Etapy poznawania własnej osobowości: Aby poznać samego siebie należy: zacząć od zapoznania się z odpowiednią lekturą; wykorzystać wiedzę o osobowości człowieka; wystrzegać się wszelkich uogólnień; skonfrontować zebrane dane oraz wyniki ich analizy z opiniami innych ludzi. Analiza SWOT: mocne strony: wszystkie walory własne lub przedsiębiorstwa; słabe strony: wszystkie braki własne lub przedsiębiorstwa; szanse: zjawiska, które mogą pojawić się w przyszłości i wpłynąć pozytywnie na funkcjonowanie przedsiębiorstwa; zagrożenia: zjawiska, które mogą pojawić się w przyszłości i wpłynąć negatywnie na rozwój przedsiębiorstwa. Zasady gospodarowania czasem: osoba przedsiębiorcza prócz umiejętności oceny potencjalnej zysków lub strat, powinna również posiadać umiejętności gospodarowania czasem pomoże zwiększyć skuteczność działań, swobodę twórczego myślenia, ilość wolnego czasu.
Wyróżniamy 3 style kierowania grupą: autokratyczny(lider sam określa cele grupy i czynności związane z ich realizacją, charakterystyczne cechy lidera to: wydawanie poleceń i rozkazów, nie podejmując wspólnego działania, stosowanie kar); demokratyczny(lider zachęca grupę do podejmowania decyzji dotyczącej ustalenia jej środków i celów mogących doprowadzić do ich realizacji, lider uzgadnia ze wszystkimi podział pracy, stosuje pochwały i nagrody, lider jest akceptowany przez grupę, uczestniczy we wspólnej pracy); liberalny[nieingerujący](lider pozostawia swobodę poszczególnym członkom zespołu w podejmowaniu decyzji indywidualnych lub zbiorowych, rzadko komentuje i ocenia pracę). Grupa-inaczej zespół przynajmniej 3 osób zawierających, o określonych celach, zadaniach i potrzebach. Cechy grupy społecznej: wartości i odrębność. Klasyfikacja grup: a)ze względu na wielkość:1.małe:kilku lub kilkunasto osobowe, co umożliwia bezpośrednie stosunki między członkami grupy Np. rodzina, klasa szkolna. 2.duże:których struktura jest złożona , składają się one z różnych podgrup, liczebność grupy uniemożliwia bezpośrednie stosunki między jej członkami Np. klasa społeczna, grupa zawodowa.
b)ze względu na ograniczenie dotyczące liczby członków: 1. ekskluzywne: które stosują liczne i rygorystyczne kryteria przyjęcia nowych członków Np. rodzaj wykonywanego zawodu, majątek 2.ograniczone: w których zasady przynależności są mniej surowe, mogą dotyczyć Np. wieku, miejsca zamieszkania 3.inkluzywne: czyli otwarte dla wszystkich Np. widownia w teatrze
c)ze względu na stopień sformułowania: 1. formalne: których struktura, cel i normy są prawnie określone [statut, regulamin], a więzi maja zwykle charakter bezosobowy Np. stowarzyszenia, fundacje 2. nieformalne: funkcjonujące najczęściej według norm zwyczajowych, cechują się więziami o charakterze osobistym i nieformalna struktura wewnętrzną d) inne: 1.celowe: które są tworzone do realizacji ściśle określonych zadań Np. sztab antykryzysowy 2.terytorialne: utworzone przez mieszkańców jakiegoś terenu Np. wsi. Cechy lidera: wiara w siebie, wiarygodność, odwaga, spostrzegawczość, zaangażowanie, kreatywność, koncentracja, odpowiedzialność, wyrazistość, umiejętność pracy w zespole, umiejętność komunikacji. Etapy tworzenia grupy: Formowanie: polega na wzajemnym poznaniu się i określaniu swych ról w grupie, atmosfera w grupie jest na tym etapie zazwyczaj związana z emocjami: podekscytowaniem, entuzjazmem, troska. Konfrontacja: jest fazą, której często towarzyszą konflikty i spięcia, planowanie działań, ustalenie priorytetów, podział zadań mogą rodzić wątpliwości i kontrowersje. Stabilizacja: to etap kończący konflikty, członkowie grupy wypracowali metody współdziałania i mogą skoncentrować się na pracy. Współdziałanie: stanowi ostatnia fazę rozwoju grupy, zespół nauczył się na bieżąco rozwiązywać konflikty. Członkowie grupy zgłaszają nowe pomysły na poziomie metodycznym i osiągają najlepsza efektywność pracy.
Trudności w porozumiewaniu się wynikają: z wieloznaczności niewerbalnego komunikatu; z niespójności między komunikatem werbalnym a niewerbalnym. Cechy właściwego komunikatu: twarz zwrócona do rozmówcy, naturalna swoboda ruchu, twarz pogodna i odprężona, gestykulacja ograniczona, dłonie oparte na kolanach otwarte, nogi swobodnie ułożone. Komunikacja społeczna: przekazywanie informacji między jednostkami, grupami i organizacjami. Komunikacja interpersonalna: polega na przekazywaniu informacji (komunikatów) za pomocą umówionych symboli (kod). Komunikację dzielimy na : werbalną( kiedy komunikat przekazywany jest za pomocą języka), niewerbalną(kiedy komunikujemy się za pomocą gestów, mimiki twarzy, ruchów ciała. Elementy komunikacji niewerbalnej: 1.kontakt wzrokowy( podczas rozmowy ok. 43% uwagi rozmówców skupia się na oczach. Kontakt wzrokowy wyraża między innymi stopień zainteresowania rozmówcą) 2. dotyk( odgrywa ważna rolę w wyrażaniu uczuć, emocji. Wyraża życzliwość, sympatię, współczucie. W niektórych relacjach może oznaczać dominację) 3. gestykulacja(jest to najczęściej stosowana forma komunikacji niewerbalnej. Ruchy głową, rękami, całym ciałem służą nie tylko wzmocnieniu przekazu słownego, ale same mogą zawierać informację. 4. zachowanie przestrzenne: a)intymne(0-0,45m), b)osobista(0,45-1,2m), c)społeczna(1,2-3,6m), d) publiczna(3,6-6m) 5. postawa ciała