowała się groźba unicestwienia przyrody w jej obecnym kształcie, w przypadku totalnej wojny atomowej i wystąpienia po nie tzw. "zimy jądrowej", wielkich, niekorzystnych zmian klimatycznych na całym globie. Katastrofa w Czernobylu w 1986 r. uświadomiła nam, że i pokojowe wykorzystanie atomu mające wciąż wielu entuzjastów, może spowodować niszczące skutki nie znające granic. I oto do naszego języka codziennego wszedł na trwałe nowy, groźny termin: "Katastrofa ekologiczna". Może ona przybierać różne formy,dotyczyć wody, zwłaszcza mórz niszczonych przy awariach tankowców z ropą, powietrza - zatruwanego gazami przemysłowymi, ziemi zanieczyszczanej substancjami chemicznymi, odpadami poprodukcyjnymi i komunalnymi, śmieciami pochodzącymi z gospodarstw domowych. Krążenie wód i powietrza na naszym globie roznosi te szkodliwe substancje na ogromne odległości, badania wykrywają je zarówno na równiku jak i okolicach arktycznych, unosząc się w powietrzu niszczą normalny skład atmosfery, powoduje tzw. "dziurę ozonową".

Do zagrożeń ekologicznych jakie mogą zagrozić naszemu rejonowi możemy zaliczyć:
*rozprzestrzenianie się substancji toksycznych nie dających się biologicznie rozłożyć – chemicznych lub radioaktywnych(odpady i smieci),
*niszczenie lasów i zakwaszanie akwenów wodnych przez trucizny przemysłowe(kwasne deszcze)
*zanieczyszczenie górnych warstw atmosfery przez chlorofluorowęglowodory, które powodują uszkadzanie warstwy ozonu(dziura ozonowa) i na skutek tego wzrost przenikania szkodliwych promieni ultrafioletowych,
*efekt cieplarniany,
*środowisko jest także stale zanieczyszczane przez źródła emisji zaniczyszczeń takich jak:
• energetyka zawodowa i przemysłowa,
• kotłownie lokalne i paleniska domowe,
• popioły lotne,
• gazy spalinowe samochodów,
• pyły cementowe,
• pyły metalurgiczne,
*Poza tym istnieje stałe skażanie powietrza przez inne pierwiastki i związki chemiczne oraz zapylenie, a także katastrofalny przyrost ilości śmieci. Szczegółowe problemy to zagłada lasów i doprowadzanie do masowego, przyśpieszonego wymierania gatunków,
*Kolejnym zagrożeniem jakie wystepuje na terenie naszego województwa i nie tylko są coraz powszechniejsze okna wytwarzane z polichlorku winylu. Tak się składa, ze do wytwarzania takich okien używa się toksycznych związków metali ciężkich, głównie ołowiu i kadmu. Równie trujących substancji (m.in. kobaltu,tytanu) używa się do nadawania takim oknom atrakcyjnych barw. Przecież wielu z nas posiada takie okna nie zdając sobie sprawy jakie to może nieść konsekwencje np. podczas pożaru gdy z okien zaczną wydzielać się trujące i dławiące gazy,
*Zanieczyszczenia atmosfery pochodzące z energetycznego wykorzystania węgla;
-Niewątpliwie obecnie największym zagrożeniem dla środowiska jest dwutlenek siarki. Przyjmuje się, że ponad 50% emisji dwutlenku siarki stanowi wynik spalania węgla w elektrowniach, elektrociepłowniach oraz sektorze komunalno - bytowym. Duża ilość związku siarki, głównie SO2, emitowana do atmosfery z urządzeń energetycznych wynika z używania paliw bez ich uszlachetniania oraz zbyt słabej kontroli procesów spalania. Przekroczenie dopuszczalnych stężeń SO2 w powietrzu może powodować bardzo poważne skutki zdrowotne, szczególnie długotrwałe. Łączne oddziaływanie ekspozycji na SO2 i pyły powoduje zwiększenie częstotliwości występowania różnego rodzaju przewlekłych chorób układu oddechowego, co zostało potwierdzone w licznych badaniach epidemiologicznych.

-Wszechobecną substancją zanieczyszczającą środowisko we współczesnym świecie o intensywnym rozwoju energii jest tlenek węgla. Głównym źródłem tlenku węgla jest niepełne spalanie paliw, szczególnie węgla. Groźba zatruć tym związkiem oraz długofalowe, niekorzystne efekty wdychania powietrza zanieczyszczonego tlenkiem węgla będą istnieć dopóty, dopóki nasza cywilizacja będzie wykorzystywała węgle jako paliwo oraz jako materiał wyjściowy do różnorodnych procesów technologicznych. Tlenek węgla jest szczególnie groźny, gdyż pozbawiony jest zapachu, koloru i smaku, jest przy tym nie drażniący, łatwo miesza się z powietrzem, a jego działanie toksyczne jest wyjątkowo niebezpieczne.
-W przeciwieństwie do SO2 emisja tlenku węgla do atmosfery jest przede wszystkim wynikiem spalania węgla i koksu w niewielkich źródłach sektora komunalno-bytowego oraz spalania paliw ciekłych w silnikach spalinowych. Głównym przemysłowym źródłem CO są huty surowcowe w metalurgii żelaza oraz cementownie. Ograniczenie tej emisji jest bardzo trudne i musi być związane z eliminacją palenisk węglowych oraz z regulacją silników i wprowadzeniem do eksploatacji wyłącznie pojazdów samochodowych z dopalaczami katalitycznymi. Znacznie mniejsza od trzech wymienionych zanieczyszczeń jest emisja tlenków azotu. Emisja ta może być jednak bardzo uciążliwa, gdyż związki te są według opinii licznych toksykologów bardziej szkodliwe aniżeli SO2, co znajduje odbicie w obowiązujących normach zanieczyszczeń atmosfery. Przyjmuje się, że znaczenie tlenków azotu jako zanieczyszczenia atmosfery w skali kraju jest co najmniej tego samego rzędu, co znaczenie SO2.

Program ochrony środowiska stanowi szansę dla województwa pomorskiego ze względu na potencjonalnie duże pole do działań inwestycyjnych, usługowych i badawczych. Dużą szansę dla województwa jest witalność przyrody i jej niezwykła lokalna zdolność adaptacyjna i odtworzeniowa.Jako zasadę realizacji polityki ochrony środowiska przyjęto ekorozwój, zachowujący w sposób trwały walory i zasoby środowiska, oraz czynną ochronę środowiska. Realizacja ekorozwoju następuje poprzez egzekwowanie wymagań środowiska w każdej dziedzinie działalności społeczno-gospodarczej oraz podnoszenie świadomości społeczeństwa i zapewnienie udziału społeczeństwa w procesach decyzyjnych związanych z ochroną środowiska i jego zasobów.

Sprawami priorytetowymi polityki ochrony środowiska w nadchodzących latach będą:
-eliminacja nadmiernego zanieczyszczenia powietrza,
-zagospodarowanie odpadów nagromadzonych na składowiskach i minimalizacja wytwarzania odpadów i
-unieszkodliwianie odpadów niebezpiecznych,
-uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej w gminach i w przemyśle,
-restrukturyzacja produkcji rolnej, zwiększenie lesistości oraz objęcie ochroną wszystkich wartości przyrodniczych.
Hierarchia ważności zadań wiąże się z oceną ryzyka powodowanego przez poszczególne czynniki karzące środowisko, ograniczeniem możliwości rozwojowych wynikających ze skali zagrożenia, oszacowaniem strat oraz przesłanek strategii globalnych. W realizacji polityki ochrony środowiska będą wykorzystane jako strategie pomocnicze:
-restrukturyzacja gospodarki
-program poszanowania energii i surowców
-rewitalizacja przyrody

Jako podstawową przesłankę polityki ekologicznej na najbliższe lata przyjęto konieczność zminimalizowania ryzyka wpływu skażonego środowiska na zdrowie mieszkańców województwa. Priorytetem pierwszoplanowym jest ochrona powietrza przed zanieczyszczeniem, bowiem współcześnie dostępne wyniki oceny ryzyka wskazują, że jakość powietrza ma dominujący wpływ na występowanie chorób środowiskowych, zwiększa ryzyko zachorowań na nowotwory i powoduje największe straty w przyrodzie oraz infrastrukturze materialnej województwa. Zakłada się, że równolegle z budową urządzeń ochrony powietrza przed zanieczyszczeniem w gospodarce województwa będzie realizowana jakościowa przebudowa technologii, zmierzająca do:
-uruchomienia produkcji i zastosowania częstych paliw
-wykorzystania metanu z pokładów węgla na cele energetyczne
-przebudowy kotłów węglowych na opalanie gazem lub olejem opałowym oraz wdrożenie nowych technik i
-technologii spalania paliw stałych
-zagospodarowania ciepła odpadowego i przebudowy elektrowni do skojarzonej produkcji ciepła i energii elektrycznej
-przebudowy przemysłu surowcowego na podstawie czystych surowców i technologii wytwarzania
-sukcesywnego eliminowania małych niskosprawnych kotłowni węglowych i kotłów średniej mocy obsługujących lokalne sieci ciepłownicze i włączania tych sieci do systemów zasilania ze źródeł wysokociepłych
-rozwój transportu publicznego opartego na Kolejowym Ruchu Regionalnym oraz systemu linii tramwajowych i autobusowych
-budowy dróg obwodowych wokół aglomeracji i obwodnic miejskich

Wydaje mi się jednak, że wielu zagrożeń moglibyśmy uniknąć dbając o to sami i nie wydając na to miliardów euro.Ostatnio w regionie częstochowy odbyła się akcja sprzątania świata i która miała w nas wyrobić nawyki i zachowania, by nie wyrzucać śmieci w lasach czy innych miejscach których nie pwinniśmy zaśmiecać, by nieczystościsortować i pozbywac się ich tylko w miejscach do tego przeznaczonych.
By przyczynić się także do ochrony środowiska,powinniśmy wyrobić w sobie zachowania ekologiczne:powinniśmy oszczędzać prąd, papier, wodę, produkty spożywcze kupować w opakowaniach wielokrotnego użytku, takich króre będzie dało się jeszcze przetworzyć.Powinniśmy dbać o to co nas otacza sami,bo powinno nam to służyć jeszcze przez wiele lat, a nikt za nas tego nie zrobi.