Kajakarstwo

w załączniku ze zdjątkami!!Miłego kopiowania :)


KAJAKARSTWO

To pływanie jednoosobowym kajakiem po górskich rzekach, czyli "białej wodzie" - z angielskiego "white water". Trudność rzeki górskiej określa się w skali trudności "WW", od WW I - łatwo, do WW VI - spłynięcie na granicy ludzkich możliwości.

W kajakarstwie górskim można wyróżnić kilka nurtów np.:
River runing - spływanie rzek górskich,
Creeking - spływanie wąskich strumieni o bardzo dużym spadku,
Freestyle - spływanie z zabawą, z wykonywaniem akrobacji,
Rodeo - najmłodsza, lecz szybko się rozwijająca, bardzo widowiskowa dyscyplina kajakowa polegająca na wykonywaniu akrobacji punktowanych przez sędziów.

CO TRZEBA UMIEĆ?

Aby radzić sobie na rzece górskiej w jednoosobowym kajaku, trzeba posiąść spore umiejętności. Naukę, pod okiem doświadczonych instruktorów, rozpoczyna się na wodzie stojącej, by następnie przejść na rzekę, na początku o niewielkiej trudności. Wraz z nabieraniem umiejętności technicznych i doświadczenia przechodzimy do pływania rzek coraz trudniejszych.

SPRZĘT

Podstawowym sprzętem jest oczywiście kajak. Obecnie używane kajaki wykonane są z polietylenu, są bardzo wytrzymałe, mają zróżnicowane kształty i gabaryty. Wiosła używane w kajakarstwie górskim są krótsze niż w klasycznym, przeważnie pióra mają skręcone względem siebie i wykonane są z superwytrzymałych materiałów. Żaden kajakarz nie pływa też po rzekach górskich bez kamizelki asekuracyjnej i kasku. Wywrotki zdarzają się dość często i sprzęt ten jest nieodzowny. Kamizelki używane przez kajakarzy górskich mają specjalną konstrukcję i chronią przed uderzeniami o skały oraz posiadają elementy pozwalające na użycie ich w asekuracji lub w akcjach ratunkowych.

KTO MOŻE TO ROBIĆ?

Każda w miarę sprawna fizycznie osoba. Jako dolną granicę wieku przyjmuje się na ogół 16 lat. Górną dyktuje serce kajakarza - pływać można na rzekach o różnej trudności.

JAK ZACZĄĆ?

Koniecznie pod kierunkiem instruktora. Tylko w ten sposób można nauczyć się bezpiecznego pływania. W Polsce White Water Kayaking uprawia się w kilku klubach studenckich i szkołach kajakarstwa.

TURYSTYKA KAJAKOWA
Kajak i kanadyjka (canoe) znane były w starożytności, chociaż historię kajaka wiąze się z Eskimosami ("ka-i-ak" - "męskie czółno eskimoskie"), a kanadyjki z Indianami północnoamerykańskimi, głównie z Kanady.
Kajakarstwo trafiło do Europy (Wielkiej Brytanii) na przełomie lat 50-tych i 60-tych XIX wieku. Zaczęto wtedy używać łodzi wzorowanych na kajakach eskimoskich.
Pierwszy na świecie klub kajakarski założył Szkot John MacGregor, który w 1865 roku zbudował Rob Roy'a - kajak drewniany z poszyciem klepkowym, przepływając nim następne rzeki Wielkiej Brytanii i w Europie.
Efektem tej podróży była książka "A Thousand Miles in the Rob Roy Canoe", która spopularyzowała turystykę kajakową.
W latach 70-tych XIX wieku rozpoczęto w Kanadzie produkowanie drewnianych kanadyjek wzorowanych na indiańskich łodziach z kory brzozowej. Te drewniane kanadyjki stały się wkrótce równie popularne, jak kajaki.
SPORT KAJAKOWY
Międzynarodowa organizacja, nazywana pierwotnie IRK (Internationale Repraesentschaft fuer Kanusport), a po II Wojnie Światowej przemianowana na ICF (International Canoe Federation) powstała 19 stycznia 1924 roku w Kopenhadze. W 1936 kajakarstwo regatowe, a w 1972 kajakarstwo górskie trafiło do programu olimpijskiego.
W kajakarstwie klasycznym zawody odbywają się na dystansach 250 m, 500 m, 1000 m, 10000 m, górskie zaś dzieli się na zjazd i slalom. Regaty nizinne uprawiane są na kajakach jednoosobowych (K1), dwuosobowych (K2) i czteroosobowych (K4), oraz na kanadyjkach jednoosobowych (C1), dwuosobowych (C2) i czteroosobowych (C4). W kajakarstwie górskim używa się kajaków jednoosobowych (K1) oraz kanadyjek jedno- i dwuosobowych (C1 i C2). Łodzie do zjazdu i slalomu bardzo się różnią.
W kajaku zawodnik siedzi twarzą zwróconą do przodu, posługując się wiosłem dwupiórowym. W kanadyjce regatowej zawodnik klęczy na jednym kolanie, a w kanadyjce górskiej siedzi w przyklęku na obu kolanach i wiosłuje wiosłem o jednym piórze (pagajem).
Żeglarstwo kajakowe (zupełnie nie istniejące w Polsce) używa specjalnych kajaków wyposażonych w żagle o pow. 10 metrów kwadratowych, uznawanych za najszybsze i najbardziej wymagające łodzie jednokadłubowe.
Kajak-polo (ang. canoe-polo) to piłka kajakowa. Mecze rozgrywane są przez dwie pięcioosobowe drużyny, w specjalnych kajakach, na boisku o wymiarach 35x23 m. Do gry używa się takiej samej piłki, jak do piłki wodnej, a celem jest trafienie do bramek o wymiarach 1x1.5 m, zawieszonych 2 m nad powierzchnią wody. Mecz trwa 2 razy po 10 minut.
Kajakowe rodeo (freestyle) polega na wykonywaniu kajakiem figur akrobatycznych w odwoju lub na fali rzecznej. Figury to salta, obroty płaskie i pionowe, piruety, itp. Każda figura jest oceniana zależnie od jej trudności. Celem zawodów jest zdobycie w określonym czasie (np. 45 sekund) jak największej liczby punktów.
KAJAKARSTWO W POLSCE
W Polsce za prekursora turystyki kajakowej uchodzi etnograf Zygmunt Gloger, który w 1872 odbył wycieczki po Wiśle, Bugu, Niemnie i Biebrzy. Za początek zorganizowanej działalności uważa się rok 1928, kiedy to w ramach Polskiego Związku Narciarskiego powstała Komisja Kajakowa (z siedzibą w Krakowie). W 1930 roku Komisja przeistoczyła się w samodzielny Polski Związek Kajakowy.
Polacy zdobyli kilkanaście tytułów mistrzów świata: S. Kapłaniak (K1 na 500 m, 1958), Grzegorz Śledziewski (K1 na 1000 m 1971, 1975), M. Ćwiertniewicz (slalom - 1977), I. Klementjevs (C1 - 1994), K. Kołomański, M. Staniszewski (C2 - 1995).
OGÓLNE

Kajak - dla jednych najwspanialszy sposób na spędzanie wolnego czasu, dla innych rzecz na która patrzy sie z pogarda z wysokosci pokładu luksusowego jachtu. Jak wszystko ma swoje wady i zalety. Pozwala nam obejrzec praktycznie niedostępne w inny sposób zakatki naszego kraju, pozwala na kontakt z dziewicza czesto przyroda, pozwala wreszcie poczuc zmęczenie i satysfakcję z pokonania własnej niemocy, a na górskich rzekach daje dodatkowo duża dawkę adrenaliny. Niestety, przy silnym wietrze, szczególnie na otwartej wodzie nie daje nawet sekundy wytchnienia. Każdy może jednakże wybrać się kajakiem na trasę o własciwie dowolnie wybranej trudnosci - zarówno na spienione górskie potoki, poprzez wielkie jeziora, aż do spokojnych nizinnych rzek. Wszystko zależy od wymagan i umiejętnosci danej osoby. Jest to jednkak sport dla wszystkich, kochajacych wodę, przyrodę i przygodę.

SPRZĘT

Kajak - rzecz najbardziej podstawowa. Kajaki najczęściej można bez problemów wypożyczyć na wszystkich opisanych przeze mnie trasach, zarówno w stanicach PTTK, jak i prywatnie. Ceny na ogół wahaja się w granicach 20 - 25 zł za dobę, najczęsciej można umówic sie z wypożyczajacym na dowóz i odbiór kajaków w umówionym miejscu. Sa to zazwyczaj kajaki z laminatu, na ogół w dosć dobrym stanie. Rzadko sa jednak wyposazone w wygodna i użyteczna rzecz, jaka jest ster. Jesli ktos marzy o własnym kajaku to wybór jest również spory - od profesjonalnych cacek za kilka tysięcy zł, poprzez kajaki turystyczne z granicach ok. 3000 zł, do spotykanych jeszcze czasem składaków ( doskonałe jesli nie posiadamy własnego srodka transportu ).


Wiosło - kajaki z wypożyczalni najczęsciej wyposażone sa w aluminiowe wiosła z plastikowymi piórami - niestety nadaja się one do wielu rzeczy, ale raczej nie do wiosłowania. Możemy wybierać sposród modeli profesjonalnych - kevlarowych, lub z włókna węglowego, lecz ich cena może odstraszyć większosć z nas. Doskonałe sa drewniane, monolityczne wiosła krajowej produkcji - lekkie, wytrzymałe i zapewniajace wielokrotnie większy komfort niż aluminiowe. Jego koszt to ok. 100 zł - cena niezbyt wygórowana, zważywszy na to że takie wiosło może służyć wiele lat.

Namiot - praktycznie każdy, lecz najlepsze sa namioty typu igloo, ktore składaja i rozkładaja sie w kilka sekund jak parasol. Pozwala to na rozbicie namiotu nawet w deszczu, bez moczenia jego wnętrza.

Spiwór - na tym nie warto oszczędzać, powinien mieć kaptur, być ciepły i nieprzemakalny. Nie ma nic gorszego niż noc w plastikowym worku, bo spiwór zamókł w czasie jakiejs wywrotki. Jego waga i rozmiary maja mniejsze znaczenie - w końcu leży on tylko w kajaku, często slużac za siedzenie.

Sztormiak - moze byc zarówno tradycyjny - gumowany, jak i nowoczesny, uszyty z gore-texu, lub innej oddychającej tkaniny.

Polar - Chyba nikomu nie trzeba tłumaczyć, że w nocy bywa zimno nawet w lipcu. Jego wadą jest niewielka odpornosć na zamoczenie.

Klapki z paskami dookoła kostki - Często niezbędne, jesli trzeba wyjsć do wody, by np. holować kajak. Paski dookoła kostki absolutnie konieczne - nawet na twardym dnie zwykłe klapki szybko zostana na zawsze, nie mówiac juz o dnie mulistym.

Worki na smieci - Niezwykle prosty i efektowny patent chroniacy nasze rzeczy przed woda, w awaryjnej sytuacji moga również służyć jako spiwór.

Siekiera - Przydatna na biwaku, ale też czasem na co bardziej zarosniętych szlakach np. Dadaj, Słupia itp.

Zimowa czapka - Może nam uratować życie w czasie zimnej nocy, gdy nie mamy spiwora z kapturem

Kapelusz od słońca - Lepszy od zwyklej czapki z daszkiem, w której nasze uszy pozostaja wystawione na słońce.

Poza tym sprzęt biwakowy wg. upodobań : butle gazowe, menażki, saperki itp.

CZEGO NIE ZABIERAĆ

Kalosze - Jesli będzie mokro to i tak niewiele pomoga, natomiast w razie wypadnięcia z kajaka działaja jak przywiazana do nóg kotwica.
"Prąd" do herbaty - Wbrew powszechnym opiniom nie rozgrzewa, lecz wręcz powoduje szybsza utrate ciepła.
Elektronika - telefony, komputery, GPS-y itp. można zabrać jesli będa miały wystarczajaca ochronę przed wilgocia, ale w końcu jedziemy na spływ po to, żeby odpoczać od tych wszystkich gadżetów.
PORADY PRAKTYCZNE

- Pakowanie kajaka - pakować można na wiele sposobów, ja najczęściej praktykuję następujący: w sam dziób i rufę rzeczy małe, a za to ciężkie i nieprzydatne w trasie jak np. butla gazowa, konserwy itp. Dalej nasz główny bagaż w plastikowych workach. Wzdłuż burt rzeczy wąskie i długie ( namiot, karimata ), tak żeby było miejsce na nogi. Siedzi się doskonale na śpiworze - nie dość że miękko i wysoko, to jeszcze cały czas ma się kontrolę nad tym czy śpiwór moknie. Pod ręką trzeba mieć oczywiście jakieś cieplejsze okrycie i sztormiak.
- Cenniejsze rzeczy pakować w 2 lub nawet 3 worki, dotyczy to przede wszystkim spiwora i namiotu
- Na krętej rzece z przeszkodami nie płynać zbyt blisko siebie ( ale w granicach widocznosci przed kolejnym zakrętem ) - zabezpiecza to przed nieprzewidziana kolizja, jesli ktos przed nami zatrzyma sie nagle na jakiejs przeszkodzie
- Uważać na wystajace z wody kołki i kamienie, szczególnie w kajakach składanych
- Na biwaku układać kajaki do góry dnem - zabezpiecza to ich wnętrze przed nocnym deszczem
- Pamiętać, że odległosć wynikajca z mapy nie przekłada się często na odległosć po rzece ( prawdziwe odległosci podaja przewodniki kajakowe, a również opisy tras na mojej stronie :) )
- Doskonale wiosłuje się siedzac w miarę wysoko, zdecydowanie lepiej niż siedzac na samym dnie kajaka
- Na dużych jeziorach, szczególnie na Mazurach, trzeba zwracać uwagę na żeglaży, którzy często nie zauważaja kajaków na wodzie
- Na bardzo dużych jeziorach jak Śniardwy, Dargin czy Niegocin lepiej nie wypływać na srodek bez powodu - pogoda potrafi zmienić się bardzo szybko, a nie każdy potrafi równie szybko wrócić do brzegu.
- Widząc szybko zbliżający się front burzowy, szczególnie poprzedzony zupełną ciszą, należy natychmiast jeśli to możliwe przybić do brzegu. Jeśli to jest niemożliwe, należy ustawić kajak na wiatr i falę, nawet jeśli oznacza to oddalanie się od brzegu. Choć utrzymanie kajaka na takim kursie może być bardzo trudne, to jednak płynąc w ten sposób zmniejszamy szansę wywrócenia się. Poza tym, należy usiąść na samym dnie kajaka, aby obniżyć środek ciężkości. Należy pamiętać, że dla kajaków, w przeciwieństwie do jachtów, najbardziej niebezpieczny jest nie tyle wiatr, co fala. Nagły szkwał o sile 8 B raczej zepchnie kajak z kursu niż go przewróci, natomiast fala o wysokości 0,5 m jest już bardzo groźna. Wobec tego w wypadku burzy należy szukać rejonów nieco osłoniętych od fali - zatoki, nawietrzne brzegi itp. Poza tym należy unikać wypływania na środek bardzo dużych jezior bez potrzeby !!!. Lepiej czasem nadłożyć parę kilometrów, niż niespodziewanie wykąpać się na środku Śniardw.
- Odzież termoaktywna - potrzebna raczej kajakarzom ekstremalnym, ale w pływaniu turystycznym odpowiednio zastosowana wspaniale zwiększa komfort wiosłowania w deszczowe, wietrzne i zimne dni.
WĘZŁY

Znajomość węzłów jest jedną z podstawowych umiejętności żeglarskich. Nie ma ona takiego znaczenia w kajakarstwie, ale czasem warto wiedzieć jak bezpiecznie zacumować kajak, mocno złączyć dwie liny, czy zrobic niezaciskającą się pętlę.

Cumowy - doskonaly do zacumowania kajaka

Ratowniczy - tworzy niezaciskającą się pętlę na linie, można go zawiązać na sobie jedną ręką