Uniwersalny sens przypowieści ewangelicznych

1. Przypowieść (parabola, zestawienie obok siebie) to gatunek literatury moralistycznej. Przedstawione w niej postacie czy zdarzenia nie są ważne ze względu na swe cechy jednostkowe, postrzegane są jako przykłady uniwersalnych prawideł ludzkiej egzystencji postawy życia i koleji losu. Każda przypowieść ma dwa znaczenia, dosłowne inaczej literalne i ukryte (alegoryczne). Aby dobrze zrozumieć sens przypowieści należy przejść od jej znaczenia literalnego do alegorycznego.

2. Przypowieść o miłosiernym Samarytaninie mówi nam o tym, że nie ważne za kogo jest uważany, ale ważne jest to, że okazuje pomoc swojemu bliźniemu. Czasem ozory mylą, co do tego, jacy są ludzie. Czasami po tym człowieku co się najmniej spodziewamy najwięcej potrafi nam pomóc. Uniwersalność tej przypowieści polega na tym, że ustaliła ona na zawsze ideał człowieka, altruisty, prawdziwie zaangażowanego w sprawy innych. Przypowieść ta propaguje takie cechy jak miłosierdzie, poświęcenie, dobro, bezinteresowność, prawość, altruizm. Można ją uznać za szczególnie aktualną, ponieważ cech tych szczególnie brakuje współczesnym ludziom skoncentrowanym przede wszystkim na sobie. Celem przypowieści o miłosiernym samarytaninie było wyjaśnienie, kogo możemy nazwać prawdziwym bliźnim. Wynika z niej, że bycie bliźnim nie zależy od sprawowanej godności czy urodzenia, ale od miłości bliźniego, chęci służenia pomocą i poświęcenia się dla innych.

3. Uniwersalność przypowieści o synu marnotrawnym można zrozumieć jako dwojaką postawę ludzi wobec Boga (czyli postawy dwóch synów do ojca). Starszy syn prezentuje postawę oddania i wiary w Boga, oraz wierności, natomiast młodszy człowieka, który odchodzi od Boga, lecz potem pojmując swój błąd wraca. Ojciec reprezentuję postawę miłosiernego Boga, który wybacza błędy i ponad wszystko kocha swoje dzieci. Bóg jest łaskawy i czeka na nawrócenie każdego człowieka, który zbłądził.

Nawiązania do postawy syna marnotrawnego w literaturze i sztuce:
- Jacek Soplica – bohater Pana Tadeusza
- Andrzej Kmicic – Trylogia H. Sienkiewicza

Poświęcili prywatę i własną dumę, zapomnieli o dawnych waśniach i odczuwając potrzebę rehabilitacji w oczach bliźnich wstąpili na służbę ojczyźnie, ich zasługi zostały wpisane do kręgu obrońców ojczyzny.
- Bartolome Esteban Murillo – „Przypowieść o synu marnotrawnym”
- Rembrandt – „Powrót syna marnotrawnego”
- Durer Albrecht – „Syn marnotrawny”
- Hieronim Bosch – „Syn marnotrawny” (lub „Wędrowny kramarz”)
- Andrzej Mierzejweski

4. Uniwersalne przesłanie przypowieści o siewcy
Siewcę możemy interpretować jako Jezusa, który sieje słowo Boże, a podłoże to ludzie, lecz z różnych powodów go nie przyjmują. Droga oznacza ludzi, którzy słyszą słowo boże, lecz nie przyjmują go. Skała to ludzie, którzy wierzą lecz otoczenie sprawia, że zapominają o Bogu. Ciernie oznaczają ludzi, którzy popadają w złe towarzystwo lub nałogi i zapominają o Bogu. Żyzna gleba to ludzie, którzy wierzą i słuchają słowa bożego. Królestwo boże jest potem przekazywane od nich dalej.

5. Alegoryczne przesłanie przypowieści o talentach
Talenty mogą symbolizować zarówno pieniądze, jak i wartości niematerialne np. zdolności danego człowieka. Sens tejże przypowieści możemy odczytywać w sposób, iż wszystko, co mamy, nieważne czy są to rzeczy materialne, czy też wartości duchowe winniśmy pomnażać, aby nie zmarnowały się. Wszystkie ukryte talenty, którymi dysponujemy, powinniśmy pokazywać światu, a nie chować ich w głębi duszy, ponieważ każda umiejętność któ®ą zostaliśmy obdarzeni mogła zostać podarowana komuś innemu.

6. Uniwersalne przesłanie w przypowieści o pannach roztropnych i nieroztropnych, możemy interpretować jako Jezusa w postaci pana młodego, który przychodzi na ziemię aby sądzić ludzi. Jednakże przypowieść tę możemy odnieść np. do szkoły. Należy się przygotowywać do lekcji systematycznie, ponieważ nigdy nie wiemy kiedy możemy być pytani. Odnosząc tę parabolę do życia codziennego należy zrozumieć, ze każdą czynność winniśmy wykonywać jakby miała być ostatnią w życiu, gdyż nie wiemy co może się jeszcze nieoczekiwanie zdarzyć.