Stefan Żeromski.

Stefan Żeromski, pseud. Maurycy Zych, Józef Katerla, ur. 14.X.1864 r. w Strawczynie k. Kielc, zm. 20.XI.1925 r. w Warszawie. Wychował się w Ciekotach, u stóp Gór Świętokrzyskich, od 1874 r. uczęszczał do gimnazjum w Kielcach. W 1886r. rozpoczął studia w Instytucie Weterynarii w Warszawie, musiał je jednak porzucić z powodu braku środków do życia. Pierwsze swe utwory publikował w prasie, w postępowym "Głosie" oraz w "Tygodniku Powszechnym". Od 1888 r. zarabiał na życie jako nauczyciel po domach szlacheckich. W 1892 r. wyjechał do Szwajcarii, gdzie podjął pracę bibliotekarza w Muzeum Narodowym Polskim w Rappersvilu. Tu zetknął się z emigracyjnym środowiskiem polskich socjalistów. W latach 1897-1904 pracował w bibliotece Zamoyskich w Warszawie, później poświęcił się wyłącznie pracy pisarskiej. Po rewolucji 1905 r. jako politycznie podejrzany musiał opuścić teren zaboru rosyjskiego. Po odzyskaniu niepodległości był założycielem polskiego oddziału PEN-Clubu i pierwszym prezesem Związku Zawodowego Literatów Polskich; w 1925 r. otrzymał pierwszą państwową nagrodę literacką.
Twórczość Żeromskiego cechuje żarliwy patriotyzm oraz niezwykła wrażliwość na krzywdy i niesprawiedliwość społeczną. Jest też Żeromski piewcą urody życia zarówno w lirycznie traktowanych motywach przyrody, jak i w obrazach fascynacji miłosnej. Jego styl odznacza się niezwykle wyszukanym słownictwem i rytmem zdań.
Najpopularniejsze powieści to:
- "Syzyfowe prace" 1898
- "Ludzie bezdomni" 1900
- "Popioły" 1904
- "Dzieje grzechu" 1909
- "Uroda życia" 1912
- "Wierna rzeka" 1912
- trylogia "Walka z szatanem" 1916-19
- "Przedwiośnie" 1925.

Napisał też kilka dramatów, m.in.:
- "Ponad śnieg bielszym się stanę" 1919
- "Uciekła mi przepióreczka" 1924.

W latach 1953-56, zostały wydane jego "Dzienniki", spisywane w latach 1882-1891r.

Bibliografia:

Stefan Żeromski
"Wierna rzeka"
Książka i wiedza. Warszawa 1981 r.