gospodarka zasobami leśnymi
las – układ ekologiczny, wielki zespół różnorodnych organizmów roślinnych i zwierzęcych, przystosowanych do życia obok siebie, na wspólnym obszarze. Stanowi on przykład biocenozy, której dominującym składnikiem są drzewa. O składzie gatunkowym i rozmieszczeniu lasów na Ziemi decyduje klimat, wysokość n.p.m i działalność człowieka. W miarę rozwoju rolnictwa i techniki człowiek człowiek zaczął wycinać lasy, a uzyskane w ten sposób obszary zamieniać na użytki rolne. Drewno zaczęto wykorzystywać jako surowiec energetyczny. W XIX i XXw. Rozwój budownictwa i różnych gałęzi przemysłu spowodował wzrost obrotu drewnem w handlu międzynarodowym, co doprowadziło do wycinania dużych powierzchni lasów np.; w Argentynie, Polsce, Kanadzie, Chinach, i innych. Pod koniec XXw. Proces nadmiernego wycinania lasów został zahamowany. Było to efektem wprowadzenia przez kraje wysoko rozwinięte polityki racjonalnej gospodarki lasami i ich ochrony, zalesiania nieużytków, stosowania środków chemicznych zwalczających szkodniki, wyrąbywania przecinek leśnych chroniących przed pożarami itp.
Racjonalne użytkowanie lasów
Polega na zachowaniu właściwych proporcji między ilością wyrębu a przyrostem drewna w ciągu roku i wycinaniu drzew ponad 80-letnich. Lasy dostarczają różnych gatunków drewna, które są wykorzystywane jako surowiec przede wszystkim w przemyśle meblarskim, budowlanym, celulozowo – papierniczym, chemicznym i farmaceutycznym. Lasy dostarczają także roślin i zwierząt dla celów konsumpcyjnych.
Obszary leśne na świecie
Ogólna powierzchnia lasów rosnących na świecie wynosi : 3,8 mld ha, z czego w strefie równikowej rośnie około 60%.
Lesistość kontynentów (procentowy udział lasów do ogólnej powierzchni obszaru kraju, kontynentu), jest bardzo zróżnicowana warunkami przyrodniczymi i poziomem rozwoju gospodarczego poszczególnych krajów.
Najwięksi producenci drewna użytkowego : Stany Zjednoczone, Rosja i Kanada – eksploatują przede wszystkim lasy tajgi i lasy górskie. Razem z krajami europejskimi dają one prawie 66% globalnej produkcji tego surowca. Reszta drewna pochodzi ze strefy równikowej i monsunowej, głównie z Chin, Indii, Brazylii i Indonezji. Niewielkie wykorzystanie lasów tropikalnych, które dysponują większymi zasobami drewna niż strefa umiarkowana, wynika z przyczyn naturalnych (mała dostępność kompleksów leśnych i ogromna różnorodność drzewostanów) oraz techniczno-ekonomicznych (niedorozwój transportu i płytki rynek papieru w Krajach Słabo Rozwiniętych).
Światowa produkcja papieru koncentruje się głównie w Krajach Wysoko Rozwiniętych ze względu na ogromne zapotrzebowanie na papier ze strony przemysłu poligraficznego i przemysłu opakowań. W 1992 roku wytworzono 245 mln ton papieru i tektury ( tj. o 44% więcej niż w 1980 r.), z tego aż 31% w Stanach Zjednoczonych, prawie 12% w Japonii, 8% w Chinach i 7% w Kanadzie. W produkcji papieru na 1 mieszkańca zdecydowanie przodują kraje skandynawskie ( Finlandia – 1751 kg, Szwecja – 965) oraz Kanada – 604 kg i Austria – 413 kg. Kanada eksportuje dużo papieru do Stanów Zjednoczonych, które mimo ogromnej produkcji własnej są zaliczane do największych importerów. Następnymi w kolejności eksporterami papieru są : Szwecja, Finlandia, Norwegia.
Kraje rozwinięte na półkuli północnej dają w sumie ok. 82% światowej produkcji papieru. Jest to jeden z najwyższych wskaźników przestrzennej koncentracji produkcji w skali całego przemysłu przetwórczego.
W latach 1981 – 1992 produkcja papieru rosła 2-krotnie szybciej niż produkcja celulozy, co wskazuje na duży wzrost znaczenia makulatury jako surowca.